Stowarzyszenie Muzułmańskie
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia |
1968 (jako stowarzyszenie), 1972 (jako partia polityczna) |
| Ideologia polityczna |
konserwatyzm, antykomunizm, islamizm, islamska demokracja, republikanizm, komunitaryzm |
| Poglądy gospodarcze | |
| Barwy | |
| Strona internetowa | |
Stowarzyszenie Muzułmańskie (pers. جمعیت اسلامی افغانستان, Dżamiat-e Islami-je Afghanestan) – początkowo stowarzyszenie o charakterze politycznym[1], następnie centroprawicowa afgańska partia polityczna złożona głównie z Tadżyków[2], oparta na komunitaryzmie i prawie islamskim. Została założona przez Burhanuddina Rabbaniego, zarejestrowana przez afgańskie Ministerstwo Sprawiedliwości dopiero w 2007 roku[1]. Była jedną z największych partii w okresie Islamskiej Republiki Afganistanu[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Stowarzyszenie Muzułmańskie powstało w 1968 roku na Uniwersytecie Kabulskim[4] jako stowarzyszenie o charakterze politycznym; jego działacze uczestniczyli w demonstracjach i marszach ulicznych w Kabulu[1]. Jako partia polityczna, została założona w 1972 roku i była kierowana przez Burhanuddina Rabbaniego[5] nieprzerwanie do jego śmierci w 2011 roku[6]; według niego, ugrupowanie powstało pod wpływem Bractwa Muzułmańskiego[1]. Następnego roku prezydent Afganistanu Mohammad Daud Chan zarządził aresztowanie Rabbaniego; ten uciekł do Pakistanu, gdzie również kontynuował działalność swojej partii[5][4][7].
Zbrojne ramię partii, dowodzone przez Ahmada Szaha Masuda[8][9][10][11][12][13][14], działało aktywnie przeciwko komunistom w czasie radzieckiej interwencji[15], następnie przeciwko władzy Talibów[16][1][17][18]. Za granicą wzięło również udział w I wojnie w Zatoce Perskiej, opowiadając się po stronie Kuwejtu[19]. Podczas działań wojennych w kraju, siły Stowarzyszenia Muzułmańskiego dokonywały zbrodni wojennych na ludności cywilnej[14].
22 października 2011 roku, dwa dni po śmierci Burhanuddina Rabbaniego[20] zorganizowano wybory na nowego lidera partii[16]; został nim jego syn, Salahuddin[21].
23 maja 2017 roku powołano 64-osobową radę kierowniczą partii, w której skład weszły trzy kobiety[21].
Struktury partii[22][edytuj | edytuj kod]
Stowarzyszeniem Muzułmańskim zarządza centralna komisja, w której skład wchodzą przewodniczący partii, jego zastępca oraz asystent do spraw administracji i finansów. Partia posiada również 10 komisji wykonawczych.
Program partii[edytuj | edytuj kod]
Postulaty społeczne[23][edytuj | edytuj kod]
- konserwacja dawnych dzieł sztuki, odbudowa oraz tworzenie muzeów,
- obrona praw robotników, rolników, rzemieślników oraz artystów,
- opieka nad osobami starszymi i nad potrzebującymi,
- popularyzacja sportu,
- poszanowanie tradycji religijnych,
- rozwój bibliotek oraz ośrodków naukowych i kulturalnych w centralnych prowincjach kraju,
- stworzenie programu ubezpieczeń zdrowotnych i społecznych,
- ustanowienie i regulacja nowego prawa pracy,
- wzmacznianie tożsamości grup etnicznych i narodowych mieszkających w Afganistanie,
- zagwarantowanie prawa do emerytury,
- zagwarantowanie równości wszystkich obywateli Afganistanu,
- zapobieganie drenażowi mózgów.
Postulaty gospodarcze[24][edytuj | edytuj kod]
- dążenie do samowystarczalności poprzez rozwój produkcji krajowej oraz wspieranie przedsiębiorczości,
- kontrola władz nad zasobami naturalnymi Afganistanu,
- poszanowanie własności prywatnej, o ile nie jest ona szkodliwa dla społeczeństwa,
- realizowanie systemu gospodarki mieszanej,
- ścisła kontrola Afgańskich Sił Granicznych,
- utrzymanie wartości waluty krajowej i kontrolowanie kursu walutowego,
- walka z korupcją,
- wsparcie dla sektora prywatnego poprzez udzielanie dotacji finansowych przez rząd,
- wspieranie programu modernizacji systemu bankowego,
- zapobieganie deficytowi budżetowemu,
- zwiększenie udziału sektora przemysłu w krajowej gospodarce.
Postulaty w sprawie polityki wewnętrznej[25][edytuj | edytuj kod]
- obrona wolności słowa oraz praw kobiet,
- ochrona bezpieczeństwa narodowego,
- niezależność sądownictwa,
- poszanowanie systemu demokratycznego opartego na islamie,
- równość bez względu na płeć, wyznanie, pochodzenie etniczne, kolor skóry bądź orientację seksualną,
- wprowadzenie systemu parlamentarnego[21],
- wprowadzenie obowiązkowej służby wojskowej na okres 1 roku.
Postulaty w sprawie polityki zagranicznej[25][edytuj | edytuj kod]
- poszanowanie wszystkich umów i porozumień międzynarodowych zatwierdzonych przez afgańskie władze,
- prowadzenie polityki de-eskalacji opartej na obronie pokoju na świecie,
- uniemożliwienie innym państwom dominacji nad zasobami naturalnymi, ekonomicznymi i wojskowymi Afganistanu oraz ingerencji w wewnętrzną politykę.
Poparcie w wyborach[edytuj | edytuj kod]
Wybory prezydenckie[edytuj | edytuj kod]
| Wybory | Kandydat | I tura | ||
|---|---|---|---|---|
| Głosów | % | |||
| 2004 | Abdul Hafiz Mansur | 19 728 | 0,25 (13.) | |
Wybory parlamentarne[edytuj | edytuj kod]
| Wybory | Mandaty do Izby Ludowej | +/− |
|---|---|---|
| 2005 | 22/249
|
– |
| 2010 | 17/249
|
 5
|
| 2018 | 23/249
|
 6
|
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Burhanuddin Rabbani
- Islamskie Państwo Afganistanu
- mudżahedini
- Sojusz Północny
- radziecka interwencja w Afganistanie
- Tadżycy
- ustrój polityczny Afganistanu
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e جمعیت اسلامی افغانستان. payam-aftab.com. (pers.).
- ↑ Northern Alliance dominates set-up. gulfnews.com, 2001-12-22. (ang.).
- ↑ Anna Larson: Political Parties in Afghanistan. usip.org, 2015-03. (ang.).
- ↑ a b جمعیت. islamic-jamiat.com, 2011-10-08. [dostęp 2018-09-05]. (pers.).
- ↑ a b Haqqani 2005 ↓, s. 171-172.
- ↑ Matthieu Aikins: Profile: Burhanuddin Rabbani. theguardians.com, 2011-09-20. (ang.).
- ↑ Yunas 1997 ↓.
- ↑ Kepel 2002 ↓, s. 141.
- ↑ 1.8. Ввод советских войск в Афганистан. Нарушение геополитического равновесия.. continent.kz. [dostęp 2009-05-21]. (ros.).
- ↑ Афганистан без Ахмад Шаха — перевернулась страница истории. explan.ru. [dostęp 2006-10-05]. (ros.).
- ↑ Ilias Daudi (Ильяс Дауди): Большая игра в Афганистан. proza.ru. (ros.).
- ↑ Kosimszo Iskandarow (Косимшо Искандаров): Политические партии и движения Афганистана накануне парламентских выборов 2005 г.. afghanistan.ru, 2006-04-19. [dostęp 2012-05-10]. (ros.).
- ↑ Sunil Sainis: Ahmad Shah Mas’ud (1953-2001). bharat-rakshak.com. [dostęp 2007-09-26]. (ang.).
- ↑ a b Unholy alliance. rawa.org, 2001-10-07. (ang.).
- ↑ Сведения на военного лидера партии «Исламское Общество Афганистана» Ахмад Шаха. militera.lib.ru. (ros.).
- ↑ a b Abasin Zaheer: JIA to see leadership changes: Faqiri. beta.pajhwok.org, 2011-01-20. [dostęp 2012-03-27]. (ang.).
- ↑ Maley 2001 ↓, s. 76.
- ↑ Reddy 2002 ↓, s. 256.
- ↑ DESERT SHIELD AND DESERT STORM. apps.dtic.mil. (ang.).
- ↑ Former Afghanistan president Burhanuddin Rabbani killed in Kabul blast. telegraph.co.uk, 2011-09-20. (ang.).
- ↑ a b c Haseeb Ammar (حسیب عمار): جمعیت اسلامی افغانستان شورای رهبری ۶۴ نفری ایجاد کرد. bbc.com, 2017-05-23. (pers.).
- ↑ تشکیلات مرکزی. islamic-jamiat.com. [dostęp 2018-08-24]. (pers.).
- ↑ فعالیت های اجتماعی. islamic-jamiat.com. [dostęp 2018-04-12]. (pers.).
- ↑ اقتصاد. islamic-jamiat.com. [dostęp 2018-04-12]. (pers.).
- ↑ a b سیاست داخلی و خارجی. islamic-jamiat.com. [dostęp 2018-09-05]. (pers.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- S. Fida Yunas: Afghanistan: Political parties, groups, associations and movements. 1997.
- William Maley, Fundamentalism Reborn?: Afghanistan and the Taliban, 2001, ISBN 978-1-85065-360-8.
- Gilles Kepel, Jihad: on the trail of Political Islam, 2002.
- L. R. Reddy: Inside Afghanistan: End of the Taliban Era?. 2002. ISBN 978-81-7648-319-3.
- Husain Haqqani, Pakistan: Between Mosque and Military, 2005, ISBN 978-0-87003-285-1.