Sydney Opera House

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Opera w Sydney
Ilustracja
Budynek opery
Państwo

 Australia

Stan

 Nowa Południowa Walia

Miejscowość

Sydney

Adres

2, Macquarie Street, 2000 Sydney

Styl architektoniczny

ekspresjonizm

Architekt

Jørn Utzon

Rozpoczęcie budowy

1959

Ukończenie budowy

1973

Położenie na mapie Sydney
Mapa konturowa Sydney, po prawej znajduje się punkt z opisem „Opera w Sydney”
Położenie na mapie Australii
Mapa konturowa Australii, blisko prawej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „Opera w Sydney”
Położenie na mapie Nowej Południowej Walii
Mapa konturowa Nowej Południowej Walii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Opera w Sydney”
Ziemia33°51′25″S 151°12′55″E/-33,856944 151,215278
Strona internetowa
Sydney Opera House[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo

 Australia

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I

Numer ref.

166

Region[b]

Azja i Pacyfik

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2007
na 31. sesji

Sydney Opera House – gmach opery w stylu nowoczesnego ekspresjonizmu, położony na przylądku Bennelong Point w Sydney.

Opera budowana była w latach 1959–1973[1], wykonana została ze stali, betonu i szkła. Otwarcie nastąpiło 20 października 1973 – na uroczystości z tej okazji przybyła królowa Elżbieta II[1][2]. Głównymi architektami byli Jørn Utzon i Ove Arup, których projekt został wybrany spośród 233 zgłoszonych[3] przez przedstawicieli 32 państw świata[2].

Utzon został uhonorowany w 2003 roku Nagrodą Pritzkera. Budynek opery został wpisany 28 czerwca 2007 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Historia budowy[edytuj | edytuj kod]

Pod koniec lat 40. XX wieku zapadła decyzja o budowie reprezentacyjnego gmachu opery. Na miejsce inwestycji wybrano półwysep Bennelong Point, na którym istniała nieczynna zajezdnia tramwajowa. W celu sfinansowania budowy zorganizowano loterię.

Konkurs architektoniczny na projekt Opery wygrał w 1957 roku duński architekt Jørn Utzon. Jury wybrało projekt spośród 233 zgłoszeń, mimo że autor nie spełnił warunków konkursu – dostarczył tylko ogólny szkic. Budowę rozpoczęto w 1959 roku. Występowały liczne trudności spowodowane nietypową formą łupin sklepienia. Wskutek tego koszty budowy przekroczyły wielokrotnie pierwotny kosztorys, a oddanie budynku do użytku w dniu święta narodowego 26 stycznia przesunięto z 1965 na 1973 rok. Wynikające z tego spory spowodowały, że autor projektu opuścił w 1966 roku Australię[2]. Grupa młodych architektów australijskich doprowadziła projekt do końca, jednak cięcia oszczędnościowe obniżyły standard wykończenia i pogorszyły akustykę.

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Funkcje gmachu Opery[edytuj | edytuj kod]

Opera w Sydney mieści kilka sal przystosowanych do różnego rodzaju widowisk

  • Concert Hall, o 2679 miejscach, siedziba zespołu Sydney Symphony, z estradą koncertową. Wyposażony jest w największe organy świata o trakturze mechanicznej, wyposażone w ponad 10 tysięcy piszczałek
  • Joan Sutherland Theatre (Opera Theatre), teatr prosceniowy o 1507 miejscach, siedziba zespołu Opera Australia oraz The Australian Ballet
  • Drama Theatre, teatr prosceniowy o 544 miejscach, użytkowany przez Sydney Theatre Company oraz inne zespoły teatralne i baletowe
  • Playhouse, teatr studialny o 398 miejscach
  • Studio, przestrzeń do zmiennych aranżacji wnętrza mieszcząca najwyżej 400 widzów
  • Utzon Room, wielozadaniowa przestrzeń o najwyżej 210 miejscach. Jest to jedyne wnętrze zaprojektowane osobiście przez Utzona, odnowione w 2004 roku pod jego nadzorem
  • Forecourt, wielozadaniowa otwarta przestrzeń do swobodnej konfiguracji, w tym możliwość zastosowania monumentalnych schodów jako siedzisk dla widzów

Literatura[edytuj | edytuj kod]

  • Sydney Builds an Opera House, Oswald Ziegler Publications Pty. Ltd. Sydney, 1973, ISBN 0-909586-05-5
  • Bengt Ingmar Gutberlet, tłum. Barbara Niedźwiedzka: Opera, Sydney/Australia, w: tegoż, 20 najwspanialszych budowli świata. Katowice: Post Factum, 2018, s. 287-299. ISBN 978-83-8110-389-3.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Interesting facts about Sydney Opera House – Sydney Opera House. sydneyoperahouse.com. [dostęp 2018-12-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-11)]. (ang.).
  2. a b c Redakcja, Jak i dlaczego zbudowano operę w Sydney?, AustralianLiving.pl, 18 grudnia 2018 [dostęp 2018-12-18] (pol.).
  3. Los Angeles Times, Jorn Utzon dies at 90; Danish architect of Sydney Opera House, latimes.com [dostęp 2016-04-20].

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]