Plymouth 1949

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Plymouth 1949
Ilustracja
Plymouth DeLuxe coupe z 1949
Producent

Plymouth

Zaprezentowany

marzec 1949

Okres produkcji

1949–1952

Miejsce produkcji

Stany Zjednoczone Detroit
Stany Zjednoczone Los Angeles
Stany Zjednoczone Evansville
Stany Zjednoczone San Leandro
Kanada Windsor
Australia Adelaide

Dane techniczne
Typy nadwozia

2 i 4-drzwiowy sedan
3 i 5-drzwiowe kombi
2-drzwiowe coupé
2-drzwiowy kabriolet

Silniki

R6: 3,6 l, 97 KM

Skrzynia biegów

3-biegowa mechaniczna

Napęd

tylny, silnik wzdłużnie z przodu

Długość

4707–4864 mm (1949)[1]
4780–4922 mm (1951)[2]

Szerokość

1816 mm (1949)[1]
1849 mm (1951)[2]

Wysokość

1631–1666 mm (1949)[1]
1595–1636 mm (1951)[2]

Rozstaw osi

2819 lub 3010 mm[2]

Zbiornik paliwa

64 l[1]

Dane dodatkowe
Konkurencja

Ford 1949
Chevrolet 1949

Plymouth 1949 – gama samochodów osobowych klasy pełnowymiarowej (full-size), niższego segmentu cenowego, produkowanych pod amerykańskimi markami Plymouth, Dodge i DeSoto przez koncern Chryslera od 1949 do 1952 roku. Na rynek amerykański obejmowała modele Plymouth DeLuxe i Special DeLuxe, a od 1951 roku Plymouth Concord, Cambridge i Cranbrook, natomiast na eksport samochody te były produkowane pod markami Dodge i DeSoto. Pod marką Plymouth wyprodukowano ich ponad 2,1 miliona sztuk.

Początek produkcji (1949–1950)[edytuj | edytuj kod]

Model 1949[edytuj | edytuj kod]

Plymouth Special DeLuxe convertible z 1949
Plymouth Special DeLuxe z 1949 od przodu
Plymouth Special DeLuxe sedan z 1949
Plymouth Special DeLuxe sedan od tyłu z 1949

Amerykański koncern Chryslera zaprezentował pierwsze całkowicie nowe powojenne konstrukcje swoich marek samochodów w 1949 roku. W najpopularniejszym na rynku amerykańskim najtańszym segmencie cenowym pełnowymiarowych samochodów koncern ten produkował samochody pod marką Plymouth, konkurujące bezpośrednio z markami Ford i Chevrolet[3]. Nowy model Plymoutha zadebiutował w marcu 1949 roku, najpóźniej z „wielkiej trójki” producentów, dziewięć miesięcy po nowym Fordzie i trzy miesiące po Chevrolecie[a]. Gama obejmowała dwa główne modele: podstawowy DeLuxe i lepiej wykończony Special DeLuxe, oparte na tej samej konstrukcji i nadwoziu, produkowane w kilku wersjach nadwoziowych[1]. Dodatkowo, oprócz modeli o rozstawie osi 301 cm (kod P18), w maju 1949 roku[a] wprowadzono odmiany modelu DeLuxe o krótszym rozstawie osi 282 cm (P17)[1]. Wprowadzenie krótszych odmian było nowością w dotychczasowej praktyce koncernu[4]. Należy zaznaczyć, że w związku z późnym wprowadzeniem na rynek w trakcie roku modelowego, pierwsza seria samochodów Plymouth z 1949 rocznika zaliczana jest do 1948 roku modelowego, a właściwy model 1949 roku określany jest też jako druga seria z tego rocznika[5].

Pod wpływem ówczesnego prezesa koncernu K.T. Kellera, nowe samochody Plymouth były konserwatywnie stylizowane, o wysokim nadwoziu, chociaż niższym o 4 cm od poprzedniej generacji[b]. Priorytetem było stworzenie samochodów, do których łatwo się wsiada, oferujących dużo miejsca nad głowami oraz szersze wnętrze, pomimo nieco mniejszej szerokości zewnętrznej[4]. Przednie błotniki stanowiły już nowoczesne jednolite płaszczyzny z bokami nadwozia, lecz tylne błotniki, chociaż pomniejszone, nadal odstawały w pewnym stopniu na boki i były przykręcane do nadwozia (co przedstawiano jako zaletę z uwagi na łatwiejsze naprawy[4]. Wąska maska silnika nadal silnie wystawała do góry, a jej przednia krawędź była pionowa. Powierzchnia szyby przedniej została powiększona o 37%, lecz pozostała ona dwudzielna, z dwóch płaskich nachylonych szyb[6]. Reflektory umieszczono tradycyjnie na przedłużeniu błotników, poprowadzonych niżej, niż maska. Atrapa chłodnicy w pierwszym roku nawiązywała do poprzedniego modelu i stanowiło ją pięć ozdobnych poziomych belek, z czego dolna, środkowa i górna były grubsze[6]. Dolna i środkowa belka sięgały na całą szerokość przodu, przechodząc pod reflektorami i obejmując tam prostokątne światła postojowe[6]. Bezpośrednio nad atrapą na nosie maski był chromowany emblemat z żaglowcem „Mayflower” (związanym z miastem Plymouth), nad nim napis PLYMOUTH, a na górze maski ozdoba w formie stylizowanego żaglowca[1]. Boczne ozdoby stanowiły listwy na błotnikach przednich i tylnych, listwa pod progiem, i osłona z przodu tylnego błotnika w przypadku modelu Special DeLuxe[1]. Jako opcja dostępne były zakryte tylne koła. Charakterystyczne dla rocznika 1949 były lampy tylne modelu P18 w ozdobnych płetwowych oprawach na szczycie błotników, przy czym światło stopu było pojedyncze na klapie bagażnika[6]. Zmianie w stosunku do poprzednich modeli uległo też wnętrze i deska rozdzielcza[1]. Zmiany w konstrukcji ramowego podwozia i układu napędowego natomiast nie były wielkie[6].

Model 1949 – odmiany
Plymouth Special DeLuxe kombi z 1949 (drewniane nadwozie)
Plymouth DeLuxe 2-d sedan z 1949
Plymouth DeLuxe Coupe z 1949
Plymouth Special DeLuxe Club Coupe z 1949
Ozdoba na masce z 1949 roku
Deska przyrządów z 1949 roku w kabriolecie (nieoryginalna kierownica)

Gamę modeli i nadwozi stanowiły:[1]

  • DeLuxe (kod P17) – rozstaw osi 111 cali (282 cm):
    • 2-drzwiowe 3-miejscowe coupé (Coupe);
    • 2-drzwiowy 6-miejscowy sedan (2-Door Sedan);
    • 3-drzwiowe 6-miejscowe kombi (Suburban Wagon);
  • DeLuxe (kod P18) – rozstaw osi 118,5 cala (301 cm):
    • 2-drzwiowe 6-miejscowe coupé (Club Coupe);
    • 4-drzwiowy 6-miejscowy sedan (4-Door Sedan);
  • Special DeLuxe (kod P18) – rozstaw osi 118,5 cala (301 cm):
    • 2-drzwiowe 6-miejscowe coupé (Club Coupe);
    • 2-drzwiowy 5-miejscowy kabriolet (Convertible);
    • 4-drzwiowy 6-miejscowy sedan (Sedan);
    • 5-drzwiowe 8-miejscowe kombi (Station Wagon).

Wersja Special DeLuxe była lepiej wykończona wewnątrz i miała obramówki przednich i tylnych szyb ze stali nierdzewnej oraz chromowaną osłonę na przedniej krawędzi tylnych błotników[1]. W kabriolecie dach był podnoszony elektrycznie[6]. Dwudrzwiowy sedan DeLuxe na krótszym podwoziu miał nadwozie w stylu fastback[6]. Trzydrzwiowe sześciomiejscowe kombi DeLuxe Suburban miało nadwozie stalowe, oferujące przestrzeń ładunkową o długości 106 cm lub 174 cm ze złożonym tylnym siedzeniem, natomiast pięciodrzwiowe ośmiomiejscowe kombi Special DeLuxe Station Wagon miało drewniane nadwozie, w ozdobnym stylu woodie, ze stalowym dachem[6]. Według części literatury, kombi Special DeLuxe mogło pomieścić z łatwością nawet dziewięciu pasażerów[4].

Jedyny dostępny silnik stanowił ulepszoną jednostkę napędową z poprzednich lat, o nieco większym stopniu sprężania i mocy:

Silnik połączony był z trzybiegową manualną skrzynią biegów i napędzał tylne koła przez most napędowy. Opony miały rozmiar 6,40×15 (P17) lub 6,70×15 (P18)[1]. Opcjonalnie kombi Suburban miało koła 18-calowe[6].

Wyprodukowano ogółem 519 400 samochodów Plymouth drugiej serii 1949 rocznika, co stanowiło wzrost o ok. 27% od poprzedniego roku i dawało Plymouthowi trzecie miejsce na rynku, z udziałem 10%[1][c]. Ceny bazowe wynosiły od 1371 dolarów za DeLuxe coupe do 2372 dolarów za Special DeLuxe kombi (średnia z cen: 1690 dolarów)[1]. Najpopularniejszym modelem był czterodrzwiowy sedan Special DeLuxe (252 878 sztuk, 1629 dolarów)[1]. Stosunkowo popularne jak na tamte czasy okazało się praktyczne stalowe kombi Suburban (19 220 sztuk, 1840 dolarów), natomiast najdroższe drewniane kombi znalazło tylko 3443 nabywców[7].

W USA samochody były produkowane w trzech dotychczasowych fabrykach: w Detroit, Los Angeles i Evansville oraz w nowo otwartej drugiej kalifornijskiej fabryce w San Leandro[1][6]. Montowano je również w Kanadzie w fabryce w Windsorze, także pod marką Dodge[8]. Samochody tej rodziny (m.in. serii P23 z lat 1951-52) były produkowane również w Australii w Adelaide[9].

Model 1950[edytuj | edytuj kod]

Model 1950
1950 Plymouth Special DeLuxe 4-d sedan
1950 Plymouth Special DeLuxe convertible
1950 Plymouth DeLuxe Coupé
1950 Plymouth DeLuxe Suburban 3-d kombi
1950 Plymouth DeLuxe 4-d sedan od tyłu
Zbliżenie ozdób na masce

W styczniu 1950 roku[d] przeprowadzono niewielki face-lifting produkowanych modeli[10]. Uproszczono i unowocześniono atrapę chłodnicy, która składała się teraz z trzech poziomych belek, przy czym górna była na końcach wygięta w dół, okalając otwór atrapy[10]. Emblemat na masce umieszczono ponad napisem PLYMOUTH i zmieniono formę ozdoby[10]. Okno tylne powiększono o 32% i podwyższono koniec tylnych błotników, za czym poszło też przeniesienie tylnych lamp na tylną krawędź błotników[11]. Uproszczono także formę zderzaków[11]. Wprowadzono również zmiany na desce przyrządów[10]. Przez modyfikację zawieszenia, obniżono samochody o ok. 2 cm i nieco zwiększono rozstaw kół[11]. W zakresie odmian nadwoziowych, wprowadzono jedynie odmianę trzydrzwiowego kombi DeLuxe Suburban z lepszym wykończeniem odpowiadającym wersji Special[10]. Wersje o krótkim rozstawie osi nosiły teraz kod P19, a z długim P20[10].

Wyprodukowano aż 608 862 samochodów Plymouth 1950 roku modelowego[e], mimo to udział Plymoutha w rynku spadł do ok. 9% i według niektórych źródeł, czwartego miejsca pod względem produkcji roku modelowego, za droższym Buickiem[f]. Ich ceny pozostały takie same[10].

Restyling i wprowadzenie nazw modeli (1951–1952)[edytuj | edytuj kod]

Model 1951[edytuj | edytuj kod]

Model 1951
1951 Plymouth Cambridge club coupe
1951 Plymouth Concord Savoy
1951 Plymouth Concord Savoy - przód
1951 Plymouth Cambridge club coupe od tyłu

Nowa linia samochodów Plymouth na 1951 rok została zaprezentowana w grudniu 1950 roku, po raz pierwszy otrzymując nazwy własne zamiast określeń opisowych – wszystkie na literę C[12]. Concord (P22) był następcą odmian DeLuxe o krótkim rozstawie osi, Cambridge (P-23S) był następcą odmian DeLuxe o dłuższym rozstawie osi, a Cranbrook (P-23C) obejmował lepiej wykończone lub ekskluzywne odmiany nadwoziowe, będąc następcą Special DeLuxe[13]. Nową odmianą nadwoziową był 2-drzwiowy 6-miejscowy hardtop Cranbrook Belvedere[14]. Zrezygnowano ponadto z najdroższego 5-drzwiowego kombi, którego drewniane nadwozie było mało praktyczne, pozostawiając tylko stalowe 3-drzwiowe kombi w modelu Concord, o dodatkowych nazwach Suburban lub Savoy[14][11].

Samochód, w dalszym ciągu oparty na konstrukcji z 1949 roku, został w większym stopniu przestylizowany. Zmiany nie były duże i głównie dotyczyły przedniej części, w której obniżono i spłaszczono z przodu wystającą maskę, ze złagodzonymi przejściami z błotnikami, unowocześniając wygląd[14]. W minimalnym stopniu powiększono dzieloną szybę przednią[14]. Zastosowano nową niższą i szerszą atrapę chłodnicy, którą tworzyły trzy poziome belki ze stali nierdzewnej[14]. Górna, wygięta, stanowiła obramowanie atrapy od góry i z boków, a po bokach były na niej umieszczone prostokątne światła postojowe[13]. Dwie niższe belki były połączone trzema pionowymi żebrami, a przedłużenie zewnętrznych żeber stanowiły kły masywnego zderzaka[13]. Nad atrapą na nosie maski była metalowa ozdobna listwa z napisem PLYMOUTH wgłębionymi literami, powyżej emblemat w formie tarczy z żaglowcem „Mayflower”, a na górze maski ozdoba w formie stylizowanego żaglowca rozcinającego fale[13]. Boczne ozdoby nadal stanowiły listwy na błotnikach przednich (z nazwą modelu ponad nimi) i na błotnikach tylnych[14]. Całe nadwozie było niższe o około 3 cm[15]. Nowo zaprojektowana i całkowicie zmieniona była deska przyrządów[14]. Po raz pierwszy wśród powojennych modeli tej marki, hardtop Belvedere mógł być lakierowany w dwóch kolorach[13]. Komfort jazdy poprawiły nowe amortyzatory Oriflow[16].

Wyprodukowano 596 725 samochodów Plymouth 1951 rocznika, odzyskując udział ponad 10% i trzecie miejsce na rynku amerykańskim[14]. Większość produkcji (57%) stanowił najdroższy model Cranbrook[14]. Ceny wzrosły o około 12%, wynosząc od 1537 dolarów za Concord coupe do 2222 za kabriolet Cranbrook (średnia z cen: 1886 dolarów)[14].

Model 1952[edytuj | edytuj kod]

Model 1952
1952 Plymouth Cranbrook club coupe
1952 Plymouth Concord Suburban
1952 Plymouth Cranbrook Belvedere (stuningowany – nieoryginalne światła)
1952 Plymouth Cranbrook – deska przyrządów

Na 1952 rok Plymouth planował wprowadzenie całkiem nowego samochodu, lecz uniemożliwiły to ograniczenia materiałowe związane z wojną koreańską i w konsekwencji nadal produkowano ten sam nieznacznie zmieniony model[13]. Zmiany stylistyczne były minimalne, obejmując głównie zmienione ozdoby na masce i bagażniku[17]. Emblemat na masce z wizerunkiem żaglowca był teraz okrągły, zmieniła się też forma ozdoby na bardziej przypominającą żaglowiec, bez fal[18]. Drobną zmianą z boku były nazwy modeli na błotniku zapisane metalowymi literami pisanymi, a nie bezszeryfowymi kapitalikami[18]. Jako opcja pojawiły się barwione szyby Solex[17]. W zakresie mechanicznym pojawił się opcjonalny nadbieg do skrzyni biegów, zwiększający ekonomikę jazdy na trasie (za 102 dolary)[17].

Samochody tego rocznika zaprezentowano 4 stycznia 1952 roku i powstało ich 410 937, co nadal stanowiło ponad 10% udziału na rynku amerykańskim[17]. Nadal najpopularniejszy był model Cranbrook (57,8%), a ceny bazowe niewiele wzrosły, wynosząc od 1601 dolarów za Concord coupe do 2273 za kombi Concord Savoy i 2313 za kabriolet Cranbrook (średnia z cen: 1964 dolary)[17]. Rok modelowy był nieco krótszy, gdyż 20 listopada 1952 roku zaprezentowano nowe samochody Plymouth na 1953 rok[19].

Sprzedaż pod innymi markami[edytuj | edytuj kod]

Model 1952
DeSoto Diplomat z 1952
Dodge Kingsway z 1949
Australijski Dodge Kingsway z 1950

Samochody Plymouth DeLuxe i Special DeLuxe generacji 1949 roku były również produkowane ze zmienionymi detalami pod marką Dodge na rynek kanadyjski, do sprzedaży w sieci dealerskiej Dodge'a, jako odpowiednio Dodge Kingsway i Dodge Regent[20]. Analogicznie były produkowane też na eksport poza USA i Kanadę jako Dodge Kingsway DeLuxe i Special DeLuxe, a także pod marką DeSoto jako DeSoto Diplomat DeLuxe i Special DeLuxe[20]. Zmiany ograniczały się przede wszystkim do zmiany atrapy chłodnicy, ozdób i elementów wnętrza na typowe dla tych marek[20].

Również od 1951 roku Plymouth Concord, Cambridge i Cranbrook były sprzedawane na eksport jako Dodge Kingsway lub DeSoto Diplomat, przy czym Cambridge i Cranbrook nosiły dodatkowo oznaczenia: DeLuxe i Special DeLuxe. Na rynek kanadyjski natomiast samochody te nosiły nazwy odpowiednio: Dodge Kingsway, Dodge Crusader i Dodge Regent[20].

Dane techniczne[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Tak według Flory 2008 ↓, s. 210 i 240. Odmiennie według Jim Benjaminson: Plymouth cars of 1949 - A new car at last!., produkcję Special Deluxe rozpoczęto 31 grudnia 1948 roku, P18 Deluxe 14 stycznia, a P17 Deluxe 7 marca 1949 (nie jest przy tym jasne od kiedy rozpoczęto sprzedaż). Miesięcznik „Popular Mechanics” opisał jednak debiut nowej gamy Plymouthów dopiero w numerze kwietniowym.
  2. Według Flory 2008 ↓, s. 240. Plymouth P18 z 1949 roku mierzył 166,6 cm (64,2") wysokości, a poprzednik P15 z 1948 roku 170,7 cm (67,2"), lecz konkurencyjne samochody były niższe (Chevrolet – 161,5 cm) (Flory 2008 ↓, s. 176, 195, 242)
  3. Według innych danych, wyprodukowano 500 979 samochodów serii P17/P18 z 1949 roku (w tym nieznana liczba bliźniaczych DeSoto Diplomat), a razem z produkcją kanadyjską, 520 388, w tym 61 458 P17 i 458 930 P18 (Gerard Wilson: Plymouth U.S. Model Year Production Figures, 1946-2001. Allpar. [dostęp 2022-05-08]. (ang.).)
  4. Według Jim Benjaminson: Plymouth cars for 1950 - More of a Good Thing., produkcję serii P20 Special Deluxe rozpoczęto już 25 listopada 1949, a P19 i P20 Deluxe 5 grudnia 1949.
  5. Według innych danych, wyprodukowano 584 424 samochodów serii P19/P20 z 1950 roku (wliczając DeSoto Diplomat), a razem z produkcją kanadyjską, 610 954, w tym 118 903 P19 i 492 051 P20 (Gerard Wilson: Plymouth U.S. Model Year Production Figures, 1946-2001. Allpar. [dostęp 2022-05-08]. (ang.).)
  6. Flory 2008 ↓, s. 308. Istnieją jednak rozbieżności w literaturze co do zaliczania produkcji Buicka z początku 1950 roku jako modelu 1949 lub 1950 roku i w konsekwencji, co do tego, czy przewyższył produkcją Plymoutha z 1950 roku (Flory 2008 ↓, s. 252).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q Flory 2008 ↓, s. 240-243.
  2. a b c d e f g h i Flory 2008 ↓, s. 381–384.
  3. Flory 2008 ↓, s. 11.
  4. a b c d Wayne Whittaker. Chrysler Family Debut. „Popular Mechanics Magazine”. 91 (4), s. 118-122, kwiecień 1949. 
  5. Flory 2008 ↓, s. 184.
  6. a b c d e f g h i j Jim Benjaminson: Plymouth cars of 1949 - A new car at last!. Allpar. [dostęp 2022-02-08]. (ang.).
  7. a b The Plymouth Cranbrook, Cambridge, and Concord cars, 1951-1954. [w:] Allpar [on-line]. [dostęp 2010-12-10]. (ang.).
  8. Windsor, Ontario Chrysler plants. Allpar. [dostęp 2022-02-08]. (ang.).
  9. Gavin Farmer: Great Ideas in Motion: A History of Chrysler in Australia. 2010, s. 17, 405-406. (ang.).
  10. a b c d e f g Flory 2008 ↓, s. 307-309.
  11. a b c d e Jim Benjaminson: Plymouth cars for 1950 - More of a Good Thing. Allpar. [dostęp 2022-02-08]. (ang.).
  12. Flory 2008 ↓, s. 61-384.
  13. a b c d e f Jim Benjaminson: Plymouth cars of 1951: The Year that Almost Wasn’t. Allpar. [dostęp 2020-04-25]. (ang.).
  14. a b c d e f g h i j Flory 2008 ↓, s. 381-384.
  15. Flory 2008 ↓, s. 308-309, 381-384.
  16. a b c d e Floyd Clymer. The owners report on the '51 Plymouth. „Popular Mechanics”. 96 (1), s. 94-98, 246, lipiec 1951. (ang.). 
  17. a b c d e Flory 2008 ↓, s. 456-459.
  18. a b Jim Benjaminson: Plymouth cars for 1952: Subtle Changes Before the All-New '53. Allpar. [dostęp 2020-04-25]. (ang.).
  19. Flory 2008 ↓, s. 533.
  20. a b c d A Plymouth By Any Other Name: Branding Exported Chryslers, 1932-1972. Allpar. [dostęp 2020-05-07]. (ang.).
  21. a b c d e f g h i j k l m n Plymouth Cranbrook Cambridge Concord..., Plymouth, 1951.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • J. "Kelly" Flory: American Cars, 1946–1959: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2008. ISBN 978-0-7864-3229-5. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]