Pokój w Raciążku: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 16:22, 23 sty 2018

Pokój w Raciążu – porozumienie polsko-litewsko-krzyżackie z 22 maja 1404 roku dotyczące wykupu przez Polskę Ziemi dobrzyńskiej i zamku w Złotorii oraz potwierdzenia prawnego statusu Żmudzi.

Tło

W styczniu 1402 roku litewski książę Świdrygiełło zbiegł do Krzyżaków, z którymi wszedł wcześniej w porozumienie chcąc przy ich pomocy pozbawić władzy na Litwie księcia Witolda. Świdrygiełło w marcu 1402 roku przebywając w Malborku ogłosił się Wielkim Księciem Litewskim i zgodził się potwierdzić, że Krzyżacy mają prawa do Żmudzi oraz uznał ich pretensje do Pskowa. Jednocześnie zyskał poparcie prawosławnych bojarów na terenie Litwy. Następnie Świdrygiełło razem z Krzyżakami inflanckimi najechał na Litwę zagrażając Wilnu, ale nie udało mu się pokonać Witolda, którego wsparły wojska polskie (zdobyto krzyżacki Dyneburg i Gotterswerder). Wspólnemu stanowisku polsko-litewskiemu sprzyjała zawarta w 1401 roku Unia wileńsko-radomska. Zakon odpowiedział wielką wyprawą w lipcu 1402 roku, która jednak nie pokonała Witolda. W lutym 1403 roku Krzyżacy i Świdrygiełło ponowili atak, ale nie nie byli w stanie uzyskać konkretnych rezultatów. W 1403 roku polska dyplomacja uzyskała od papieża bullę zakazującą Krzyżakom atakowania Litwy. Doprowadziło to do rozejmu, na mocy którego Krzyżacy w 1404 roku zerwali układ sojuszniczy ze Świdrygiełłą.

W dniach 18-23 maja 1404 roku na zamku w Raciążku przebywali król Władysław II Jagiełło i książę Witold Kiejstutowicz, których posłowie spotkali się z posłami krzyżackimi na wiślanej wyspie pod zamkiem. Negocjacje zakończono 21 maja, a dokumenty podpisano 22 maja na kępie wiślanej pod zamkiem^[1].

Postanowienia pokoju

Król Władysław Jagiełło otrzymał prawo wykupu Ziemi dobrzyńskiej od Zakonu Krzyżackiego za kwotę 50 000 florenów węgierskich w ciągu 1 roku i 6 tygodni. Ziemia dobrzyńska została wykupiona przez Polskę w 1405 roku^[1].
Król otrzymał prawo wykupu Zamku w Złotorii wraz z dystryktem za kwotę 2400 kop groszy czeskich w ciągu 1 roku i 6 tygodni^[1]. Zamek ten bezprawnie oddał w zastaw Krzyżakom w 1391 roku Władysław Opolczyk.
Książę Witold Kiejstutowicz odnowił postanowienia Pokoju salińskiego i potwierdził rezygnację ze Żmudzi^[1].
Konrad von Jungingen zrzekł się wszelkich pretensji do Litwy^[1].
Konrad von Jungingen zobowiązał się nie zawierać sojuszy z ludźmi, którzy mogliby być szkodliwi dla Korony Królestwa Polskiego^[1]. Zobowiązanie to dotyczyło m.in. Świdrygiełły.
Król Władysław Jagiełło i Konrad von Jungingen potwierdzili Pokój kaliski z 1343 roku podpisany przez Kazimierza Wielkiego i Zakon^[1].
Król Władysław Jagiełło jako najwyższy książę litewski potwierdził Pokój saliński z 1398 roku, w którym Witold odstąpił Żmudź na rzecz Zakonu Krzyżackiego^[1].
Witold zgodził się, że jeśliby naruszył Pokój saliński to naraziłby się na wojnę z Zakonem, która nie objęłaby jednak Królestwa Polskiego i nie naruszyłaby zawartego z nim pokoju^[1].
Witold Kiejstutowicz zobowiązał się nie przyjmować w swoim kraju Żmudzinów przed rozmowami jego pełnomocników z posłami Zakonu^[1].
Przy okazji zjazdu Witold zaprezentował też polskie postulaty dotyczące Pomorza Gdańskiego.

Kolejny spór

Porozumienie okazało się mieć charakter przejściowy, gdy w maju 1409 wybuchło na Żmudzi powstanie przeciwko Krzyżakom, a Ulryk von Jungingen wypowiedział wojnę Królestwu Polskiemu i rozpoczęła się Wielka wojna z zakonem krzyżackim.

Bibliografia

Marek Derwich, Monarchia Piastów, Warszawa-Wrocław 2003, Wydawnictwo Dolnośląskie, ISBN 83-7023-989-7

Zobacz też

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j http://rcin.org.pl/Content/6099/WA303_8811_SZ40-r2002_Studia-Zrodloznawcze%2004%20Nowak-M.pdf

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j http://rcin.org.pl/Content/6099/WA303_8811_SZ40-r2002_Studia-Zrodloznawcze%2004%20Nowak-M.pdf

[1]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-[[Plik:Polska 1386 - 1434.png|thumb|166px|Państwo polsko-litewskie w latach 1386-1434]]
+[[Plik:Polska 1386 - 1434.png|thumb|220x220px|Państwo polsko-litewskie w latach 1386-1434]]
-'''Pokój w Raciążu''' – porozumienie polsko-litewsko-krzyżackie z [[1404]] roku dotyczące przynależności państwowej [[ziemia dobrzyńska|ziemi dobrzyńskiej]]
+'''Pokój w Raciążu''' – porozumienie polsko-litewsko-krzyżackie z 22 maja [[1404]] roku dotyczące wykupu przez Polskę [[ziemia dobrzyńska|Ziemi dobrzyńskiej]] i zamku w Złotorii oraz potwierdzenia prawnego statusu Żmudzi.
+[[Plik:Pieczęć_Jagiełły.jpg|mały|Pieczęć majestatyczna duża króla Władysława Jagiełły]]
+[[Plik:Raciazek_(js).jpg|mały|Ruiny zamku w Raciążku]]
 == Tło ==
+W styczniu 1402 roku litewski książę [[Świdrygiełło]] zbiegł do Krzyżaków, z którymi wszedł wcześniej w porozumienie chcąc przy ich pomocy pozbawić władzy na Litwie księcia [[Witold Kiejstutowicz|Witolda]]. Świdrygiełło w marcu 1402 roku przebywając w [[Malbork|Malborku]] ogłosił się Wielkim Księciem Litewskim i zgodził się potwierdzić, że Krzyżacy mają prawa do [[Żmudź|Żmudzi]] oraz uznał ich pretensje do Pskowa. Jednocześnie zyskał poparcie prawosławnych bojarów na terenie Litwy. Następnie Świdrygiełło razem z Krzyżakami inflanckimi najechał na Litwę zagrażając Wilnu, ale nie udało mu się pokonać Witolda, którego wsparły wojska polskie (zdobyto krzyżacki [[Dyneburg]] i Gotterswerder). Wspólnemu stanowisku polsko-litewskiemu sprzyjała zawarta w 1401 roku [[Unia wileńsko-radomska]]. Zakon odpowiedział wielką wyprawą w lipcu 1402 roku, która jednak nie pokonała Witolda. W lutym 1403 roku Krzyżacy i Świdrygiełło ponowili atak, ale nie nie byli w stanie uzyskać konkretnych rezultatów. W 1403 roku polska dyplomacja uzyskała od papieża bullę zakazującą Krzyżakom atakowania Litwy. Doprowadziło to do rozejmu, na mocy którego Krzyżacy w 1404 roku zerwali układ sojuszniczy ze Świdrygiełłą.
-W [[1402]], w wyniku działań [[Świdrygiełło|Świdrygiełły]], doszło do kolejnego najazdu [[zakon krzyżacki|krzyżackiego]] na [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwę]]. Polakom udało się jednak zyskać przychylność kurii papieskiej, która nakazała wstrzymanie walk. Wspólnemu stanowisku polsko-litewskiemu sprzyjała zawarta rok wcześniej [[unia wileńsko-radomska]].
+W dniach 18-23 maja [[1404]] roku na [[Zamek w Raciążku|zamku w Raciążku]] przebywali [[król]] [[Władysław II Jagiełło]] i [[książę]] [[Witold Kiejstutowicz]], których posłowie spotkali się z posłami krzyżackimi na wiślanej wyspie pod zamkiem. Negocjacje zakończono 21 maja, a dokumenty podpisano 22 maja na kępie wiślanej pod zamkiem<ref name=":0">http://rcin.org.pl/Content/6099/WA303_8811_SZ40-r2002_Studia-Zrodloznawcze%2004%20Nowak-M.pdf</ref>.
 == Postanowienia pokoju ==
+* Król Władysław Jagiełło otrzymał prawo wykupu [[Ziemia dobrzyńska|Ziemi dobrzyńskiej]] od Zakonu Krzyżackiego za kwotę 50 000 [[Floren|florenów]] węgierskich w ciągu 1 roku i 6 tygodni. Ziemia dobrzyńska została wykupiona przez Polskę w 1405 roku<ref name=":0" />.
-Dzięki postanowieniom pokoju Polacy zyskali możliwość wykupu [[Ziemia dobrzyńska|ziemi dobrzyńskiej]], oddanej w zastaw Krzyżakom przez [[Władysław Opolczyk|Władysława Opolczyka]]. Potwierdzono też pozostanie [[Żmudź|Żmudzi]] w rękach krzyżackich. Przy okazji zjazdu [[Witold Kiejstutowicz|Witold]] zaprezentował też polskie postulaty dotyczące [[Pomorze Gdańskie|Pomorza Gdańskiego]].
+* Król otrzymał prawo wykupu [[Zamek w Złotorii|Zamku w Złotorii]] wraz z dystryktem za kwotę 2400 [[Kopa (liczba)|kop]] [[Grosz praski|groszy czeskich]] w ciągu 1 roku i 6 tygodni<ref name=":0" />. Zamek ten bezprawnie oddał w zastaw Krzyżakom w 1391 roku [[Władysław Opolczyk]].
+* Książę Witold Kiejstutowicz odnowił postanowienia Pokoju salińskiego i potwierdził rezygnację ze Żmudzi<ref name=":0" />.
+* Konrad von Jungingen zrzekł się wszelkich pretensji do Litwy<ref name=":0" />.
+* Konrad von Jungingen zobowiązał się nie zawierać sojuszy z ludźmi, którzy mogliby być szkodliwi dla Korony Królestwa Polskiego<ref name=":0" />. Zobowiązanie to dotyczyło m.in. Świdrygiełły.
+* Król Władysław Jagiełło i [[Konrad von Jungingen]] potwierdzili [[Pokój kaliski 1343|Pokój kaliski]] z 1343 roku podpisany przez Kazimierza Wielkiego i Zakon<ref name=":0" />.
+* Król Władysław Jagiełło jako najwyższy książę litewski potwierdził [[Pokój na wyspie Salin|Pokój saliński]] z 1398 roku, w którym Witold odstąpił Żmudź na rzecz Zakonu Krzyżackiego<ref name=":0" />.
+* Witold zgodził się, że jeśliby naruszył Pokój saliński to naraziłby się na wojnę z Zakonem, która nie objęłaby jednak Królestwa Polskiego i nie naruszyłaby zawartego z nim pokoju<ref name=":0" />.
+* Witold Kiejstutowicz zobowiązał się nie przyjmować w swoim kraju Żmudzinów przed rozmowami jego pełnomocników z posłami Zakonu<ref name=":0" />.
+* Przy okazji zjazdu [[Witold Kiejstutowicz|Witold]] zaprezentował też polskie postulaty dotyczące [[Pomorze Gdańskie|Pomorza Gdańskiego]].
 == Kolejny spór ==
-Porozumienie okazało się mieć charakter wyłącznie przejściowy, gdyż już w [[1409]] rozpoczęło się walne rozstrzygnięcie – [[Wielka wojna z zakonem krzyżackim|wielka wojna]] z zakonem krzyżackim.
+Porozumienie okazało się mieć charakter przejściowy, gdy w maju [[1409]] wybuchło na Żmudzi powstanie przeciwko Krzyżakom, a [[Ulrich von Jungingen|Ulryk von Jungingen]] wypowiedział wojnę Królestwu Polskiemu i rozpoczęła się [[Wielka wojna z zakonem krzyżackim]].
-== Bibliografia ==
+=== Bibliografia ===
 * Marek Derwich, ''Monarchia Piastów'', Warszawa-Wrocław 2003, Wydawnictwo Dolnośląskie, {{ISBN|83-7023-989-7}}