Twierdzenie Kopernika
Twierdzenie Kopernika – twierdzenie geometrii płaskiej; mówi ono, że jeśli wewnątrz okręgu toczy się bez poślizgu okrąg o promieniu dwa razy mniejszym, to każdy punkt małego okręgu porusza się po średnicy okręgu większego. Innymi słowy hipocykloida, w której mniejszy okrąg jest mniejszy dwukrotnie, jest odcinkiem.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Twierdzenie to pojawiło się w literaturze co najmniej trzykrotnie:
- około 461 r. n.e. Proklos sformułował je w swoim Komentarzu do pierwszej księgi Elementów Euklidesa[1];
- następnie w 1254 r. ponownie opublikował je perski astronom i matematyk Nasir ad-Din Tusi[2] (stąd twierdzenie to jest szerzej znane po angielsku jako Tusi-couple);
- w 1543 r. w dziele De revolutionibus orbium coelestium polskiego polihistora Mikołaja Kopernika. Kopernik sformułował to twierdzenie, prawdopodobnie nie wiedząc, że zostało ono co najmniej dwukrotnie opisane i opublikowane wcześniej.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ I. N. Veselovsky, "Copernicus and Nasir al-Din al-Tusi", Journal for the History of Astronomy, 4 (1973): 128-30
- ↑ Patrz reprodukcja manuskryptów i komentarz w: Willy Hartner. Copernicus, the Man, the Work, and its History. „Proceedings of American Philosophical Society”. Vol. 117 (No. 6, 1973), s. s. 422. American Philosophical Society. ISBN 1-4223-7120-4, ISBN 978-1-4223-7120-6. [dostęp 2008-12-29]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Alexander Bogomolny: Copernicus' Theorem. [dostęp 2008-12-29]. (ang.).