Przejdź do zawartości

Alfons Schletz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Alfons Schletz
Kraj działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

29 marca 1911
Ostrowite

Data i miejsce śmierci

27 marca 1981
Kraków

Miejsce pochówku

Cmentarz Salwator

Redaktor „Naszej Przeszłości”
Okres sprawowania

1946–1981

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Inkardynacja

Zgromadzenie Księży Misjonarzy

Śluby zakonne

27 września 1930

Prezbiterat

20 grudnia 1936

Alfons Schletz (ur. 29 marca 1911 w Ostrowitem, zm. 27 marca 1981 w Krakowie) – polski ksiądz katolicki, misjonarz św. Wincentego a Paulo, historyk, założyciel i pierwszy redaktor „Naszej Przeszłości”.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Ks. Alfons Schletz urodził się dnia 29 marca 1911 roku w Ostrowitem koło Chojnic, w ówczesnej diecezji chełmińskiej. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Ostrowitem (1918 – 1922) i w Chojnicach w latach 1922–1927. Po ukończeniu szkoły podstawowej rozpoczął naukę w Gimnazjum Państwowym typu klasycznego w Chojnicach, odbywając równocześnie studia muzyczne[1][2].

W 1927 roku został przyjęty do Zgromadzenia Księży Misjonarzy. W latach 1927–1928 kontynuował naukę w Małym Seminarium w Wilnie. W roku 1928 wyjechał do Krakowa, gdzie rozpoczął naukę w Prywatnym Gimnazjum Księży Misjonarzy w Krakowie na Kleparzu, odbywając w tym samym czasie Seminarium Internum. Dnia 27 września 1930 roku złożył śluby wieczyste. W dwa lata później, 30 maja 1932 roku zdał maturę w Gimnazjum i został studentem Instytutu Teologicznego Księży Misjonarzy w Krakowie na Stradomiu[2].

20 grudnia 1936 roku Alfons Schletz przyjął święcenia kapłańskie w kościele na Stradomiu z rąk ks. bpa Stanisława Rosponda. W 1937 roku rozpoczął pracę we Lwowie jako wikariusz parafii św. Wincentego a Paulo przy kościele św. Zofii, kapelan Szpitala Powszechnego i Klinik Uniwersyteckich. Podjął studia z historii Kościoła i historii powszechnej w Uniwersytecie Jana Kazimierza. W roku 1938 uzyskał stopień magistra teologii pod kierunkiem ks. prof. Józefa Umińskiego, za pracę: „Działalność wizytatorska księdza Józefa Jakubowskiego w latach 1796–1814”. W tym także czasie ukończył studia historyczne pod kierunkiem profesora Stanisława Łempickiego, uzyskując stopień doktora filozofii za pracę: „Józef Jakubowski, żołnierz i kapłan (1743-1814)”. W 1942 r. założył żeńską grupę Sodalicji Mariańskiej. Prowadził tajne nauczanie i działalność kulturalno-oświatową w warunkach konspiracyjnych[2].

W 1945 roku wyjechał do Krakowa. Rozpoczął pracę jako wykładowca patrologii, metodologii pracy naukowej i historii Kościoła w Instytucie Teologicznym Księży Misjonarzy, OO. Paulinów w Krakowie (1946-1948), w Wyższym Seminarium Duchownym w Kielcach (1947-1950). Równocześnie pełnił obowiązki profesora historii w Prywatnym Gimnazjum Księży Misjonarzy w Krakowie na Kleparzu (1945-1946). Habilitował się na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Warszawskiego w oparciu o pracę „Współpraca Misjonarzy z Komisją Edukacji Narodowej (1773–1794). Przyczynek do historii kultury oświaty w Polsce” (1946). Redaktor wydawnictwa „Analecta Historica Congregationis Missionis Prov. Polonorum” (1946-1949)[2][3].

W 1946 roku założył i redagował półrocznik naukowy „Nasza Przeszłość”. Z powodu represji komunistycznych w latach 1950–1959 pracował w Zielonkach koło Warszawy jako kapelan Państwowego Domu Rencistów (pod pseudonimem ks. Adam Sosnowski), Chylicach, Niewodnicy Kościelnej i w parafii św. Krzyża w Warszawie[1][4]. Następnie powrócił do Krakowa i kontynuował wykłady i pracy redaktorską. Organizował wykłady, seminaria i prelekcje dla sióstr zakonnych[5]. W 1967 roku został mianowany Członkiem Komisji do Dziejów Oświaty i Szkolnictwa w Polsce przy Polskiej Akademii Umiejętności. Pełnił funkcję kapelana augustianek w Krakowie (1957-1972). Wygłaszał odczyty w różnych miejscach Polski: w seminariach duchownych oraz zakonach żeńskich[4]. W latach 1968–1969 przebywał w Stanach Zjednoczonych i w Brazylii gromadził materiały do historii misjonarzy. Uczestniczył w licznych spotkaniach naukowych w gronie historyków w zagranicznych uniwersytetach i instytutach naukowych, np. w Bonn, Frankfurcie, Wurzburgu i innych. Dnia 14 maja 1969 roku Schletz został przyjęty na prywatnej audiencji przez papieża Pawła VI[2].

Dzięki jego inicjatywie w latach 1969–1972 powstał w Krakowie przy ul. Strzelnica 6 na Woli Justowskiej nowy dom misjonarski, w którym zamieszkał w 1972 roku. W 1972 roku przeniósł redakcję, bibliotekę i archiwum „Naszej Przeszłości” na Wolę Justowską. Dzięki jednak redagowanemu przez siebie czasopismu położył duże zasługi dla rozwoju badań nad historią Kościoła w Polsce. W swojej pracy naukowej dużą wagę przywiązywał do współpracy z Polskim Słownikiem Biograficznym. Opublikowany dorobek pisarski liczy 162 pozycje[6]. 27 marca 1981 roku zmarł po krótkiej chorobie w Krakowie. Pochowany na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie[1].

Najważniejsze publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Współpraca misjonarzy z Komisją Edukacji Narodowej (1773-1794). Przyczynek do historii kultury i oświaty w Polsce. Kraków 1946
  • Siostra Róża Okęcka (1878- 1932). Zarys biograficzny. Kraków 1957.
  • Pisma Adama Chmielowskiego (Brata Alberta). Kraków 1965.
  • Polska bibliografia teologiczna za lata 1940–1948. Warszawa 1969[6].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c ks. dr hab. Alfons Schletz CM - Nasza Przeszłość - STUDIA Z DZIEJÓW KOŚCIOŁA I KULTURY KATOLICKIEJ W POLSCE [online], naszaprzeszlosc.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  2. a b c d e Zbigniew Jakubowski, Ks. Alfons Schletz. Szkic biograficzny, „Nasza Przeszłość”, 36, 1971, s. 21–28, DOI10.52204/np., 1971.36.21-28, ISSN 2720-0590 [dostęp 2023-12-25] (pol.).
  3. W. Urban, Ks. Profesor Alfons Schletz – twórca naukowego organu dla dziejów Kościoła w Polsce, „Prawo kanoniczne: kwartalnik prawno- historyczny”, nr 3-4, 1982, s. 214–217.
  4. a b Alfons Franciszek Schletz [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dostęp 2023-12-25] (pol.).
  5. Jan Kopiec, Ks. Alfons Schletz – profesor i wykładowca, „Nasza Przeszłość”, 50, 1978, s. 65–82, DOI10.52204/np., 1978.50.65-82, ISSN 2720-0590 [dostęp 2023-12-25] (pol.).
  6. a b Anzelm Szteinke, Bibliografia prac ks. profesora dr a Alfonsa Schletza, „Nasza Przeszłość”, 36, 1971, s. 29–71, DOI10.52204/np., 1971.36.29-71, ISSN 2720-0590 [dostęp 2023-12-25] (pol.).