Zygmunt Kaczyński (harcmistrz)

Zygmunt Jerzy Kaczyński

Wesoły, Nosowicz IV

Zygmunt Kaczyński w latach 60.
kapral podchorąży
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1919 Warszawa
Data i miejsce śmierci	26 listopada 1984 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Krajowa
Jednostki	Kwatera Główna Szarych Szeregów
Stanowiska	komendant Okręgu Południe organizacji Wawer
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa, powstanie warszawskie
Odznaczenia

Grób Zygmunta Kaczyńskiego na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Zygmunt Jerzy Kaczyński ps. Wesoły, Nosowicz IV (ur. 21 marca 1919 w Warszawie, zm. 26 listopada 1984 tamże) – harcmistrz, kapral podchorąży Armii Krajowej, komendant Okręgu Południe organizacji Wawer, powstaniec warszawski.

Życiorys

Do pracy konspiracyjnej przyłączył się w 1940 roku. Do 1942 roku był komendantem Hufca Ochota, następnie po reorganizacji Szarych Szeregów, po Stefanie Mirowskim objął funkcję komendanta Okręgu Południe Wawra i sprawował ją do wybuchu powstania. Podczas okupacji pracował jako akwizytor spółki E. Wedel, dzięki czemu często bywał w siedzibie Gestapo przy alei Szucha 25. Jako wywiadowca Szarych Szeregów w Gestapo, miał za zadanie poznanie planu budynku, struktury wydziałów, numerów gabinetów oraz prywatnych adresów gestapowców. W związku z możliwością swobodnego poruszania się po gmachu na Szucha, został przydzielony do akcji pod Arsenałem. 26 marca 1943 roku w obecności niemieckiego oficera zadzwonił do umówionego lokalu i słowami Wysyłam towar, bezwzględnie musi być odebrany!, dał znać szturmowcom o wyjeździe ciężarówki z Janem Bytnarem z Szucha na Pawiak.

Brał również w przygotowaniach akcji o kryptonimie „Biała Róża”, której celem było odbicie z rąk Gestapo naczelnika Szarych Szeregów, Floriana Marciniaka. Dzięki jego zabiegom i znajomościom, latem 1943 roku udało się zwolnić z Gęsiówki Tadeusza Zawadzkiego.

Wziął udział w powstaniu warszawskim w śródmieściu, został ranny pierwszego dnia. Po kapitulacji powstania opuścił miasto wraz z ludnością cywilną.

W drugiej połowie lat 50. był jednym z pomysłodawców, organizatorem i pierwszym komendantem harcerskiej Akcji Warmia i Mazury (1958–1963). Celem akcji było niesienie pomocy ludności Warmii i Mazur oraz integracja ludności odzyskanej przez Polskę części dawnych Prus Wschodnich. Akcja miała zintegrować ze sobą różne grupy ludności, miejscowej i napływowej, pomóc autochtonom i przekonać ich do Polski, przeciwdziałając fali wyjazdów do Niemiec. Akcja WiM została zainicjowana przez warszawskie środowiska harcerskie a następnie podjęta i rozwinięta przez drużyny harcerskie z całego kraju.

W latach 60. był wiceprzewodniczącym Prezydium Stołecznej Rady Narodowej.

Pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera D4-2-3).

Życie prywatne

Jego żoną (od 1943 r.) była Danuta Kaczyńska ps. Lena, sanitariuszka batalionu „Parasol”.

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Walecznych
• Medal za Warszawę 1939–1945

Bibliografia

• Anna Borkiewicz-Celińska: Batalion „Zośka”. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1990, s. 81, 82, 100, 147, 148, 154-156, 158, 159, 169, 196, 199-201, 213, 275. ISBN 83-06-01851-6.
• Powstańcze biogramy - Zygmunt Kaczyński. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2013-04-07].
• Andrzej Janowski: Harcerstwo wpisane w życiorys, Warszawa, Niezależne Wydawnictwo Harcerskie, 2015, s. 88, 91, 130, 142, 150, 153, 156, 178, 196-198, 227-228, 241 ISBN 978-83-940568-3-4