Wola Nosowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wola Nosowa
uroczysko-dawna miejscowość
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

konecki

Gmina

Gowarczów

Liczba ludności (1943)

152

SIMC
Położenie na mapie gminy Gowarczów
Mapa konturowa gminy Gowarczów, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wola Nosowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Wola Nosowa”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wola Nosowa”
Położenie na mapie powiatu koneckiego
Mapa konturowa powiatu koneckiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Wola Nosowa”
Ziemia51°15′54″N 20°30′36″E/51,265000 20,510000

Wola Nosowa – uroczysko-dawna miejscowość, nieistniejąca wieś w województwie świętokrzyskim w powiecie koneckim w gminie Gowarczów[1].

W latach 1975–1998 administracyjnie należała do województwa kieleckiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1439 roku Męcina z Gowarczowa prawdopodobnie otrzymał tę wieś[2], a w 1507 roku Małgorzata ze Śmidelskich nabyła od siostry Katarzyny Gowarczów i wieś Wola Nosowa[3].

W 1827 roku wieś miała 17 domów, 117 mieszkańców i 183 morgi obszaru[4].

W latach 1867–1954 należała do gminy Gowarczów w powiecie koneckim, początkowo w guberni kieleckiej, a od 1919 w woj. kieleckim[5][6]. Tam 4 listopada 1933 utworzyła gromadę o nazwie Wola Nosowa w gminie Gowarczów[6]. 1 kwietnia 1939 wraz z główną częścią powiatu koneckiego została włączona do woj. łódzkiego[7].

Podczas II wojny światowej włączony do Generalnego Gubernatorstwa (dystrykt radomski), nadal jako gromada w gminie Gowarczów, licząca w 1943 roku 152 mieszkańców[8]. Po wojnie początkowo w województwie łódzkim, a od 6 lipca 1950 ponownie w województwa kieleckim[9], jako jedna z 25 gromad gminy Gowarczów w powiecie koneckim[10].

Likwidacja Woli Nosowej wiąże się z istniejący w okolicy od końca XIX wieku poligonu wojskowego Barycz. Na początku lat 1950. został on rozbudowany i wówczas z tych terenów wysiedlono mieszkańców wsi: Budki, Eugeniów, Gąsiorów, Gródek, Huta (Stara), Januchta, Józefów, Kacprów, Ludwinów, Stefanów, Wola Nosowa i Zapniów. Jednak już na przełomie lat 50. i 60. poligon zlikwidowano, a od 1 stycznia 1959 roku utworzono na tym terenie nadleśnictwo Barycz[11], którego głównym celem było zalesienie ponad 4000 ha gruntów rolnych byłego poligonu[12].

Dzisiaj na terenie lasu w miejscu dawnych zabudowań znajdują się resztki fundamentów oraz krzyż, a w miejscowości Brzeźnica krzyż i pamiątkowe tablice z 2005 roku. Tablica po lewej stronie poświęcona jest leśnikom i robotnikom leśnym pracującym tutaj w latach 1960–1975, natomiast tablica po prawej stronie mieszkańcom wsi, którzy mieszkali na tych terenach przed wysiedleniem[12].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024
  2. Jan Wroniszewski: Ród Rawiczów. Współrodowcy Warszowiców i Grotowiców. Toruń: Towarzystwo Naukowe w Toruniu, 1994, s. 79. ISBN 83-85196-92-7.
  3. Krzepiela Józef: Księga rozsiedlenia rodów ziemiańskich w dobie jagiellońskiej. Przewodnik historyczno-topograficzny do wydawnictw i badań archiwalnych oraz do wszystkich dotychczasowych herbarzy. Część I – Małopolska.. 1915, s. 345.
  4. Nosowa Wola, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VII: Netrebka – Perepiat, Warszawa 1886, s. 185.
  5. M.P. z 1926 r. nr 19, poz. 55.
  6. a b Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 29, poz. 184.
  7. Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240.
  8. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG.
  9. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255.
  10. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.
  11. Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego Nr 365 z dn. 10 listopada 1958 r.
  12. a b Historia nadleśnictwa Barycz.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]