Ujazd (powiat bocheński)
wieś | |
Wiejski Dom Ludowy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
347[2] |
Strefa numeracyjna |
14 |
Kod pocztowy |
32-733[3] |
Tablice rejestracyjne |
KBC |
SIMC |
0839412 |
Położenie na mapie gminy Trzciana | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu bocheńskiego | |
49°50′11″N 20°20′57″E/49,836389 20,349167[1] |
Ujazd – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Trzciana[4].
Siedzibą gminy jest miejscowość Trzciana.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Miejscowość znajduje się na Pogórzu Wiśnickim, na grzbiecie oddzielającym dolinę Sanki od doliny potoku Rdzawka (dopływ Przegini). Tereny miejscowości to łagodnie opadające południowe i północne stoki tego grzbietu, niemal całkowicie bezleśne, zajęte przez pola uprawne i zabudowania[5].
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
0839429 | Dębina | część wsi |
1047647 | Krzemionki | część wsi |
0839441 | Rdzawki | część wsi |
0839458 | Zabucze | część wsi |
Zyznówka | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
W 1490 roku wieś wymieniona w łacińskim dokumencie jako "Vyasd w parafii Trczyana". Pobierano w niej czynsz od 1 łana. W 1581 roku należała ona po części do Jana Gabońskiego, a w drugiej części do Andrzeja Rzyzniewskiego. Mieli oni we wsi trzy półłanki kmiece, 3 zagrodników z rolą oraz 1 komornika bez bydła[8]. Od nazwiska rodu tego ostatniego właściciela pochodzi nazwa założonego w 1416 roku przysiółka Zyznówka (dawniej oraz w wykazie TERYT jako Żyznówka) i podzielonego obecnie między Trzcianę i Ujazd[9].
Po rozbiorach Polski wieś znalazła się w zaborze austriackim. W XIX-wiecznym Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego miejscowość wymieniona jest jako część Zbydniowa w powiecie bocheńskim[8].
Według austriackiego spisu powszechnego pod koniec XIX wieku we wsi było 48 zabudowań, w których mieszkało 269 mieszkańców w tym 157 katolików i 12 Żydów[8].
W czasie II wojny światowej w miejscowości działał 12 Pułk Piechoty Ziemi Bocheńskiej regionalny oddział Armii Krajowej oraz Narodowa Organizacja Wojskowa. W 1943 Niemcy aresztowali pięciu członków, których rozstrzelali w Krzeszowicach 2 lutego 1944 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142603
- ↑ Wieś Ujazd w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-06-14] , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1313 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Główny Urząd Statystyczny: Rejestr TERYT. [dostęp 2013-03-10].
- ↑ Geoportal. [dostęp 2010-07-15].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b c Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. IX, hasło "Ujazd". nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880. s. 763. [dostęp 2018-03-24].
- ↑ Zyznówka (d. jako Żyznówka), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 926 .
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Ujazd 2.) U., ''część Zbydniowa'', w pow. bocheńskim, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 763 .