Łęg Tarnowski
50°05′32″N 20°55′40″E/50,092222 20,927778| wieś | |
 Zespół pałacowo-parkowy w Łęgu Tarnowskim (Partyniu) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
190 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2006) |
4091[2] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
33-131[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KTA |
| SIMC |
0837844 |
Położenie na mapie gminy Żabno  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
| 50°05′32″N 20°55′40″E/50,092222 20,927778[1]
| |
Łęg Tarnowski (daw. Łęg Klikowski, Łęg ad Partyń[4]) – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Żabno[5][6]
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Wieś leży w dolinie Dunajca, 9 kilometrów na północ od centrum Tarnowa i 5 kilometrów na południe od Żabna. We wsi jest nieczynny przystanek kolejowy Łęg Tarnowski.
W latach 1951–1954 i 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Łęg Tarnowski. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Łęg Tarnowski. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Wieś została założona w XVI wieku jako Łęg Klikowski (nazwa pochodząca od Klikowej – dawnej wsi, a obecnie dzielnicy Tarnowa.
Tutejsza parafia, powstała prawdopodobnie w 2. połowie XIII wieku, jest wymieniana w wykazach świętopietrza z 1326 roku[7]. Obecny kościół parafialny pw. Świętej Trójcy został wybudowany w 1855 roku. Jest to eklektyczny, murowany, jednonawowy budynek z węższym, zamkniętym półkoliście prezbiterium, nakryty żelbetowym stropem. Większość wyposażenia wnętrza świątyni reprezentuje styl neobarokowy[8]. Obok kościoła znajduje się murowana plebania z XIX wieku.
W przysiółku Partyń, będącym dawniej samodzielną osadą, znajduje się zespół pałacowo-parkowy z XIX wieku, dawna siedziba hrabiów Męcińskich. Wybudowany został w latach 1885–1892 w stylu neorenesansowym według projektu Sławomira Odrzywolskiego na zlecenie ówczesnego właściciela Partynia, hrabiego Józefa Gabriela Męcińskiego. Przy budowie wykorzystano fundamenty wcześniejszego, drewnianego dworu Potockich z XVIII wieku. Pałac jest murowaną, piętrową budowlą, nakrytą czterospadowym dachem. Od strony wschodniej do budynku przylega czterokondygnacyjna wieża z ostrosłupowym hełmem. W fasadzie znajduje się trójosiowy arkadowy portyk wsparty na dwóch kolumnach. Nad portykiem znajduje się galeria, ozdobiona neorenesansowym sgraffitem. Na bocznych narożach budynku, na wysokości pierwszego piętra, znajdują się kartusze herbowe: z herbem Jelita Dobrzyńskich (po lewej) oraz Poraj Męcińskich (po prawej).
Dookoła budynku położony jest park krajobrazowy z XIX wieku[9][10].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0837850 | Dolny Łęg | część wsi |
| 0837867 | Górny Łęg | część wsi |
| 1051927 | Kolonia | część wsi |
| 0837880 | Partyń | część wsi |
| 1051962 | Pogwizdów | część wsi |
| 0837896 | Przedmieście | część wsi |
| 0837904 | Środkowy Łęg | część wsi |
| 0837910 | Wychylówka | część wsi |
| 0837933 | Zaszkole | część wsi |
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[11].
- Zespół dworski: dwór, park, oficyna.
Osoby związane z miejscowością[edytuj | edytuj kod]
- Franciszek Fornalski (1781–1863) – żołnierz napoleoński odznaczony Legią Honorową i Virtuti Militari
- Józef Męciński (1839–1921) – poseł na Sejm Krajowy Galicji
- Helena Zborowska (1876–1943) – pisarka
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 72700
- ↑ Sołectwo ŁĘG TARNOWSKI. Biuletyny Informacji Publicznej Województwa Małopolskiego. Urząd Miejski w Żabnie. [dostęp 2020-04-13].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 694 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Zarządzenie nr 62 Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 kwietnia 1953 r. w sprawie zmiany i ustalenia nazw miejscowości. (M.P. z 1953 r. nr 51, poz. 572)
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Archiwum Diecezjalne w Tarnowie [dostęp 20 listopada 2009]
- ↑ Kościoły zabytkowe Diecezji tarnowskiej. tarnowskie.koscioly.sl.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-01)]. [dostęp 20 listopada 2009]
- ↑ Andrzej B. Krupiński, w: Publiczne Gimnazjum w Łęgu Tarnowskim [dostęp 21 listopada 2009]
- ↑ Łęg Tarnowski - Polskie Zabytki - Katalog zamków, pałaców i dworów w Polsce [online], www.polskiezabytki.pl [dostęp 2020-07-09].
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Agnieszka Bogaczyk, W gminie Żabno, str. 94-95, Krosno 2000, ISBN 83-88126-65-2
- Mieczysław Czosnyka, Partyń - pałac w Łęgu Tarnowskim: historia i współczesność, Łęg Tarnowski: Publiczne Gimnazjum, 2011, ISBN 978-83-7631-251-4, OCLC 802144791.
- Mieczysław Czosnyka, Szkoła Podstawowa im. Ojca św. Jana Pawła II w Łęgu Tarnowskim. 150 lat historii i tradycji 1862-2012, Łęg Tarnowski 2012
| Siedziba gminy | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osada | |
| Integralne części wsi |
|
