Wodnicha gajowa
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wodnicha gajowa |
| Nazwa systematyczna | |
| Hygrophorus nemoreus (Pers.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 326 (1838) | |
.jpg)
.JPG)
Wodnicha gajowa (Hygrophorus nemoreus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophorus, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten po raz pierwszy opisany został w 1801 r. przez Persoona jako Agaricus nemoreus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Fries w 1838 r[1].
Niektóre synonimy naukowe[2]:
- Agaricus nemoreus Pers. 1801)
- Hygrophorus nemoreus (Pers.) Fr. 1838) var. nemoreus
- Camarophyllus nemoreus (Pers.) P. Kumm. 1871
- Hygrophorus pratensis var. nemoreus (Pers.) Quél. 1883
- Hygrophorus leporinus sensu Cooke Rea (1922) 2005
- Hygrophorus nemoreus var. striipes R. Heim 1967
- Hygrophorus nemoreus var. raphaneus Largent 1985
- Hygrophorus nemoreus var. gracilis Bon 1989
Nazwę polską nadał Franciszek Błoński w 1896 r[3].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Średnica 4-10 cm, za młodu wypukły, później szeroko rozpostarty. Środek kapelusza płaski, czasami nieco wklęsły lub nieco wypukły. Brzeg cienki, początkowo podwinięty, później prosty. Powierzchnia gładka sucha i włóknista. W czasie wilgotnej pogody jest nieco lepka, ale nie śluzowata. Barwa ochrowopomarańczowa[4], szczególnie w środku, ku brzegom jest jaśniejsza, o kremowym lub żółtawym odcieniu[5].
Różnej długości, rzadkie i dość grube, przy trzonie nieco zbiegające. Ostrza blaszek równe. Barwa biała, bladokremowa z ochrowoczerwonym odcieniem[4].
Wysokość od 4 do 10 cm, średnica od 8 do 15 mm, walcowaty, wysmukły, zwężający się ku podstawie, czasami łukowato wygięty. pełny. Powierzchnia włóknista i drobno kosmkowata, u szczytu oszroniona. Barwa ochrowa[4], dużo jaśniejsza niż na kapeluszu[5].
Dość zwarty, biały, tylko pod skórką kapelusza ochrowy. Nie zmienia barwy po uszkodzeniu. Smak łagodny, zapach mączysty[4].
Biały. Zarodniki szerokoelipsoidalne, gładkie, o rozmiarach 6-8 x 3,5-6 μm. W środku posiadają ziarnistość lub kroplę tłuszczu. Cystyd brak[4].
Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]
Występowanie tego gatunku opisano tylko w Europie i w stanie Kalifornia w USA[6]. W Polsce jest dość rzadki, ale nie znajduje się na czerwonej liście gatunków zagrożonych. Znajduje się natomiast na takich listach w Niemczech, Holandii, Anglii, Norwegii, Szwecji i Finlandii[3].
Rośnie na ziemi w lasach liściastych i mieszanych. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[3]. Szczególnie często występuje pod dębami i bukami[5]. W Polsce częściej występuje na terenach nizinnych[4].
Znaczenie[edytuj | edytuj kod]
Grzyb mikoryzowy[3]. Jest grzybem jadalnym, ale o niewielkich wartościach smakowych[5].
Gatunki podobne[edytuj | edytuj kod]
Bardzo podobny jest kopułek łąkowy (Cuphophyllus pratensis). Rośnie na miejscach trawiastych poza lasami. Jest bezwonny i ma całkiem gładki trzon[4]. Wodnicha różowozłota (Hygrophorus poetarum) jest większa i ma silny i charakterystyczny zapach. Wodnicha pomarańczowa (Hygrophorus pudorinus) jest rzadka i występuje głównie w górach pod drzewami iglastymi, zwłaszcza pod jodłą. Ma lepki naskórek[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2015-12-01]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2015-12-01]. (ang.).
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae), Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, 1997, ISBN 83-7052-949-6
- ↑ a b c d e Hygrophorus nemoreus. Fungipedia. [dostęp 2015-12-02].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2015-06-22].