Skrzydłoszpon czarnoszyi
| Chauna chavaria[1] | |||
| (Linnaeus, 1766)[2] | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
skrzydłoszpon czarnoszyi | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Skrzydłoszpon czarnoszyi[4] (Chauna chavaria) – gatunek dużego ptaka z rodziny skrzydłoszponów (Anhimidae). Występuje w Ameryce Południowej. Nie wyróżnia się podgatunków[5].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Zasięg występowania szacowany jest na 97 700 km². Obejmuje północną Kolumbię i północno-zachodnią Wenezuelę (okolice jeziora Maracaibo). Środowisko życia stanowią tereny podmokłe[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Długość ciała wynosi 685–735 mm, w tym dzioba 40–51 mm i ogona 185–229 mm. Skrzydło mierzy 465–529 mm. Długość czuba do 70 mm[7]. Dookoła oka oraz między okiem i dziobem naga, czerwona skóra. Górna szczęka nieznacznie zagięta na końcu; dziób szarożółtawy. Czoło i wierzch głowy jasnoszare, z tyłu głowy czub; pióra na niego się składające początkowo białe, potem szare. Od brody do czuba biegnie biały pas. Szyja czarna, oddzielona od ciemnoszarego upierzenia reszty ciała cienkim, białym pasem. Nogi czerwonawe, skok gruby.
Lęgi[edytuj | edytuj kod]
Jako jedyny przedstawiciel rodziny wyprowadza lęgi przez cały rok[8]. Masa jaja wynosi 184 g[8]. Składane w liczbie 2–7 do gniazda z materii roślinnej, inkubacja trwa 42–44 dni. Pisklęta z wierzchu szarożółte, od spodu białe. Usamodzielniają się po 12–14 tygodniach od wyklucia[9].
Status i zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
Według IUCN gatunek klasyfikowany jako najmniejszejszej troski (LC, Least Concern). Populacja szacowana na 60000-130000 dorosłych osobników. Zagrożeniem dla tego gatunku jest osuszanie bagien, celem uzyskania miejsca pod wypas bydła. Przez bagno Ciénaga Grande de Santa Marta i wyspę Salamanca poprowadzono drogę i system rur wodociągowych, co utrudniło zalewanie tamtych terenów; w tych samych terenach prowadzi się wycinkę lasów namorzynowych, a niekiedy dochodzi do zanieczyszczeń[6].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Chauna chavaria, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 12. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1766, s. 260. (łac.).
- ↑ BirdLife International, Chauna chavaria, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2023, wersja 2023-1 [dostęp 2023-12-13] (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Anhimidae Stejneger, 1885 - skrzydłoszpony - Screamers (wersja: 2015-02-09). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-07-04].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Screamers, ducks, geese, swans. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-19]. (ang.).
- ↑ a b Northern Screamer Chauna chavaria. BirdLife International, 2013. [dostęp 2013-08-22].
- ↑ Emmet Reid Blake: Manual of Neotropical Birds. University of Chicago Press, 1977, s. 209. ISBN 978-0-226-05641-8.
- ↑ a b red. Christopher Perrins: Ptaki. Wszystkie rodziny świata. Warszawa: Buchmann, 2012, s. 131. ISBN 978-83-7670-263-6.
- ↑ Joseph del Hoyo, Andrew Elliot & Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. T. 1. Ostrich to Ducks. 1992. ISBN 84-87334-09-1.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Carles Carboneras: Family Anhimidae (Screamers). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, Jordi Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).