9 Warmiński Pułk Rozpoznawczy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
9 Warmiński Pułk Rozpoznawczy
Ilustracja
Odznaka pamiątkowa 9 Warmińskiego pułku rozpoznawczego
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1966

Nazwa wyróżniająca

Warmiński

Patron

Zygmunt Szendzielarz

Tradycje
Święto

12 maja[1]

Nadanie sztandaru

7 września 1996

Rodowód

patrz tekst

Dowódcy
Pierwszy

ppłk Władysław Stan

Obecny

płk Dariusz Piotrowiak

Organizacja
Numer

JW 2039

Dyslokacja

Lidzbark Warmiński[a]

Rodzaj sił zbrojnych

Wojska lądowe

Rodzaj wojsk

Wojska zmechanizowane

Podległość

Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych[3]

Strona internetowa

9 Warmiński Pułk Rozpoznawczy im. płk Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka” (9 pr) – oddział rozpoznawczy Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych RP (JW 2039).

Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP nr 051/Org. z dnia 12 maja 1966 został utworzony 9 pułk rozpoznania radiowego z miejscem postoju w Białej Podlaskiej według etatu nr 14/190. Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 0163/Org. z dnia 20 grudnia 1966 pułk przekazano w podporządkowanie Dowódcy Warszawskiego Okręgu Wojskowego jako jednostkę grupy II[4]. W 1969 jednostka otrzymała numer etatu 35/008, w 1971 Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP nr 08/Org. z dnia 19 lutego 1971 roku pułk przeformowano na etat nr 35/016[4]. W 1976 na mocy Zarządzenia szefa Sztabu Generalnego WP nr 042/Org. z dnia 8 lipca 1976 roku rozformowano w terminie do 15 października 1976 9 pułk rozpoznania radiowego w Białej Podlaskiej i w terminie do 15 października 1976 przemianowano istniejący w Skierniewicach 7 pułk radioelektroniczny WSW[5][4] na 9 pułk rozpoznania radiowego oraz przejęto numer jednostki wojskowej z nowym etatem nr 35/032 z podporządkowaniem pułku pod Dowódcę Warszawskiego Okręgu Wojskowego, jako jednostkę grupy I[4]. W czerwcu 1995 na podstawie zarządzenia szefa sztabu WOW nr 027/Org z dn. 15 grudnia 1994 pułk z garnizonu Skierniewice został przeniesiony do Lidzbarka Warmińskiego jako 9 pułk radioelektroniczny, 1 grudnia 1995 przyjął nazwę 9 Warmiński pułk radioelektroniczny będąc podporządkowany pod Warszawski Okręg Wojskowy, od 2001 do 2002 pod Dowództwo Wojsk Lądowych[2]. W maju 2001 rozpoczęło się przeformowanie jednostki trwające do roku 2003 i na jego bazie sformowano 10 kwietnia 2003 9 Warmiński pułk rozpoznawczy[2][6]. Jednostka do marca 2004 była podporządkowana pod 1 Korpus Zmechanizowany, a następnie pod Dowództwo Wojsk Lądowych[4]. Od 1 stycznia 2014 9 Warmiński pułk rozpoznawczy podlega bezpośrednio pod Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych[2].

Tradycje[edytuj | edytuj kod]

Zygmunt Szendzielarz
ppor. Zygmunt Szendzielarz – patron 9 pułku rozpoznawczego
Zygmunt Szendzielarz – patron 9 pułku rozpoznawczego
Grób symboliczny majora Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka” na Wojskowych Powązkach

Dziedzictwo Tradycji[edytuj | edytuj kod]

Decyzją Ministra Obrony Narodowej Nr 72/MON z dnia 13 marca 2015 r. 9 pułk rozpoznawczy przyjął 20 czerwca 2015 imię płk. Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka”[6][7] oraz przejął chlubne tradycje kawaleryjskie i pododdziałów rozpoznawczych[2]:

Minister Obrony Narodowej decyzją Nr 328/MON z dnia 02.12.2016 r., zmienił poprzednią decyzję Nr 72/MON i dodał przejęcie dziedzictwa tradycji 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej[2].

Kontynuacja Tradycji[edytuj | edytuj kod]

  • 9 Pułku Rozpoznania Radiowego (1966–1995)
  • 9 Warmińskiego Pułku Radioelektronicznego (1995–2003)[4]

Doroczne święto pułk obchodzi 12 maja[1]

Symbole pułku[edytuj | edytuj kod]

Nazwa wyróżniająca

20 marca 1996 Minister Obrony Narodowej nadał 9 pułkowi radioelektronicznemu nazwę wyróżniającą „Warmiński” oraz polecił doroczne święto pułku obchodzić w dniu 12 maja[2].

Na zdjęciu strona prawa sztandaru 4 BKPanc. Sztandar 9 pr ma numer – 9[b]

Sztandar

7 września 1996 rodzice chrzestni reprezentujący społeczeństwo ziemi lidzbarskiej wręczyli nowy sztandar przedstawicielowi prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego gen. dyw. Tadeuszowi Jauerowi, który z kolei przekazał sztandar dowódcy 9 pułku radioelektronicznego dla ppłka dypl. Wiesława Wojtalaka, a ten dla pocztu sztandarowego. Sztandar został poświęcony przez dziekana WOW ks. płka Leszka Kołonieckiego[2][8].

Płat sztandaru to biała tkanina w kształcie kwadratu o wymiarach 75×75 cm, po obu stronach znajduje się krzyż kawalerski wykonany z tkaniny czerwonej. Jeden bok sztandaru wszyty jest w białą skórę. Boki sztandaru obszyte złotą frędzlą. Na głównej stronie płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajdują się dwie gałązki wawrzynu, haftowane złotym szychem. Pośrodku wieńca umieszczony wizerunek orła białego z głową zwróconą do drzewca[9].

W rogach płata, w polach wieńców wawrzynu cyfra 9 – numer pułku.

Na stronie odwrotnej płata, pośrodku krzyża kawalerskiego, znajduje się napis „BÓG HONOR OJCZYZNA” w wieńcu z wawrzynu. W rogach płata umieszczone są wieńce wawrzynu, a w ich polach widnieje[8]:

  • wizerunek odznaki 9 pr
  • napis z datą 1966
  • herb Lidzbarka Warmińskiego

Odznaka, oznaka

14 lutego 2003 wprowadzono pamiątkową odznakę i oznakę. Odznaka to grafika krzyża maltańskiego o płasko zakończonych wcięciach ramion ze srebrnym ich obramowaniem w kolorze zielonym, granatowym, zielonym. Przez krzyż przechodzą dwa skrzyżowane noże szturmowe symbolizujące jeden z elementów uzbrojenia pododdziałów rozpoznawczych. Na krzyż nałożono srebrzysty wieniec laurowy, w środku którego umieszczono herb miasta Lidzbarka Warmińskiego. Pod tarczą herbową widnieje złota cyfra „9” oznaczająca numer pułku. Na górnym ramieniu krzyża umieszczono datę „1966” w kolorze złotym, jest to rok powstania pułku[10].

Okolicznościowe pamiątki pułku

22 kwietnia 2016 z okazji jubileuszu 50-lecia powstania 9 Warmińskiego pułku rozpoznawczego wydano okolicznościowe coiny i ryngrafy pamiątkowe[2][14][15].

Zadania i struktura organizacyjna (2016)[edytuj | edytuj kod]

Jednostka od 2003 jest przeznaczona do wykonywania zadań rozpoznawczych w różnych rodzajach działań bojowych na obszarze kraju, żołnierze pułku biorą również udział w misjach poza granicami kraju oraz w działaniach w wypadku powstałych sytuacji kryzysowych. Pułk jest jednym z trzech pułków rozpoznawczych w Wojsku Polskim, podporządkowanym bezpośrednio Dowódcy Generalnemu Rodzajów Sił Zbrojnych poprzez szefa Zarządu Rozpoznania i Walki Elektronicznej (od 2018 do 2022 płk Marcin Frączek, od 2022 płk Mariusz Specjalski)[16][17][18]. Od 1966 była oddziałem rozpoznania radiowego, a od 1994 do 2003 jednostką radioelektroniczną. Od 2001 była przeformowywana i w 2003 została oddziałem rozpoznawczym Wojsk Lądowych Sił Zbrojnych RP. Jednostka od 1995 stacjonuje w garnizonie Lidzbark Warmiński[2][19].

Stan na rok 1966[edytuj | edytuj kod]

Struktura organizacyjna w 1966 była[20]:

  • Dowództwo, zastępcy
  • sekcja polityczna
  • sztab
  • sekcja techniczna
  • grupa analityczno-informacyjna
  • kwatermistrzostwo
    • 1 batalion rozpoznania radiowego
      • kompania namierzenia radiowego
      • kompania przechwytu radiowego
      • pluton radio
    • 2 batalion rozpoznania radiowego
      • kompania namierzenia radiowego
      • kompania przechwytu radiowego
      • pluton radio
    • kompania łączności
    • pluton transportowo-gospodarczy

Stan na rok 2001[edytuj | edytuj kod]

Struktura organizacyjna w 2001 była[17]:

  • Dowództwo i sztab
    • kompania dowodzenia
    • kompania logistyczna
    • kompania medyczna
    • 1 kompania dalekiego rozpoznania
    • 2 kompania dalekiego rozpoznania
    • 3 kompania dalekiego rozpoznania
    • 1 kompania rozpoznawcza
    • 2 kompania rozpoznawcza
    • 3 kompania rozpoznawcza

Stan na rok 2016[edytuj | edytuj kod]

Struktura organizacyjna w 2016 była[4][5][21][19]:

  • dowództwo i sztab
  • sekcja personalna
  • sekcja wychowawcza
  • sekcja operacyjna
  • sekcja logistyki[22]
  • sekcja łączności
  • sekcja wychowania fizycznego i sportu[23]
    • grupa kierowania rozpoznaniem ISTAR[24]
    • kompania dowodzenia
    • kompania logistyczna
    • 1 kompania dalekiego rozpoznania
    • 2 kompania dalekiego rozpoznania
    • 3 kompania dalekiego rozpoznania
    • 1 kompania rozpoznawcza
    • 2 kompania rozpoznawcza
    • 3 kompania rozpoznawcza
    • 1 grupa rozpoznania osobowego
    • 2 grupa rozpoznania osobowego
    • 3 grupa rozpoznania osobowego
    • 4 grupa rozpoznania osobowego
  • grupa zabezpieczenia medycznego
  • patrol rozminowania nr 11[25]

Stan na rok 2021[edytuj | edytuj kod]

Struktura organizacyjna w 2021 była[26][24][4][5][27][19][22][23]:

  • dowództwo i sztab
  • sekcja personalna
  • sekcja wychowawcza
  • sekcja operacyjna
  • sekcja logistyki
  • sekcja łączności
  • sekcja wychowania fizycznego i sportu
    • kompania dowodzenia
    • kompania logistyczna
    • 1 kompania dalekiego rozpoznania
    • 2 kompania dalekiego rozpoznania
    • 3 kompania dalekiego rozpoznania
    • 1 kompania rozpoznawcza
    • 2 kompania rozpoznawcza
    • 3 kompania rozpoznawcza
  • grupa zabezpieczenia medycznego
  • patrol rozminowania nr 11

Uzbrojenie, sprzęt, wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

Pułk dysponuje między innymi wyposażeniem[28][29][30][31][32][33]:

Wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Pułk był między innymi wyróżniany:

  • tytuł „Najlepszej Jednostki Rozpoznawczej Wojsk Lądowych w roku 2007” – 2007 Lidzbark Warmiński, Warszawa[34]
  • uhonorowanie najwyższym wyróżnieniem przez Szefa Zarządu Rozpoznania i Walki Elektronicznej za działalność szkoleniową w roku 2009 – 2010 Warszawa[34]
  • tytuł „Najlepszej Jednostki Rozpoznawczej Wojsk Lądowych w roku 2010” – 2011 Lidzbark Warmiński, Warszawa[34]
  • II miejsce w międzynarodowym ćwiczeniu pododdziałów rozpoznawczych Cambrian Patrol – 2015 Wielka Brytania[d]
  • Brązowy medal „Zasłużonemu Saperowi WP” oraz wyróżnienie tytułem honorowym „Zasłużony Żołnierz III RP” – 2016 Lidzbark Warmiński[e]
  • Złoty medal w klasyfikacji spadochronów taktycznych podczas 48 Otwartych Mistrzostw Wojska Polskiego w Spadochroniarstwie – 2018 Poznań[f]
  • Złoty i Srebrny medal drużynowo w klasyfikacji spadochronów taktycznych podczas 48 Otwartych Mistrzostw Wojska Polskiego w Spadochroniarstwie – 2018 Poznań[g]
  • II miejsce w zawodach użyteczno-sportowych „Bieszczady 2021” – 2021 Bieszczady[38].
  • Złoty i Brązowy medal mistrzostw Europy XPC Służb Mundurowych w Trójboju Siłowym – 2023 Siedlce[h]

Żołnierze pułku[edytuj | edytuj kod]

Dowódcy pułku
Dowódcy pułku
płk dypl. Witold Łukaszewski[i]
płk dypl. Witold Łukaszewski[j]

W latach od 1966 do 2023[4][41][42][43][8][44][45]:

  • ppłk Władysław Stan (1966–1972)
  • ppłk Stanisław Krawczyk (1972–1976)
  • ppłk dypl. Aleksander Gruszeczka (1976–1978)
  • mjr dypl. Mariusz Wojtasiewicz (1978–1983)
  • ppłk dypl. Tadeusz Kaczyński (1983–1990)
  • płk Witold Mioduchowski (1990–1995)
  • ppłk Wiesław Wojtalak (1995–1998)
  • płk dypl. Mieczysław Andrzejewski (1998–2006)
  • płk dypl. Edward Kłak (2006–31 VII 2010)
  • cz.p.o. ppłk dypl. Witold Łukaszewski (1 VIII 2010–3 X 2010)
  • płk dypl. Wiesław Marszałek (4 X 2010–31 III 2014)
  • płk dypl. Tomasz Łysek (31 III 2014–28 III 2017)
  • cz.p.o. ppłk Waldemar Nasierowski (28 III 2017–29 V 2017)
  • płk dypl. Radosław Cyniak (29 V 2017–26 III 2020)
  • płk dypl. Jarosław Niemiec (26 III 2020–31 III 2022)
  • płk Dariusz Piotrowiak (31 III 2022–obecnie)
Oficerowie

Garnizony[edytuj | edytuj kod]

9 prr Biała Podlaska[m]

Biała Podlaska (1966–1976) → Skierniewice → (1976–1995) → Lidzbark Warmiński → (1995–obecnie)

Przekształcenia[edytuj | edytuj kod]

9 pułk rozpoznania radiowego (1966–1995) → 9 pułk radioelektroniczny (1995) → 9 Warmiński pułk radioelektroniczny (1995–2003) → 9 Warmiński pułk rozpoznawczy (2003–obecnie)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Biała Podlaska w latach 1966–1976; Skierniewice w latach 1976–1995; Lidzbark Warmiński od 1995–obecnie[2]
  2. Na stronie prawej sztandaru 9 Warmińskiego Pułku Rozpoznawczego w rogach płata umieszczone są wieńce wawrzynu z numerem jednostki – 9[8].
  3. Noszą plakietkę żołnierze rozpoznania, którzy ukończyli półtoramiesięczny kurs taktyczno-wytrzymałościowy „Patrol”. Polska formuła szkolenia dowódców, kurs porównywany z amerykańskim szkoleniem „Ranger”. Wersja „Patrol Plus” stanowi wyższy poziom szkolenia dla uczestników pierwszych edycji „Patrol”[11][12][13].
  4. Ćwiczenie odbyło się w Górach Kambryjskich w Wielkiej Brytanii, gdzie rywalizowało blisko 180 zespołów z kilkunastu krajów, w tym żołnierze z 9 Warmińskiego Pułku Rozpoznawczego pod dowództwem podporucznika Rafała Piaseckiego[35].
  5. Dla starszy chorąży sztabowy Mieczysław Kościński z 9 Warmińskiego Pułku Rozpoznawczego[36].
  6. Pierwsze miejsce ze złotym medalem zdobył starszy chorąży Wiktor Dziaduszek z 9. pr[37].
  7. Pierwsze i drugie miejsce ze złotym i srebrnym medalem zdobyły drużyny z 9. pr[37].
  8. W Siedlcach zwiadowcy 9 Warmińskiego Pułku Rozpoznawczego zostali medalistami Mistrzostw Europy XPC Służb Mundurowych w Trójboju Siłowym, złoto zdobył st. szer. Marek Szturo wyciskając 200 kg w kategorii do 125 kg., brązowy medal zdobył kpr. Piotr Szczerbik wyciskając 200 kg w kategorii do 110 kg[39].
  9. W 2010 był dowódcą cz.p.o. 9 pr. w stopniu podpułkownika. Na zdjęciu jako drugi od prawej 16 lipca 2012 objął obowiązki dowódcy 2 OR w Przasnyszu. Pierwszy od prawej płk dypl. Ryszard Wróbel, podpisujący protokół gen. broni Zbigniew Głowienka[40].
  10. W 2010 był dowódcą cz.p.o. 9 pr. w stopniu podpułkownika w Lidzbarku Warmińskim. Na zdjęciu pierwszy od lewej jako dowódca 2 OR podczas uroczystości wojskowej w Garnizonie Przasnysz[40].
  11. Historyk, emerytowany oficer Wojska Polskiego. Służbę wojskową pełnił w 9 Pułku Rozpoznania Radiowego (wywiad radiowy) oraz w 1. Batalionie Szturmowym (dzisiejszy 1 Pułk Specjalny Komandosów). Był także wykładowcą historii wojskowości oraz geografii politycznej i wojennej w wyższej uczelni wojskowej. Od 1990 r. poza wojskiem[46].
  12. ks. mjr Marek Rycio to były kapelan 9 pułku rozpoznawczego, a zarazem garnizonu Lidzbark Warmiński[47].
  13. 9 pułk rozpoznania radiowego stacjonował w Garnizonie Biała Podlaska od 1966 do 1976 był gospodarzem lotniska, gdzie doraźnie szkoliły się eskadry lotnicze[48].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Komorowski 2005 ↓, s. 265.
  2. a b c d e f g h i j Historia Pułku [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-06-24].
  3. Podległość [online] [dostęp 2023-06-24].
  4. a b c d e f g h i Rys Historyczny [online], jednostki-wojskowe.pl [dostęp 2023-06-24].
  5. a b c Walka elektroniczna w siłach zbrojnych Polski Ludowej [online], cyberdefence24.pl [dostęp 2023-06-24].
  6. a b Jasiński 2016 ↓, s. 98.
  7. Jakich patronów mają żołnierze [online], rp.pl [dostęp 2023-08-06].
  8. a b c d Kronika 1995 – 2009 [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-08-05].
  9. Wizerunek orła ustalony ustawą z 9 lutego 1990 o zmianie przepisów o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1990 r. nr 10, poz. 60).
  10. Dowódca Pułku odznaczony [online], 9pr.wp.mil.pl/ [dostęp 2023-07-31].
  11. Jasiński 2015 ↓, s. 61.
  12. Laureaci „Buzdyganów 2012” [online], bbn.gov.pl [dostęp 2023-06-23].
  13. Goławski 2012 ↓, s. 17.
  14. Gałecki 2017 ↓, s. 81.
  15. 50 lat w służbie Ojczyzny. Z życia 9pr [online], 9pr.wp.mil.pl/ [dostęp 2023-07-16].
  16. Poczet dowódców [online], mwb.com.pl [dostęp 2023-07-30].
  17. a b 9 Warmiński Pułk Rozpoznawczy [online], 9pr.wp.mil.pl/ [dostęp 2023-08-01].
  18. Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych - DG RSZ/TP/28/2022 [online], wojsko-polskie.pl [dostęp 2023-08-04].
  19. a b c Zadania [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-08-02].
  20. Kronika 1966 - 1976 [online], archiwum-9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-08-01].
  21. Polska powinna odbudować rozpoznanie Wojsk Lądowych [online], defence24.pl [dostęp 2023-08-01].
  22. a b Logistyk - biegacz, siłacz, mors [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-07-30].
  23. a b Dzień sportu i zdrowego trybu życia w 9pr [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-07-30].
  24. a b Zasłużeni żołnierze pułku zakończyli służbę [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-08-06].
  25. Zasłużony saper w szeregach 9 Pułku Rozpoznawczego [online], polska-zbrojna.pl [dostęp 2023-07-30].
  26. Awans kapelana wojskowego oraz pożegnanie GRO [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-08-07].
  27. Polska powinna odbudować rozpoznanie Wojsk Lądowych [online], defence24.pl [dostęp 2023-08-01].
  28. Jasiński 2013 ↓, s. 7.
  29. Pojazdy Żmija rozpoczynają służbę w Wojsku Polskim [online], wojsko-polskie.pl [dostęp 2023-06-26].
  30. Pierwsze pojazdy dalekiego rozpoznania odebrane [online], DziennikZbrojny.pl [dostęp 2021-12-07] (pol.).
  31. Zwiadowcy z Lidzbarka promowali Szczyt NATO [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-06-26].
  32. Zwiadowcy z Lidzbarka promowali Szczyt NATO. Z życia 9pr [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-06-26].
  33. Anna Dąb-Kostrzewska 2022 ↓, s. 178.
  34. a b c Otwarto Salę Tradycji 9 Warmińskiego Pułku Rozpoznawczego [online], gazetaolsztynska.pl [dostęp 2023-08-06].
  35. Polscy żołnierze na drugim miejscu spośród 180-ciu zespołów [online], biznesalert.pl [dostęp 2023-08-06].
  36. Zasłużony saper w szeregach 9 Pułku Rozpoznawczego [online], polska-zbrojna.pl [dostęp 2023-08-06].
  37. a b Dwa srebrne i dwa brązowe medale w Mistrzostwach WP w Spadochroniarstwie [online], lubiehrubie.pl [dostęp 2023-08-06].
  38. Wyróżnienia dla Zwiadowców 9 pr [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-08-06].
  39. Najsilniejsi w pułku [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-08-06].
  40. a b Jasiński 2013 ↓, s. 126.
  41. Kronika 1970 – 1977 [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-06-25].
  42. Kronika 1976 – 1985 [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-06-25].
  43. Kronika 1986 – 1994 [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-06-25].
  44. Jasiński 2013 ↓, s. 7.
  45. Rys Historyczny 9 pr [online], jednostki-wojskowe.pl [dostęp 2023-06-27].
  46. Zeszyty Naukowe WSOWL Nr 2 z 2014
  47. Awans kapelana wojskowego oraz pożegnanie GRO [online], 9pr.wp.mil.pl [dostęp 2023-08-06].
  48. Mikołajczuk 2008 ↓, s. 12.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Anna Dąb-Kostrzewska (red.), Kronika Wojska Polskiego 2021, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2022, s. 178, ISSN 1734-2317.
  • Grzegorz Jasiński (red.), Kronika Wojska Polskiego 2015, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2016, s. 98, ISSN 1734-2317.
  • Grzegorz Jasiński (red.), Kronika Wojska Polskiego 2014, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2015, s. 61, ISSN 1734-2317.
  • Artur Gałecki (red.), Kronika Wojska Polskiego 2016, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2017, s. 329, ISSN 1734-2317.
  • Grzegorz Jasiński (red.), Kronika Wojska Polskiego 2012, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2013, s. 7, ISSN 1734-2317.
  • Artur Goławski (red.), Kronika Wojska Polskiego 2011, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2012, s. 81, ISSN 1734-2317.
  • Krzysztof Komorowski (red.), Kronika Wojska Polskiego 2004, Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2005, s. 265, ISSN 1734-2317.
  • Marian Mikołajczuk [red.]: Lotnicze tradycje Białej Podlaskiej. Warszawa: ZP Grupa Sp. z o.o., 2008, s. 12. ISBN 978-83-926606-7-5.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]