Prionochilus

	Prionochilus
	Strickland, 1841
	; Przedstawiciel rodzaju – kraśniak plamisty (P. maculatus)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	kwiatówki
Rodzaj	Prionochilus
	Typ nomenklatoryczny
	Pardalotus percussus Temminck, 1826
Synonimy
	Anaimos Reichenbach, 1853;
	Anaimos Reichenbach, 1853;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Prionochilus – rodzaj ptaków z rodziny kwiatówek (Dicaeidae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Zasięg występowania gatunków z tego rodzaju jest mniejszy niż drugiego rodzaju z tej rodziny – Dicaeum. Żyją na Filipinach, Borneo, Sumatrze, Jawie i Półwyspie Malajskim^[4].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Od Dicaeum odróżnia je posiadanie dziesięciu długich lotek w skrzydle i charakterystyczny głos. Badania nad nim, prowadzone u obu rodzajów, sugerują, że Dicaeum pochodzą od Prionochilus^[5]. Wewnątrz rodzaju wyróżnia się sześć gatunków, co stanowi niewiele w porównaniu do 43 gatunków w Dicaeum^[4].

Tak jak inne kwiatówki, ptaki z rodzaju Prionochilus są niewielkich rozmiarów, mierzą 9–10 cm, ich masa to 6–13 g^[5]. Dziób każdego z sześciu gatunków jest szeroki i krótki. Pod względem upierzenia osobniki w obrębie rodzaju są dość zróżnicowane. Cztery z sześciu gatunków wykazują dymorfizm płciowy, m.in. ze względu na fakt, że pióra samców są bardziej jaskrawe. U czterech z sześciu gatunków samiec lub samica posiadają biały pasek policzkowy na gardle, przy czym u jednego z gatunków występują pomarańczowe lub czerwone plamy na głowie^[5].

Tak jak dla wszystkich członków rodziny, tak i dla Prinochilus pożywienie stanowią owoce, nektar i pyłki jemioły (Loranthaceae). Żywią się także innymi owocami. Mniejsze są spożywane w całości lub wyciskane ze skórki, którą ptaki wyrzucają, natomiast większe owoce są przebijane dziobem, dzielone na fragmenty i połykane. Oprócz roślin spożywane są także owady i pająki. Informacje na temat diety (i wielu innych aspektów biologii tego rodzaju, a nawet rodziny) są niepełne, dlatego konieczne są dalsze badania^[5].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Prionochilus: gr. πριων priōn, πριονος prionos – piła; χειλος kheilos – warga^[6]; w aluzji do ząbkowanych krawędzi występujących wzdłuż dzioba kraśniaka białowąsego^[6].
Anaimos: gr. αναιμος anaimos – opróżniony z krwi (por. εναιμος enaimos – wypełniony krwią)^[7]. Gatunek typowy: Pardalotus thoracicus Temminck, 1836.

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące gatunki^[8]:

Prionochilus olivaceus – kraśniak oliwkowy
Prionochilus maculatus – kraśniak plamisty
Prionochilus thoracicus – kraśniak rubinowy
Prionochilus xanthopygius – kraśniak żółtorzytny
Prionochilus percussus – kraśniak białowąsy
Prionochilus plateni – kraśniak zbroczony

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Prionochilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ H.E. Strickland. On some new genera of Bird. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 9, s. 29, 1841. (ang.).
↑ H.G.L. Reichenbach: Handbuch der speciellen Ornithologie: Icones ad Synopsin Avium. Cz. 10: Scansoriae. Dresden: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1853, s. 245. (niem.).
↑ ^a ^b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-26]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d R. Cheke, C. Mann: Family Dicaeidae (Flowerpeckers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 12: Picathartes to Tits and Chickadees. Barcelona: Lynx Edicions, 2007, s. 369–370. ISBN 84-96553-42-6. (ang.).
↑ ^a ^b Jobling 2021 ↓, s. Prionochilus.
↑ Jobling 2021 ↓, s. Anaimos.
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Dicaeidae Bonaparte, 1853 - kwiatówki - Flowerpeckers (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-26].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

James A. Jobling: The Key to Scientific Names. [w:] Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. (ang.).

[itis-1] Prionochilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Strickland-2] H.E. Strickland. On some new genera of Bird. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 9, s. 29, 1841. (ang.).

[Reichenbach-3] H.G.L. Reichenbach: Handbuch der speciellen Ornithologie: Icones ad Synopsin Avium. Cz. 10: Scansoriae. Dresden: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1853, s. 245. (niem.).

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-26]. (ang.).

[hbw12-5] R. Cheke, C. Mann: Family Dicaeidae (Flowerpeckers). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 12: Picathartes to Tits and Chickadees. Barcelona: Lynx Edicions, 2007, s. 369–370. ISBN 84-96553-42-6. (ang.).

[CITEREFJobling2021[https://birdsoftheworld.org/bow/key-to-scientific-names/search?q=prionochilus_Prionochilus]-6] Jobling 2021 ↓, s. Prionochilus.

[CITEREFJobling2021[https://birdsoftheworld.org/bow/key-to-scientific-names/search?q=anaimos_Anaimos]-7] Jobling 2021 ↓, s. Anaimos.

[Mielczarek&Kuziemko-8] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Dicaeidae Bonaparte, 1853 - kwiatówki - Flowerpeckers (wersja: 2021-01-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-07-26].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]