Augustyn Domes

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Augustyn Lambert Domes
Ilustracja
pułkownik pilot pułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia

8 kwietnia 1895
Jarosław

Data i miejsce śmierci

18 października 1969
Wiedeń

Przebieg służby
Siły zbrojne

Cesarsko-królewska Obrona Krajowa
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

K.u.k. Luftfahrtruppen
Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

32 pułk piechoty
Fliegerkompagnie 5
Fliegerkompagnie 43
1 eskadra wywiadowcza
2 pułk lotniczy
6 pułk lotniczy

Stanowiska

dowódca pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Wielki Komandor Orderu Feniksa (Grecja) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny)

Augustyn Lambert Domes (ur. 8 kwietnia 1895 w Jarosławiu, zm. 18 października 1969 w Wiedniu) – pułkownik pilot Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Augustyna i Zofii z Schönemanów. Uczył się rodzinnym Jarosławiu, a potem w Przemyślu. Następnie wstąpił do Wojskowej Szkoły Realnej w Kismarton, którą ukończył w 1912 roku. Rozpoczął studia w Terezjańskiej Akademii Wojskowej, którą ukończył w 1915 roku[1]. Jako podporucznik otrzymał przydział do 32 pułku piechoty Obrony Krajowej (w 1917 przemianowany na pułk strzelców nr 32), w składzie którego walczył od 1 maja 1915 do 1 maja 1917 na foncie wschodnim[2][3]. Od 1 maja do 1 lipca 1917 roku odbył przeszkolenie na kursie obserwatorów lotniczych w szkole w Wiener Neustadt. Po zakończeniu szkolenia latał bojowo w składzie Fliegerkompagnie 5 na froncie włoskim. Odbył kurs pilotażu po którym został mianowany dowódcą Fliegerkompagnie 43. Podczas I wojny światowej, w formacjach c. i k. lotnictwa wykonał 96 lotów bojowych w czasie 240 godzin[4][3]. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 15 marca 1915, a na stopień porucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1916[5][6].

1 listopada 1918 roku wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego. Jako wyszkolony pilot z doświadczeniem bojowym otrzymał 1 maja 1919 roku przydział do I Niższej Szkoły Pilotów, gdzie służył do 20 kwietnia 1920 na stanowisku szefa pilotażu[7][3]. Następnie 21 kwietnia 1920 otrzymał przydział na stanowisko dowódcy 1 eskadry wywiadowczej, z którą wyruszył na front wojny polsko-bolszewickiej[8], gdzie wykonywał zadania na korzyść wojsk 1 Armii Rezerwowej[3].

10 czerwca 1920 roku wyróżnił się dowodząc atakiem na mosty pontonowe na Dźwinie w Połocku[9]. Atak, przeprowadzony silami dwóch samolotów, zakończył się uszkodzeniem mostów[10]. Brał udział w lotach bojowych do zakończenia działań wojennych. Obowiązki dowódcy eskadry pełnił do 6 listopada 1921 i w tym samym dniu otrzymał awans na stopień kapitana[3].

7 listopada 1921 rozpoczął służbę w 3 pułku lotniczym w Poznaniu[3]. 15 grudnia 1921 roku został przeniesiony do Wyższej Szkoły Pilotów w Grudziądzu na stanowisko szefa pilotażu, które wykonywał do 12 czerwca 1924[3]. 2 kwietnia 1924 otrzymał awans na stopień majora[3]. Od 13 czerwca 1924 w Centralnych Zakładach Lotniczych był kierownikiem działu[3]. W styczniu 1925 został przydzielony z Centralnych Zakładów Lotniczych do Departamentu IV Żeglugi Powietrznej Ministerstwa Spraw Wojskowych na stanowisko kierownika referatu[11]. W maju 1926 został wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy 2 pułku lotniczego w Krakowie[12]. 23 stycznia 1929 został mianowany na stopień podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 roku i 1. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa[13]. W kwietniu tego roku został przeniesiony do 6 pułku lotniczego we Lwowie na stanowisko dowódcy pułku[14]. W czerwcu 1934 roku został przeniesiony do dyspozycji szefa Departamentu Aeronautyki MSWojsk[15]. Rozpoczął pracę w Ministerstwie Komunikacji[8] jako szef wydziału Przysposobienia Wojskowego i Sportu[16]. Na stopień pułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 1. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[17]. W dyspozycji dowódcy Lotnictwa MSWojsk. pozostawał do 1939[18].

W trakcie II wojny światowej przedostał się na Zachód. Po wojnie pozostał na emigracji i zamieszkał w Wiedniu. Zmarł tam 18 października 1969 roku[8].

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Za swą służbę otrzymał odznaczenia[8][19]:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 41.
  2. Domes Augustyn Lambert płk pil.. bequickorbedead.com. [dostęp 2020-01-21]. (pol.).
  3. a b c d e f g h i Zieliński i Wójcik 2005 ↓, s. 42.
  4. Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 35.
  5. Ranglisten 1916 ↓, s. 36.
  6. Ranglisten 1918 ↓, s. 74, 343.
  7. Romeyko 1933 ↓, s. 97.
  8. a b c d Domes Augustyn. infolotnicze.pl. [dostęp 2020-01-21]. (pol.).
  9. Tarkowski 1991 ↓, s. 72.
  10. Niestrawski t. II 2017 ↓, s. 220.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 22 stycznia 1925 roku, s. 31.
  12. 2. Pułk Lotniczy 1929 ↓, s. 14.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 24 stycznia 1929 roku, s. 3.
  14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 123.
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934 roku, s. 165.
  16. a b M.P. z 1939 r. nr 140, poz. 331 „za zasługi na polu lotnictwa cywilnego”.
  17. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 205.
  18. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 435.
  19. Niestrawski t. I 2017 ↓, s. 243, 247, 254.
  20. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
  21. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1937 roku, s. 38.
  22. a b Ranglisten 1918 ↓, s. 343.
  23. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 367.
  24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 19 marca 1931 roku, s. 83.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1916. Wiedeń: 1916.
  • Ranglisten der K. K. Landwehr und der K. K. Gendarmerie 1918. Wiedeń: 1918.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-09-07].
  • 2. Pułk Lotniczy 1919–1929. Juliusz Gilewicz (red.). Kraków: Komitet Wojewódzki LOPP w Krakowie, 1929.
  • Marian Romeyko: Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.
  • Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
  • Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy – Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari. T. 1. Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920. Warszawa–Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Józef Zieliński: Dowódcy pułków lotnictwa polskiego 1921–2012. Warszawa: Bellona, 2015. ISBN 978-83-11-13990-9. OCLC 924867180.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. I, początki, organizacja, personel i sprzęt. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
  • Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. II, Walka i demobilizacja. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.