Przejdź do zawartości

Andrzej Zybertowicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Zybertowicz
Ilustracja
Andrzej Zybertowicz (2008)
Państwo działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

30 września 1954
Bydgoszcz

Pełne imię i nazwisko

Andrzej Janusz Zybertowicz

Profesor nauk społecznych
Specjalność: socjologia wiedzy, teoria społeczna
Alma Mater

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Doktorat

1985

Habilitacja

1997

Profesura

1 grudnia 2021

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Okres zatrudn.

1977–2020

Dyrektor
Instytut

Instytut Socjologii UMK

Okres spraw.

1998–2006

Andrzej Zybertowicz na Kongresie Pamięci Narodowej (2023)

Andrzej Janusz Zybertowicz (ur. 30 września 1954 w Bydgoszczy[1]) – polski socjolog, publicysta i nauczyciel akademicki, profesor nauk społecznych, profesor nadzwyczajny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, doradca społeczny prezydentów RP: Lecha Kaczyńskiego (2008–2010) i Andrzeja Dudy (od 2015).

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie i działalność zawodowa

[edytuj | edytuj kod]

W 1977 ukończył studia historyczne na UMK oraz archiwistyczne na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W 1985 uzyskał stopień naukowy doktora na UAM na podstawie pracy Problem stosowania teorii materializmu historycznego we współczesnej historiografii polskiej, której promotorem był Jerzy Topolski. Stopień doktora habilitowanego otrzymałw 1997 na Uniwersytecie Warszawskim w oparciu o dorobek naukowy oraz rozprawę zatytułowaną Przemoc i poznanie: Studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy. W pracy naukowej specjalizował się w zagadnieniach z zakresu socjologii wiedzy i teorii społecznej.

Został pracownikiem naukowym Instytutu Filozofii UMK, w latach 1989–1995 pracował w Katedrze Socjologii, od 1995 związany z Instytutem Socjologii UMK (w latach 1998–2006 pełnił funkcję jego dyrektora). Został kierownikiem Podyplomowego Studium Socjologii Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Zakładu Interesów Grupowych. Objął stanowisko profesora nadzwyczajnego UMK, był również profesorem nadzwyczajnym Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. Wchodził w skład Komitetu Naukoznawstwa Polskiej Akademii Nauk[2].

Jest autorem tekstów publikowanych na łamach m.in. „W Sieci”, „Naszego Dziennika” i „Gazety Polskiej”.

W czerwcu 2020 Prezydium Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów podjęło decyzję odmawiającą przedstawienia prezydentowi jego kandydatury do tytułu profesora[3]. Andrzej Zybertowicz tytuł profesora nauk społecznych otrzymał 1 grudnia 2021[4].

Działalność publiczna

[edytuj | edytuj kod]

Na początku lat 80. związany z grupą „Sigma”, działającą w ramach Socjalistycznego Związku Studentów Polskich[5]. W 1980 opracował wraz z Romanem Bäckerem tekst programowy pt. Ostatnia szansa PZPR w ramach Komisji Konsultacyjno-Porozumiewawczej Podstawowych Organizacji Partyjnych w Toruniu należącej do tzw. struktur poziomych PZPR[1].

W stanie wojennym kolportował autorską ulotkę przeciw jego wprowadzeniu. Publikował w „Obecności”, toruńskim piśmie podziemnym, zajmował się dystrybucją nielegalnych wydawnictw. Od 6 lipca do 14 września 1982 był z przyczyn politycznych aresztowany, zwolniony z uwagi na stan zdrowia. Sprawę umorzono w 1983 na mocy amnestii. Był współzałożycielem Społecznego Stowarzyszenia Obrony Praw Człowieka i wykładowcą w Klubie Myśli Politycznej w Toruniu[1].

W 2006 był ekspertem Komisji Weryfikacyjnej Wojskowych Służb Informacyjnych. Od 2006 do 2007 przewodniczył radzie programowej Centralnego Ośrodka Szkolenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Od 1 lipca 2007 do 16 listopada 2007 był głównym doradcą premiera Jarosława Kaczyńskiego do spraw bezpieczeństwa[6]. Od 2008 do 2010 był doradcą prezydenta Lecha Kaczyńskiego do spraw bezpieczeństwa państwa.

Uważany jest za twórcę sloganu i głównego teoretyka tzw. układu polityczno-biznesowego[7][8]. W 2014 został członkiem rady programowej Prawa i Sprawiedliwości[9]. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w tym samym roku startował z listy PiS w okręgu nr 2 obejmującym województwo kujawsko-pomorskie i nie uzyskał mandatu posła, zdobywając 39 911 głosów[10].

Był członkiem komitetów naukowych II i III Konferencji Smoleńskiej z lat 2013–2014, dotyczących katastrofy samolotu Tu-154 w Smoleńsku z 10 kwietnia 2010[11][12]. Wszedł w skład rad programowych kongresu Polska Wielki Projekt[13] oraz Fundacji „Instytut Myśli Schumana”[14].

We wrześniu 2015 został doradcą społecznym prezydenta RP Andrzeja Dudy[15]. Został również doradcą szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego[16]. W grudniu 2021 wszedł w skład Rady ds. Bezpieczeństwa i Obronności działającej w ramach Narodowej Rady Rozwoju[17]. Powoływany również w skład komitetu offsetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej, rady Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, Kolegium do Spraw Służb Specjalnych oraz rady programowej Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego[18].

W sierpniu 2023 z rekomendacji posłów Prawa i Sprawiedliwości został powołany przez Sejm w skład Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022[19]. Odwołany przez Sejm 29 listopada 2023[20].

Wszedł w skład komitetu wspierającego kandydaturę Karola Nawrockiego na prezydenta RP w wyborach w 2025[21].

Wybrane publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • O obiektywnej funkcji społecznej ruchu robotniczego i ideologii marksistowskiej w XIX wieku, „Acta Universitatis Nicolai Copernici” nr 143, Toruń 1983.
  • Między dogmatem a programem badawczym: problemy stosowania materializmu historycznego we współczesnej historiografii polskiej, PWN, Warszawa-Poznań 1990.
  • W uścisku tajnych służb. Upadek komunizmu i układ postnomenklaturowy, Antyk, Komorów 1993.
  • Przemoc i poznanie: studium z nie-klasycznej socjologii wiedzy, UMK, Toruń 1995, ISBN 83-231-0645-2.
  • Privatizing the police-state: the case of Poland (współautor z Marią Łoś), St. Martin's Press, Nowy Jork 2000.
  • Transformacja podszyta przemocą. O nieformalnych mechanizmach przemian instytucjonalnych (współautor z Radosławem Sojakiem), UMK, Toruń 2008.
  • III RP: kulisy systemu – rozmawia Joanna Lichocka, Wydawnictwo Słowa i Myśl, Warszawa 2013.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Krzysztof Biernacki: Andrzej Zybertowicz. encysol.pl. [dostęp 2018-01-10].
  2. CV. zybertowicz.pl, 31 października 2008. [dostęp 2014-03-16].
  3. Marcin Kozłowski: Mamy treść trzech recenzji ws. profesury Zybertowicza. „Wniosek o nadanie tytułu nieuzasadniony”. gazeta.pl, 30 czerwca 2020. [dostęp 2020-07-01].
  4. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 grudnia 2021 r. nr 115.23.2021 w sprawie nadania tytułu profesora (M.P. z 2021 r. poz. 1169).
  5. „Wspólne Rozmowy”, Ośrodek Pracy Politycznej „Sigma”, Socjalistyczny Związek Studentów Polskich UW, Warszawa, nr 11/1980, 12/1980, 11–12/1981, 14/1981, 16–17/1981.
  6. Zybertowicz został doradcą premiera. wp.pl, 4 lipca 2007. [dostęp 2014-03-16].
  7. Rabarbarowy smak układu. wyborcza.pl, 25 września 2007. [dostęp 2014-03-16].
  8. Popkultura żywi się Układem. wyborcza.pl, 23 czerwca 2008. [dostęp 2014-03-16].
  9. Rada Polityczna Prawa i Sprawiedliwości powołała Radę Programową. pis.org.pl, 15 lutego 2014. [dostęp 2014-10-07].
  10. Wybory do Parlamentu Europejskiego zarządzone na dzień 25 maja 2014. pkw.gov.pl. [dostęp 2014-06-03].
  11. II Konferencja Smoleńska 2013. konferencja.home.pl, 2013. [dostęp 2014-10-20].
  12. III Konferencja Smoleńska 2014. konferencja.home.pl, 2014. [dostęp 2014-10-20].
  13. Rada programowa Kongresu. polskawielkiprojekt.pl. [dostęp 2025-02-24].
  14. Rada Programowa. imschuman.com. [dostęp 2025-02-24].
  15. Prezydent powołał Doradców i Doradców Społecznych. prezydent.pl, 24 września 2015. [dostęp 2015-09-24].
  16. Kierownictwo. bbn.gov.pl. [dostęp 2017-09-25].
  17. Rada ds. Bezpieczeństwa i Obronności rozpoczęła pracę. prezydent.pl, 15 grudnia 2021. [dostęp 2021-12-16].
  18. Andrzej Janusz Zybertowicz. prezydent.pl. [dostęp 2025-02-24].
  19. Sejm podjął decyzję. Skład komisji lex Tusk przegłosowany. onet.pl, 30 sierpnia 2023. [dostęp 2023-08-30].
  20. Głosowanie nr 49 na 1. posiedzeniu Sejmu. sejm.gov.pl, 29 listopada 2023. [dostęp 2023-11-29].
  21. Komitet poparcia Karola Nawrockiego. wszystkoconajwazniejsze.pl, 6 grudnia 2024. [dostęp 2025-02-24].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Prof. dr hab. Andrzej Janusz Zybertowicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2022-02-25].
  • Sławomir Kalembka (red.), Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1945–1994. Materiały do biografii, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 1995.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]