Arkadiusz Kowszyk
kapitan intendent | |
Data i miejsce urodzenia |
9 lutego 1891 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
86 Pułk Piechoty, |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Arkadiusz Kowszyk (ur. 9 lutego 1891 w majątku Rojówka, pow. wilejski, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – kapitan intendent Wojska Polskiego, kawaler Krzyża Walecznych, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w rodzinie Cypriana i Julii z Rożnowskich. Żołnierz I Korpusu Polskiego w Rosji. Uczestnik wojny 1920, brał udział w obronie Wilna.
W okresie międzywojennym pozostał w wojsku. 1 kwietnia 1921 został zatwierdzony w stopniu porucznika piechoty „z grupy byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej”[1]. W 1923 służył w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 1273 lokatą w 86 pułku piechoty[2]. Od dnia 13 grudnia 1931 do dnia 16 stycznia 1932 był przydzielony do kadry batalionu zapasowego 86 pp[3]. W 1933 jako porucznik 86 pułku został skierowany na 4-miesięczną praktykę u płatnika[4]. Z dniem 1 grudnia 1933 został przeniesiony z korpusu oficerów piechoty do korpusu oficerów intendentów ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 108, 45 lokatą z jednoczesnym wyznaczeniem na stanowisko płatnika 86 pułku piechoty[5].
W kampanii wrześniowej był kwatermistrzem 85 pułku piechoty. Od połowy września ppłk dypl. August Wiktor Nowosielski odtwarzał 77 pułk piechoty głównie z żołnierzy 77 i 85 pp. Zorganizował dwubatalionowy pułk. Kpt. Kowszyk objął w nim funkcję kwatermistrza. Pułk wszedł w skład grupy płk. Kruka-Śmigli, następnie samodzielnie przebijał się ku Wiśle. Około 17 września przeprawił się przez Wisłę, a następnie wszedł w skład grupy płk Zieleniewskiego. Walczył do 2 października 1939.
Arkadiusz Kowszyk został wzięty do niewoli radzieckiej. Według stanu na kwiecień 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku. Między 4 a 7 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika smoleńskiego obwodu NKWD – lista wywózkowa bez numeru z 2.04.1940. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 przez NKWD w lesie katyńskim[6]. Zidentyfikowany podczas ekshumacji prowadzonej przez Niemców w 1943, zapis w dzienniku ekshumacji pod datą 15.04.1943. Przy szczątkach znaleziono kartę pocztową[7]. Figuruje na liście AM-169-127 i liście Komisji Technicznej PCK pod numerem: GARF-5-0124. W spisie AM i PCK błędnie napisano nazwisko – Kowszik. Na liście PCK nie odnotowano znalezienia karty pocztowej[8]. Krewni do 1946 poszukiwali informacji przez Biuro Informacji i Badań Polskiego Czerwonego Krzyża w Warszawie. W Archiwum Robla (pakiet 02567-03) znajduje się (znaleziony przy szczątkach Konstantego Zacherta) spis grupy oficerów z obozu kozielskiego nie posiadających środków pieniężnych.
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Żonaty z Jadwigą z Szabłowskich, miał dwóch synów[9][6].
Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Krzyż Walecznych (KW 56/K-3637)[10]
- Medal Niepodległości (9 listopada 1933)[11]
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[12][13]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej[14]
Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]
- Minister Obrony Narodowej Aleksander Szczygło decyzją Nr 439/MON z 5 października 2007 awansował go pośmiertnie na stopnień majora. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[15].
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (nr 14384) – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie żołnierzy polskich zamordowanych w Katyniu i innych nieznanych miejscach kaźni, nadane przez Prezydenta RP na Uchodźstwie profesora Stanisława Ostrowskiego (11 listopada 1976).
- Krzyż Kampanii Wrześniowej – zbiorowe, pośmiertne odznaczenie pamiątkowe wszystkich ofiar zbrodni katyńskiej (1 stycznia 1986).
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- Kampania wrześniowa
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ „Dziennik Personalny” (R. 2, nr 9), 1921, s. 362 .
- ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk, 1924, s. 324, 385 .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R. 16, nr 5), 1935, s. 36 .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R. 14, nr 8), 1933, s. 142 .
- ↑ „Dziennik Personalny” (R. 15, nr 11), 7 czerwca 1934, s. 152 .
- ↑ a b УБИТЫ В КАТЫНИ, Moskwa 2015, s. 385 .
- ↑ Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943, s. 169 .
- ↑ Listy katyńskie w zasobie Archiwum Państwowego w Lublinie – Archiwum Państwowe w Lublinie [online], lublin.ap.gov.pl [dostęp 2018-04-30] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-07] (pol.).
- ↑ Arkadiusz Kowszyk [online], Sejm-Wielki.pl [dostęp 2022-11-18] .
- ↑ Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego, Warszawa 2000, s. 299 .
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 258, poz. 276 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk, 1932, s. 82 .
- ↑ Rocznik Oficerski, Warszawa: MSWojsk, 1928, s. 100, 238 .
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Auswaertiges Amt – Amtliches Material Zum Massenmord Von Katyn, Berlin 1943.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- УБИТЫ В КАТЫНИ, Москва Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья» 2015, ISBN 978-5-78700-123-5.
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Kapitanowie intendenci II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych
- Odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 85 Pułku Strzelców Wileńskich
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu
- Porucznicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1891
- Zmarli w 1940