Polskie wojska pancerne
Polskie wojska pancerne – broń, jednostki, historia oraz geneza polskich wojsk pancernych w kraju oraz na emigracji od momentu utworzenia do czasów obecnych.
I wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
Polskie wojska pancerne powstały we Francji pod koniec I wojny światowej. Pierwszą pancerną jednostkę regularnego wojska polskiego utworzono już 1919 roku w Armii Polskiej gen. Hallera we Francji. Był to 1 pułk czołgów, wyposażony w 120 francuskich czołgów FT-17[1].
Broń pancerna II RP[edytuj | edytuj kod]
- Osobny artykuł:
17 czerwca tego roku pułk ten wraz z całym wyposażeniem powrócił do Polski z Francji w składzie Armii gen. Hallera. Na garnizon pułku wyznaczono Łódź, gdzie wyładowany został transport 120 czołgów w tym 72 wyposażone w armaty i 48 w karabiny maszynowe[2]. Dawało to wówczas Polsce prawdopodobnie czwarte miejsce na świecie pod względem posiadanych sił pancernych. Jednostka ta zapoczątkowała historię polskich wojsk pancernych.
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
W okresie II wojny światowej istniały dwie armie polskie na zachodzie oraz na wschodzie, które dysponowały bronią pancerną. Epizodycznie używały jej również oddziały partyzanckie w okupowanej przez Niemców Polsce.
Broń pancerna PSZ na Zachodzie[edytuj | edytuj kod]
- Osobny artykuł:
Po przegranej przez Polskę kampanii wrześniowej oraz wycofaniu się części wojsk z okupowanego przez wroga kraju rozpoczęto we Francji formowanie Polskich Sił Zbrojnych.
Polska broń pancerna na froncie wschodnim[edytuj | edytuj kod]
- Osobny artykuł:
Początkiem polskiej broni pancernej na froncie wschodnim było sformowanie jednostki w ramach 1 DP w maju 1943 w rejonie Sielc 1 pułku czołgów średnich.
PRL[edytuj | edytuj kod]
W okresie powojennym Ludowe Wojsko Polskie dysponowało bronią pancerną produkcji ZSRR.
III RP[edytuj | edytuj kod]
Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej posiadają obecnie w swoim składzie również siły pancerne. Współczesne jednostki polskich wojsk pancernych:
- 11 Lubuska Dywizja Kawalerii Pancernej
- 1 Warszawska Brygada Pancerna w Wesołej;
- 9 Brygada Kawalerii Pancernej w Braniewie;
- 15 Giżycka Brygada Zmechanizowana (batalion czołgów)
- 21 Brygada Strzelców Podhalańskich (1 batalion czołgów)
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marian Żebrowski: Zarys historii polskiej broni pancernej 1918-1947. Zarząd Zrzeszenia Kół Oddziałowych Broni Pancernych. Londyn 1971.
- Rajmund Szubański: Polska broń pancerna 1939. Warszawa: Wyd. Min. Obrony Narodowej, 1989.
- Adam Jońca: Wrzesień 1939 : pojazdy Wojska Polskiego. Barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1990.
- Jan Tarczyński, Krzysztof Barbarski, Adam Jońca: Pojazdy w Wojsku Polskim = Polish Army vehicles: 1918-1939. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”; Londyn, Komisja Historyczna b. Sztabu Głównego PSZ, 1995. ISBN 83-85621-57-1.
- Henryk Wielecki: Polski mundur wojskowy 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1995, s. 72.