Wyspy Nowosyberyjskie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wyspy Nowosyberyjskie
Новосибирские острова
Ilustracja
Wybrzeże Rosji i Wyspy Nowosyberyjskie w lecie
Kontynent

Azja

Państwo

 Rosja

Republika

 Jakucja

Akwen

Morze Łaptiewów / Morze Wschodniosyberyjskie

Wyspy

Kotielnyj, Nowa Syberia, Wielka Wyspa Lachowska

Powierzchnia

~35 300 km²

Mapa Wysp Nowosyberyjskich
Położenie na mapie
Położenie na mapie Jakucji
Mapa konturowa Jakucji, blisko górnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wyspy Nowosyberyjskie”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wyspy Nowosyberyjskie”
Ziemia75°16′N 145°15′E/75,266667 145,250000

Wyspy Nowosyberyjskie (ros. Новосиби́рские острова, Nowosibirskije ostrowa) – archipelag położony na Oceanie Arktycznym, pomiędzy Morzem Łaptiewów a Morzem Wschodniosyberyjskim o łącznej powierzchni ponad 35 tys. km², administracyjnie należą do Jakucji.

Geografia i geologia[edytuj | edytuj kod]

Archipelag składa się z trzech grup wysp: Wysp Anjou (właściwe Nowosyberyjskie), Wysp Lachowskich i Wysp De Longa. Największą wyspą archipelagu jest Kotielnyj o powierzchni 23 tys. km2, pod względem powierzchni 47. wyspa na świecie.

Większość wysp zbudowana jest z luźnych materiałów osadowych, zachodnie wyspy zbudowane są z wapieni i łupku. Najwyższy szczyt wysp wznosi się na wysokość 374 m.

Klimat[edytuj | edytuj kod]

Na wyspach panuje klimat arktyczny, pokryte są śniegiem przez 9 miesięcy w roku, przeciętna temperatura w styczniu wynosi od −28 °C do −31 °C. W czerwcu na brzegach wysp maksymalna przeciętna temperatura to +8 °C do +11 °C, a minimalna przeciętna temperatura waha się od 3 °C do +1 °C. Wewnątrz wysp jest znacznie cieplej, przeciętna maksymalna temperatura wynosi od +16 °C do +19 °C, a minimalna od +3 °C do +6 °C. Roczne opady atmosferyczne do 132 mm.

Przyroda[edytuj | edytuj kod]

Na wyspach znajduje się wiele jezior i bagien, a powierzchnia wysp usłana jest warstwą grubego piasku i żwiru, bez pokrycia darnią. Brak tu całkowicie drzew i krzewów. Gatunki zielne występują kępkami, a w niektórych miejscach znajdują się siedliska mchów i porostów. Rosną tu m.in.: skalnica rozesłana, pięciornik poziomkowaty, mak arktyczny (Papaver radicatum), kosmatka polarna (Luzula hyperborea), kuklik, szczawiór alpejski, Ranunculus nivalis, Cochlearia arctica (gatunek warzuchy), dębik ośmiopłatkowy (na Wyspie Bennetta) i kilka gatunków traw. Fauna jest uboga, po lodzie dostają się tutaj renifery tundrowe, wilki i lisy polarne, a zalatują pardwy. Obficie występuje leming brunatny. Ptasie kolonie znajdują się na Wyspie Bennetta i Bielkowskiej. Mieszkają w nich: nurniki, mewy, lodówki, nurzyki, kamuszniki, nur rdzawoszyi, pardwa Biruli (Lagopus lagopus birulai) i edredon turkan[1].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki o wyspach pojawiły się na początku XVIII wieku w przekazach Kozaka Jakowa Piermiakowa (Яков Пермяков). Na największej wyspie Kotielnyj w latach 1923–1993 znajdowała się rosyjska baza militarna, którą 13 września 2013 reaktywowano.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. S.P. Susłow, Geografia fizyczna azjatyckiej części ZSRR, PWN, Warszawa, 1961, s. 235-236