Tadeusz Walicki

To jest dobry artykuł
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Walicki
Тадеуш Юльянович Валицкий
Ilustracja
Fotografia z 1906 roku
Data i miejsce urodzenia

17?/29 października 1863
Podgrabów

Data i miejsce śmierci

12 czerwca 1919
Krześlów

Deputowany do I Dumy Państwowej Imperium Rosyjskiego
Okres

od 27 kwietnia?/10 maja 1906
do 8 lipca?/21 lipca 1906

Przynależność polityczna

Koło Polskie

Faksymile

Tadeusz Walicki (ur. 17?/29 października 1863 w Podgrabowie[1], dziś część wsi Palaty[2]; zm. 12 czerwca 1919 w Krześlowie[3]) – polski szlachcic, poseł do pierwszej Dumy Państwowej z guberni piotrkowskiej, członek Koła Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Juliana, poborcy w komorze celnej Podgrabów, oraz Józefy z Zaborowskich[1]. Ukończył szkołę realną w Warszawie. Następnie studiował w Instytucie Gospodarstwa Wiejskiego i Leśnictwa w Puławach, z którego w 1883 został usunięty za udział w akcji protestacyjnej przeciw rusyfikacji. Rok później – podobno przez przeoczenie administracji – został ponownie przyjęty do Instytutu i ukończył naukę w 1887[4].

14 maja 1890 roku nabył majątek Wola Roszkowa w ówczesnym ujeździe rawskim[5], gdzie przez pewien czas gospodarzył[6][7]. Następnie poświęcił się pracy w majątku w Krześlowie, który wraz z kompleksem dworskim odziedziczył po rodzicach[8]. Angażował się w działalność organizacji rolniczych. Od maja 1886 do 1906 był radcą w Dyrekcji Szczegółowej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w Piotrkowie. Od 1900 działał w nowo powstałej Spółce Rolniczej Piotrkowskiej, a od 1902 zasiadał w jej zarządzie. Był także członkiem Towarzystwa Rolniczego Piotrkowskiego – pracował najpierw w Komisji Leśnej, następnie od marca 1902 zasiadał w zarządzie jako wicedyrektor, a od lipca 1905 był członkiem rady. W tym samym roku założył rolniczą spółkę włościańską w Wygiełzowie i został jej prezesem. Przez 12 lat był także pełnomocnikiem gminnym[4].

20 kwietnia?/3 maja 1906 roku uzyskał mandat do I Dumy z guberni piotrkowskiej. Startował z list Narodowej Demokracji, nie będąc jednak członkiem tej partii[9]. Podpisał oświadczenie 27 członków Dumy Państwowej Królestwa Polskiego o stosunkach z Cesarstwem Rosyjskim z dnia 23 kwietnia 1906. Jego aktywność jako posła nie była znacząca[10]. Po zakończeniu kadencji kontynuował pracę w organizacjach ziemiańskich. Od 1908 ponownie był radcą w Dyrekcji Szczegółowej TKZ w Piotrkowie. Do 1917 należał do Rady Towarzystwa Rolniczego Piotrkowskiego i jako delegat wchodził w skład Rady Głównej CTR. W roku 1917 powierzono mu funkcję prezesa Towarzystwa, którą piastował do śmierci. Był ponadto członkiem Komisji Rewizyjnej Syndykatu Rolniczego Piotrkowskiego (1917–1919) i członkiem piotrkowskiego oddziału Związku Ziemian (od 1917). Inicjował także powstawanie i reaktywację kół Polskiej Macierzy Szkolnej. Pod koniec życia, w okresie I wojny światowej, powołano go na stanowisko prezesa Klubu Polskiego w Piotrkowie. Zmarł w rodzinnym Krześlowie. Został pochowany na przykościelnym cmentarzu w Wygiełzowie u boku swojego brata Michała[11], ojca Józefa Walickiego[12][13].

Od 1891 Tadeusz Walicki był żonaty z Bronisławą Marią Łuczycką (1867–1944). Para miała siedmioro dzieci: Bronisława (1894–1968), Juliana (1895–1963), Tadeusza (1898–1973), Marię (1900–1972), Józefa (1900–), Helenę (1903–1956) i Krystynę (1911–1979)[12].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Kraszewicach – Duplikat urodzonych, zaślubionych i zmarłych 1863 [online], Archiwum Państwowe w Kaliszu, akt 205 [dostęp 2022-10-17] (ros.).
  2. Główny Urząd Statystyczny, Rejestr TERYT [online], eteryt.stat.gov.pl [dostęp 2022-10-17] (pol.).
  3. Akta stanu cywilnego Parafii Rzymskokatolickiej w Wygiełzowie – Zmarli 1919 [online], Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim, akt 65 [dostęp 2023-04-05] (pol.).
  4. a b Czesław Brzoza, Kamil Stepan, Posłowie polscy w Parlamencie Rosyjskim, 1906—1917: Słownik biograficzny, Warszawa 2001, s. 217 (pol.).
  5. Sprzedaże przymusowe, „Tydzień”, R. 18 (nr 21), 25 maja 1890, s. 2 (pol.).
  6. Tadeusz Walicki, „Ziemia Lubelska”, R. 1 (nr 97), Lublin, 6 maja 1906, s. 2 (pol.).
  7. St. J. Łąp., Wybory do władz Towarzystwa kredytowego ziemskiego, „Gazeta Polska”, R. 36 (nr 106), 7 maja 1896, s. 2 (pol.).
  8. Ewa Szelągowska, Dwór w Krześlowie – Karta biała [online], zabytek.pl, czerwiec 1990, s. 2 [dostęp 2023-04-05] (pol.).
  9. Петроковская губерния, Государственная Дума первого призыва. Портреты, краткие биографии и характеристики депутатов, Moskwa 1906, s. 103 (ros.).
  10. Н.Д. Постников, Валицкий, Тадеуш Юльянович [online], tez-rus.net, 6 marca 2016 [dostęp 2022-10-17] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-06] (ros.).
  11. Ś.p. Tadeusz Walicki, „Gazeta Warszawska”, R. 139 (nr 165), Warszawa, 19 czerwca 1919, s. 9-10 (pol.).
  12. a b Marek Jerzy Minakowski, Tadeusz Walicki, [w:] Wielka genealogia Minakowskiego [online], Sejm-Wielki.pl, 12 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-12] (pol.).
  13. Ewa Pawlus, Józef Walicki ps. "Walbach" [online], Hubal – major Henryk Dobrzański, 5 stycznia 2020 [dostęp 2022-12-21] (pol.).