Przejdź do zawartości

Bitwa w cieśninie Fehmarn

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bitwa morska pod Fehmarn
wojna duńsko-szwedzka (1643–1645)
w ramach wojny trzydziestoletniej
Ilustracja
Bitwa w cieśninie Fehmarn
Czas

13 października 1644

Miejsce

Fehmarn

Terytorium

Morze Bałtyckie

Wynik

zwycięstwo Szwedów i Holendrów

Strony konfliktu
Szwecja
Holandia
Dania
Dowódcy
Karol Gustaw Wrangel Pros Mund
Siły
42 okręty 17 okrętów
Straty
9 okrętów zdobytych, 3 zatopione, 2 rozbite,
1 000 jeńców
Położenie na mapie Morza Bałtyckiego
Mapa konturowa Morza Bałtyckiego, blisko lewej krawiędzi na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
54°40′24,6″N 11°02′08,4″E/54,673500 11,035667

Bitwa w cieśninie Fehmarn – bitwa morska podczas wojny duńsko-szwedzkiej 1643–1645 stoczona 13 października 1644 niedaleko wyspy Fehmarn, zakończona klęską eskadry duńskiej.

Wojna duńsko-szwedzka (1643–1645) była częścią ogólnoeuropejskich zmagań wojny trzydziestoletniej; w jej trakcie dochodziło do kilku starć na morzu. W lipcu, w bitwie w Zatoce Kilońskiej, flota szwedzka szczęśliwie uniknęła zagłady i schroniła się w portach. Duńczycy osiągnęli panowanie na morzu, ale po dwóch miesiącach, gdy nie napotkali przeciwnika, pozostawili do strzeżenia dostępu do wysp duńskich jedynie 17 okrętów pod dowództwem admirała Prosa Munda[1].

Przeciw nim wyruszyła dowodzona przez admirała (niedawnego generała majora) Wrangla flota szwedzko-holenderska licząca 42 jednostki, która 11 października rozpoczęła pozorowanie desantu na wyspie Lolland[1]. Adm. Mund pojawił się ze swoją eskadrą i ufając dobremu wyszkoleniu swych załóg, podjął akcję mimo przeważających sił przeciwnika. Planował uderzyć ogniem artyleryjskim na skrzydło wroga[2], nie wdając się w walkę abordażową[1]. Po sześciu godzinach zaciętej walki, tylko trzy duńskie galeony zdołały ujść. Dziewięć zostało zdobytych w walce wręcz, trzy – zatopione ogniem działowym, a dwa rozbiły się o brzeg Lollandu[1]. Admirał Mund zginął na pokładzie swego okrętu flagowego „Patienta”, a jego zastępca, dowodzący z pokładu „Stormana” wadm. Corfitz Ulfeldt[2], stracił nogę i zmarł trzy dni po bitwie. Duńczycy stracili ponadto około tysiąca jeńców[3].

Bitwa w cieśninie Fehmarn była jedną z najkrwawszych bitew na Bałtyku w XVII w.[1] Odznaczył się w niej dowodzący okrętem „Regina” późniejszy wielki admirał francuski Abraham Duquesne, który jak wielu francuskich hugenotów służył w marynarce szwedzkiej[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Bitwa w cieśninie Fehmarn. W: Edmund Kosiarz: Wojny na Bałtyku, X-XIX w.. Gdański: Wydawnictwo Morskie, 1978, s. 194-196.
  2. a b c Paweł Piotr Wieczorkiewicz: Historia wojen morskich, t.1. Londyn: Wydawnictwo Puls, 1995, s. 108. ISBN 1-85917-030-7.
  3. Roger Charles Anderson: Naval wars in the Baltic 1559–1850. London: C. Gilbert-Wood, 1910, s. 63-64.
Panorama bitwy na obrazie Willema van der Velde