Stanisław Niklas

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Niklas
ilustracja
tytularny generał brygady tytularny generał brygady
Data i miejsce urodzenia

1 maja 1864
Gawłuszowice

Data i miejsce śmierci

11 września 1943
Kraków

Przebieg służby
Lata służby

1894–1921

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa z dekoracją wojenną (Austro-Węgry) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Krzyż Zasługi Cywilnej (w czasie pokoju)

Stanisław Niklas (ur. 1 maja 1864 w Gawłuszowicach, zm. 11 września 1943 w Krakowie) – tytularny generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 1 maja 1864 w Gawłuszowicach, w ówczesnym powiecie mieleckim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Franciszka (1826–1889), dyrektora szkoły, i Teodozji (1836–1901)[1][2][3].

W 1880, po ukończeniu pięciu klas gimnazjum, wstąpił do Szkoły Kadetów Piechoty w Łobzowie, a później został przeniesiony do Szkoły Kadetów Piechoty w Královo Pole niem. Karthaus (Königsfeld bei Brünn)[4].

Jesienią 1894 rozpoczął zawodową służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej Armii. Został wcielony do Węgierskiego Pułku Piechoty Nr 6, który wówczas stacjonował w Sarajewie[5]. W 1886 został przeniesiony do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej i przydzielony do kadry instruktorskiej 56 Galicyjskiego Batalionu Piechoty Obrony Krajowej „Kolbuszów” w Kolbuszowej, a od 1887 w Rzeszowie[6]. W 1889 został przeniesiony do 70 Batalionu Obrony Krajowej „Buczacz” w Stanisławowie[7]. W 1894 został przeniesiony do rezerwy i przydzielony w rezerwie do 20 Pułku Piechoty Obrony Krajowej „Stanisławów” w Stanisławowie[8][9].

W latach 1912–1914 był urzędnikiem straży skarbowej zatrudnionym w c.k. Dyrekcji 6. Okręgu Skarbowego w Krakowie na stanowisku kierownika sekcji, w randze starszego komisarza I klasy[10][11][12]. Równocześnie był członkiem Rady Nadzorczej Spółki kredytowej członków Towarzystwa wzajemnych ubezpieczeń w Krakowie[13][14][15].

W czasie służby awansował na kolejne stopnie: kadeta piechoty (starszeństwo z 1 września 1894)[16], kadeta piechoty–zastępcy oficera (1885)[17], podporucznika (1 maja 1888)[18], porucznika (1 listopada 1891)[19], kapitana 2. klasy rezerwy (1 listopada 1899)[20], majora rezerwy (1 listopada 1913)[21] i podpułkownika rezerwy (1 listopada 1915)[22].

22 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu pułkownika piechoty, w grupie oficerów byłej armii austriacko-węgierskiej. Pełnił wówczas służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego Kraków[23]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 3. lokatą w korpusie oficerów kontrolerów[24]. 16 lipca 1922 w Katowicach był jednym z uczestników uroczystości, którzy podpisali akt objęcia Górnego Śląska przez Polskę[25].

Z dniem 31 października 1923 został przeniesiony w stan spoczynku, w stopniu tytularnego generała brygady[26]. Na emeryturze mieszkał w Krakowie[27][28].

Zmarł 11 września 1943 w Krakowie[3]. Został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Rakowickim (kwatera D-wsch.-10)[3].

Grób gen. Stanisława Niklasa na cmentarzu Rakowickim

W latach 1919–1920 Stanisław Ignacy Witkiewicz sportretował Stanisława Niklasa i kilku członków jego rodziny, prawdopodobnie w rewanżu za gościnę w Krakowie[29].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

W czasie służby w c.k. Obronie Krajowej otrzymał:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 232, tu jako miejsce urodzenia podano Gawłunowice.
  2. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-02-01]..
  3. ↑ a b c Wyszukiwarka grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. [dostęp 2021-02-05]..
  4. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 232.
  5. ↑ Militär-Schematismus 1885 ↓, s. 281.
  6. ↑ Schematismus 1887 ↓, s. 67, 173.
  7. ↑ Schematismus 1890 ↓, s. 266.
  8. ↑ Schematismus 1895 ↓, s. 99, 310.
  9. ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 264.
  10. ↑ Szematyzm 1912 ↓, s. 270.
  11. ↑ Szematyzm 1913 ↓, s. 270.
  12. ↑ Szematyzm 1914 ↓, s. 272.
  13. ↑ Szematyzm 1912 ↓, s. 975.
  14. ↑ Szematyzm 1913 ↓, s. 1003.
  15. ↑ Szematyzm 1914 ↓, s. 1019.
  16. ↑ Militär-Schematismus 1885 ↓, s. 267.
  17. ↑ Militär-Schematismus 1886 ↓, s. 281.
  18. ↑ Schematismus 1889 ↓, s. 59.
  19. ↑ Schematismus 1892 ↓, s. 42.
  20. ↑ Schematismus 1900 ↓, s. 135.
  21. ↑ Schematismus 1914 ↓, s. 150.
  22. ↑ Ranglisten 1916 ↓, s. 39.
  23. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 29 maja 1920 roku, s. 381.
  24. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 297.
  25. ↑ Matuszek 2019 ↓, s. 52.
  26. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 56 z 24 sierpnia 1923 roku, s. 519.
  27. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1577.
  28. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1406.
  29. ↑ Stanisław Ignacy Witkiewicz – PORTRET STANISŁAWA NIKLASA, 1920. Polswiss Art Dom Aukcyjny. [dostęp 2021-02-05]..
  30. ↑ Ranglisten 1918 ↓, s. 82, 293.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1885. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1884. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1886. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1885. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie. Wiedeń: luty 1887. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1889. Wiedeń: luty 1889. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1890. Wiedeń: luty 1890. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1892. Wiedeń: luty 1892.
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1895. Wiedeń: luty 1895. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrathe Vertretenen Königreiche une Länder für 1900. Wiedeń: styczeń 1900. (niem.).
  • Schematismus der k.k. Landwehr und der k.k. Gendarmerie der im Reichsrat Vertretenen Königreiche une Länder für 1914. Wiedeń: styczeń 1914. (niem.).
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916.
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918.
  • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: Nakładem Prezydyum c. k. Namiestnictwa, 1912. (pol.).
  • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: Nakładem Prezydyum c. k. Namiestnictwa, 1913. (pol.).
  • Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: Nakładem Prezydyum c. k. Namiestnictwa, 1914. (pol.).
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
  • Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
  • Elżbieta Matuszek: Akt pamiątkowy objęcia Górnego Śląska przez Rząd Rzeczypospolitej Polskiej. Dzieje jednego dokumentu. Katowice: Archiwum Państwowe w Katowicach, 2019. ISBN 978-83-63031-10-7.
  • Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Niklas&oldid=71897611”