Złota Brama w Kijowie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Bot: Przenoszę linki interwiki (13) do Wikidata, są teraz dostępne do edycji na d:q1427503 |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 6: | Linia 6: | ||
Brama była jedną z trzech bram miasta zbudowaną przez [[Jarosław I Mądry|Jarosława I Mądrego]]<ref>"[[Lacka Brama w Kijowie|Lacka Brama]], którą latopis wymienia w [[1151]] - była jedną z czterech głównych bram tzw. grodu Jarosława (były jeszcze Węgierska, '''Złota''' w następnych doszła również Żydowska), która prowadziła na płd. wsch., w kierunku uroczyska Ugorskie. [w:] Goranin. Latopis kijowski 1118-1158. 1995;</ref> w połowie XI w. Budowlę tę rozpoczął wznosić Włodzimierz I. Teoretycznie więc Chrobry mógł stępić swój miecz o tę bramę, lecz nie "Złotą" ale "Wielką", tak bowiem opisują ją dzieje metropolity Iłariona. Określenie "złota" pojawia się w latopisach w XI w. |
Brama była jedną z trzech bram miasta zbudowaną przez [[Jarosław I Mądry|Jarosława I Mądrego]]<ref>"[[Lacka Brama w Kijowie|Lacka Brama]], którą latopis wymienia w [[1151]] - była jedną z czterech głównych bram tzw. grodu Jarosława (były jeszcze Węgierska, '''Złota''' w następnych doszła również Żydowska), która prowadziła na płd. wsch., w kierunku uroczyska Ugorskie. [w:] Goranin. Latopis kijowski 1118-1158. 1995;</ref> w połowie XI w. Budowlę tę rozpoczął wznosić Włodzimierz I. Teoretycznie więc Chrobry mógł stępić swój miecz o tę bramę, lecz nie "Złotą" ale "Wielką", tak bowiem opisują ją dzieje metropolity Iłariona. Określenie "złota" pojawia się w latopisach w XI w. |
||
Wzorowana na [[Złota Brama w Konstantynopolu|Złotej Bramie]] [[Konstantynopol]]a. W czasie ataku na [[Kijów]] wojsk Batu-chana w [[1240]] cały atak poszedł na przeciwległą, położoną po drugiej stronie miasta [[Lacka Brama w Kijowie|bramę Lacką]], ''kijowską''. Uległa częściowemu zniszczeniu w [[1241]] podczas najazdu [[Mongołowie|Mongołów]]. W źródłach pisanych brama pojawia się dopiero w roku [[1499]], tuż po nadaniu prawa miejskiego ''magdeburskiego'' [[Padół (Kijów)|Padołowi]], ale jako komora celna. W roku [[1545]] bramy już nie było. W opisie Kijowa z roku [[1594]] brama nazwana jest "ruiną", taką relację pozostawił Erich Lassota von Steblau. Ryciny van |
Wzorowana na [[Złota Brama w Konstantynopolu|Złotej Bramie]] [[Konstantynopol]]a. W czasie ataku na [[Kijów]] wojsk Batu-chana w [[1240]] cały atak poszedł na przeciwległą, położoną po drugiej stronie miasta [[Lacka Brama w Kijowie|bramę Lacką]], ''kijowską''. Uległa częściowemu zniszczeniu w [[1241]] podczas najazdu [[Mongołowie|Mongołów]]. W źródłach pisanych brama pojawia się dopiero w roku [[1499]], tuż po nadaniu prawa miejskiego ''magdeburskiego'' [[Padół (Kijów)|Padołowi]], ale jako komora celna. W roku [[1545]] bramy już nie było. W opisie Kijowa z roku [[1594]] brama nazwana jest "ruiną", taką relację pozostawił Erich Lassota von Steblau. Ryciny [[Abraham van Westerveld|Abrahama van Westervelda]] z roku [[1651]], który towarzyszył księciu Radziwiłłowi w podróży, przedstawiają zrujnowaną bramę, ale z zachowanym jeszcze łukiem bramnym. W roku [[1755]], to co pozostało z bramy zasypały władze rosyjskie. W roku [[1834]] bramę odkopano na nowo. Dopiero pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku zrekonstruowano zabytek. |
||
W [[1982]] została całkowicie odnowiona z okazji 1500-lecia [[Kijów|Kijowa]], jakkolwiek nie było żadnych dowodów dokumentujących jej oryginalny wygląd. Niektórzy historycy sztuki przekonywali, że należy wyburzyć nową konstrukcję i umożliwić zwiedzanie ruin oryginalnej budowli. |
W [[1982]] została całkowicie odnowiona z okazji 1500-lecia [[Kijów|Kijowa]], jakkolwiek nie było żadnych dowodów dokumentujących jej oryginalny wygląd. Niektórzy historycy sztuki przekonywali, że należy wyburzyć nową konstrukcję i umożliwić zwiedzanie ruin oryginalnej budowli. |
||
== Legenda == |
== Legenda == |
||
[[Legenda]] mówi, że w [[1018]] w czasie wyprawy na [[Ruś Kijowska|Ruś Kijowską]] [[Bolesław I Chrobry]] uderzył [[Szczerbiec|Szczerbcem]] o bramę wyszczerbiając go, choć pierwsza historyczna wzmianka o budowli zachowała się w [[latopis]]ie z [[1037]] roku. Legenda ta w dość niezwykłej interpretacji jest użyta w powieści rosyjskiego pisarza [[Wladimir Ordanski|Wladimira Ordanskiego]] ''Klucz Dawida''. |
[[Legenda]] mówi, że w [[1018]] w czasie wyprawy na [[Ruś Kijowska|Ruś Kijowską]] [[Bolesław I Chrobry]] uderzył [[Szczerbiec|Szczerbcem]] o bramę wyszczerbiając go, choć pierwsza historyczna wzmianka o budowli zachowała się w [[latopis]]ie z [[1037]] roku. Legenda ta w dość niezwykłej interpretacji jest użyta w powieści rosyjskiego pisarza [[Wladimir Ordanski|Wladimira Ordanskiego]] ''Klucz Dawida''. |
||
Wersja z 10:22, 28 cze 2013
Nieprawidłowe parametry: {50|26|56|N|30|30|48|E|type:landmark_scale:5000} Złota brama w Kijowie (ukr.: Золоті ворота, Zołoti worota) – średniowieczna brama wjazdowa do kijowskiego grodu Jarosława. Nazwa ta została nadana również znajdującemu się w pobliżu teatrowi oraz stacji kijowskiego metra.
Brama była jedną z trzech bram miasta zbudowaną przez Jarosława I Mądrego[1] w połowie XI w. Budowlę tę rozpoczął wznosić Włodzimierz I. Teoretycznie więc Chrobry mógł stępić swój miecz o tę bramę, lecz nie "Złotą" ale "Wielką", tak bowiem opisują ją dzieje metropolity Iłariona. Określenie "złota" pojawia się w latopisach w XI w.
Wzorowana na Złotej Bramie Konstantynopola. W czasie ataku na Kijów wojsk Batu-chana w 1240 cały atak poszedł na przeciwległą, położoną po drugiej stronie miasta bramę Lacką, kijowską. Uległa częściowemu zniszczeniu w 1241 podczas najazdu Mongołów. W źródłach pisanych brama pojawia się dopiero w roku 1499, tuż po nadaniu prawa miejskiego magdeburskiego Padołowi, ale jako komora celna. W roku 1545 bramy już nie było. W opisie Kijowa z roku 1594 brama nazwana jest "ruiną", taką relację pozostawił Erich Lassota von Steblau. Ryciny Abrahama van Westervelda z roku 1651, który towarzyszył księciu Radziwiłłowi w podróży, przedstawiają zrujnowaną bramę, ale z zachowanym jeszcze łukiem bramnym. W roku 1755, to co pozostało z bramy zasypały władze rosyjskie. W roku 1834 bramę odkopano na nowo. Dopiero pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku zrekonstruowano zabytek.
W 1982 została całkowicie odnowiona z okazji 1500-lecia Kijowa, jakkolwiek nie było żadnych dowodów dokumentujących jej oryginalny wygląd. Niektórzy historycy sztuki przekonywali, że należy wyburzyć nową konstrukcję i umożliwić zwiedzanie ruin oryginalnej budowli.
Legenda
Legenda mówi, że w 1018 w czasie wyprawy na Ruś Kijowską Bolesław I Chrobry uderzył Szczerbcem o bramę wyszczerbiając go, choć pierwsza historyczna wzmianka o budowli zachowała się w latopisie z 1037 roku. Legenda ta w dość niezwykłej interpretacji jest użyta w powieści rosyjskiego pisarza Wladimira Ordanskiego Klucz Dawida.
Zobacz też
- ↑ "Lacka Brama, którą latopis wymienia w 1151 - była jedną z czterech głównych bram tzw. grodu Jarosława (były jeszcze Węgierska, Złota w następnych doszła również Żydowska), która prowadziła na płd. wsch., w kierunku uroczyska Ugorskie. [w:] Goranin. Latopis kijowski 1118-1158. 1995;