Anatol Kędzierski

Anatol Kędzierski
	generał brygady
Data i miejsce urodzenia	22 lipca 1880 ; Żytomierz, gubernia wołyńska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	11 lipca 1964 ; Poznań, Polska
	Przebieg służby
Lata służby	1898–1931
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Wojsko Polskie
Formacja	Armia Wielkopolska
Jednostki	14 Dywizja Piechoty
Stanowiska	dowódca dywizji piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; wojna polsko-bolszewicka
	Odznaczenia

Anatol Kędzierski (ur. 10 lipca^?/22 lipca 1880 w Żytomierzu, zm. 11 lipca 1964 w Poznaniu) – generał brygady Wojska Polskiego.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Juliana i Marii z Karczewskich. W 1898 roku, po zakończeniu nauki w Korpusie Kadetów w Moskwie, wstąpił do Konstantynowskiej Szkoły Artylerii w Sankt Petersburgu. 21 sierpnia 1899 roku został mianowany podporucznikiem^[1]. W latach 1904–1905 walczył w szeregach armii rosyjskiej na wojnie rosyjsko-japońskiej, a w latach 1914–1917 na I wojnie światowej, jako dowódca dywizjonu artylerii na froncie niemieckim. Został w jej trakcie ciężko ranny. Dowódca dywizjonu, potem dowódca III Brygady Artylerii, w okresie od sierpnia 1917 do maja 1918 roku w I Korpusie Polskim w Rosji, w stopniu podpułkownika.

Od grudnia 1918 roku w Wojsku Polskim. W styczniu 1919 roku wraz z grupą oficerów byłego I Korpusu Polskiego na czele z generałem Józefem Dowbor-Muśnickim skierowany został do Poznania celem organizacji Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim. 19 stycznia 1919 roku został mianowany czasowo inspektorem artylerii w Księstwie Poznańskim i dowódcą 1 pułku artylerii lekkiej wielkopolskiej^[2]. 5 maja 1919 roku na wniosek głównodowodzącego Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim, generała piechoty Józefa Dowbor-Muśnickiego Komisariat Naczelnej Rady Ludowej mianował go pułkownikiem, a 3 czerwca 1919 roku – generałem podporucznikiem. Od września 1919 roku dowodził XV Brygadą Artylerii. Na jej czele wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej.

29 maja 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu pułkownika, w artylerii, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej. 4 czerwca 1920 roku Minister Spraw Wojskowych zezwolił mu korzystać z tytułu generała podporucznika^[3].

26 lipca 1920 roku dostał się do niewoli bolszewickiej, z której uciekł 12 września. Po powrocie udzielono mu urlopu zdrowotnego^[1].

Dowódca Obozu Warownego „Brześć Litewski”. 12 marca 1921 roku został zwolniony, na własną prośbę, z czynnej służby i przeniesiony do Rezerwy armii w stopniu tytularnego generała podporucznika^[4]. Z dniem 1 maja 1921 roku powołany został do służby czynnej^[5]. We wrześniu 1921 roku został szefem Artylerii i Uzbrojenia Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 57. lokatą w korpusie generałów^[6].

Z dniem 1 czerwca 1924 roku mianowany został dowódcą 14 Dywizji Piechoty w Poznaniu^[7].

Podczas przewrotu majowego w 1926 roku opowiedział się po stronie rządu i domagał się energicznych akcji przeciw rebelii. Dowodził grupą zaczepną sił rządowych^[8]. Później sprzeciwił się kapitulacji wojsk rządowych. Konsekwencji nie poniósł. W październiku 1930 roku przekazał dowództwo dywizji płk. SG Franciszkowi Władowi. Z dniem 31 stycznia 1931 roku został przeniesiony w stan spoczynku^[9].

Osiadł w Poznaniu. Tam zmarł 11 lipca 1964 roku. Pochowany na cmentarzu św. Jana Vianneya w Poznaniu (grobowce-22-10)^[10].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (13 maja 1921)^[11]
Krzyż Niepodległości
Krzyż Walecznych (1921)^[12]
Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)^[13]
Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[14]
Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[14]
Komandor z Gwiazdą Orderu św. Sawy (Jugosławia, 1931)^[15]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 193.
↑ Rozkaz dzienny Nr 14 Dowództwa Głównego Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim z dnia 19 stycznia 1919 r.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 9 czerwca 1920 roku, s. 398, 420.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 26 marca 1921 roku, s. 547.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 11 czerwca 1921 roku, s. 1041.
↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 16, tu podano, że urodził się 9 lipca 1880 roku.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 11 maja 1924 roku, s. 265.
↑ Stanisław Haller, Wypadki warszawskie od 12 do 15 maja 1926 r., Kraków 1926, s. 34.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 396.
↑ Anatol Kędzierski – miejsce pochówku [dostęp 2019-02-11]
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921 roku, s. 994.
↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 23 listopada 1921 roku, s. 1533.
↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
↑ ^a ^b Na podstawie fotografii [1] [dostęp 2022-07-12].
↑ Dziennik Personalny MSWoj. Nr 2/1931, s. 67

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
Ładysław Panufnik: Zarys historii wojennej 15-go Pułku Artylerii Polowej Wielkopolskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. IV: Karabin – Lehmann. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1934.
Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A-Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.

[CITEREFEncyklopedia_Wojskowa1934193-1] Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 193.

[2] Rozkaz dzienny Nr 14 Dowództwa Głównego Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim z dnia 19 stycznia 1919 r.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_21_z_9_czerwca_1920_roku,_s._398,_420-3] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 9 czerwca 1920 roku, s. 398, 420.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_12_z_26_marca_1921_roku,_s._547-4] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 26 marca 1921 roku, s. 547.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_23_z_11_czerwca_1921_roku,_s._1041-5] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 23 z 11 czerwca 1921 roku, s. 1041.

[CITEREFLista_starszeństwa192216,_tu_podano,_że_urodził_się_9_lipca_1880_roku-6] Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 16, tu podano, że urodził się 9 lipca 1880 roku.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_46_z_11_maja_1924_roku,_s._265-7] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 46 z 11 maja 1924 roku, s. 265.

[8] Stanisław Haller, Wypadki warszawskie od 12 do 15 maja 1926 r., Kraków 1926, s. 34.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_17_z_19_grudnia_1930_roku,_s._396-9] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 396.

[10] Anatol Kędzierski – miejsce pochówku [dostęp 2019-02-11]

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_21_z_28_maja_1921_roku,_s._994-11] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 28 maja 1921 roku, s. 994.

[CITEREFDz._Pers._MSWojsk.Nr_40_z_23_listopada_1921_roku,_s._1533-12] Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 40 z 23 listopada 1921 roku, s. 1533.

[13] M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.

[:0-14] Na podstawie fotografii [1] [dostęp 2022-07-12].

[15] Dziennik Personalny MSWoj. Nr 2/1931, s. 67

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]