Przejdź do zawartości

Bukowiec (województwo dolnośląskie)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bukowiec
wieś
Ilustracja
Bukowiec
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

karkonoski

Gmina

Mysłakowice

Wysokość

400-490 m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

612[2]

Strefa numeracyjna

75

Kod pocztowy

58-533[3]

Tablice rejestracyjne

DJE

SIMC

0191365

Położenie na mapie gminy Mysłakowice
Mapa konturowa gminy Mysłakowice, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Bukowiec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Bukowiec”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Bukowiec”
Położenie na mapie powiatu karkonoskiego
Mapa konturowa powiatu karkonoskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Bukowiec”
Ziemia50°49′35″N 15°49′17″E/50,826389 15,821389[1]
Zabytkowy dom ogrodnika w Bukowcu
Kościół św. Jana Chrzciciela w Bukowcu
Pałac w Bukowcu
Pawilon parkowy w Bukowcu
Dawna karczma sądowa w Bukowcu
Były browar

Bukowiec (niem. Buchwald[4], czes. Bukovník) – wieś w województwie dolnośląskim, w powiecie karkonoskim, w gminie Mysłakowice, położona na wysokości 400–490 m n.p.m., w Rudawach Janowickich (Sudety Zachodnie). Znajduje się tu zespół pałacowo-parkowy.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie jeleniogórskim.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki na temat Bukowca w źródłach pisanych pochodzą z około 1305 roku[5]. Heincze von Zedlitz wymieniany jest jako pan osiadły na Bukowcu w 1379 roku[5]. Rodzina von Zedlitz panowała na dobrach bukowieckich do połowy XVI wieku[5]. W roku 1420 we wsi założono stawy rybne. W roku 1622 wieś znajduje się na trasie przejścia oddziału Lisowczyków. W roku 1795 (inne źródła podają rok 1785) Bukowiec zostaje zakupiony przez Fryderyka Wilhelma hrabiego Redena. On, a następnie po jego śmierci w roku 1815 jego żona Fryderyka Karolina z domu von Riedesel gruntownie przebudowują pałac i park. Pod władaniem wdowy po hrabim von Redenie Bukowiec staje się znaczącym ośrodkiem kulturalnym ówczesnych Prus, posiada także status oficjalnego letniska.

19 maja 1946 ustalono urzędową polską nazwę Bukowiec w miejsce niemieckiej Buchwald[6].

Po II wojnie światowej wieś i pałac zostały ograbione. Obecnie miejscowość nie posiada znaczących walorów turystyczno-letniskowych. Budowle parkowe wspaniałego niegdyś zespołu parkowo-pałacowego uległy dewastacji i częściowemu zniszczeniu. Pałac został nieumiejętnie przebudowany i zeszpecony przybudówką, park rozparcelowany.

W ostatnich latach postępuje rewaloryzacja herbaciarni i parku z amfiteatrem, co jest realizacją planów rewaloryzacji zespołu parkowo-pałacowego i przywrócenia mu dawnego kształtu, opracowanych przez Fundację Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej, z zamiarem utworzenia tu Centrum Edukacyjno-Szkoleniowego[7].

Filia obozu Groß-Rosen

[edytuj | edytuj kod]

Przy sanatorium w Bukowcu co najmniej od listopada 1944 znajdowała się filia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen, w której w jednym baraku mieszkało 25 żydowskich więźniów, pracujących jako robotnicy fizyczni w sanatorium. Nie jest znany los obozu i więźniów po lutym 1945[8].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[9]:

  • gotycki kościół fililany pw. św. Marcina z XVI w.
  • zbór ewangelicki, obecnie kościół rzymskokatolicki parafialny pw. św. Jan Chrzciciela, z połowy XVIII w.
  • zespół pałacowy, z XVI-XIX w.:
    • pałac, z drugiej połowy XVI w., przebudowany w latach 1790-1800, w stylu klasycystycznym według projektu m.in. Karola Gotfryda Geisslera, z salami: dworską słoneczną, księżycową i jadalną[10]
    • pawilon – herbaciarnia, z 1804 r. – biblioteka hrabiny Fryderyki von Reden w formie świątyni doryckiej, zbudowana dla uczczenia drugiej rocznicy ślubu von Redenów
    • zachowane częściowo mauzoleum rodu von Redenów, tzw. Opactwo (sztuczna ruina), poświęcone 12 maja 1818, miejsce złożenia zwłok Fryderyka i Fryderyki von Reden
    • budynek mieszkalno-gospodarczy z oborą, z pierwszej ćwierci XIX w.
    • stodoła, z pierwszej ćwierci XIX w.
    • park, z 1780 r., zmiany w XIX w.
  • willa, ul. Tokarska 17, z 1882 r., przebudowana w 1934 r.
    • otoczenie.

inne zabytki:

  • budynek zarządu dróg
  • dom ogrodnika z 1797 (niem. Walterhaus)
  • amfiteatr w formie sztucznej ruiny
  • wieża widokowa (Zamek Kesselburg na wysokości 480 m n.p.m.), udostępniona dla zwiedzających
  • browar.

Wspólnoty wyznaniowe

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie wsi działalność religijną prowadzą następujące Kościoły i związki wyznaniowe:

Szlaki turystyczne

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 13253
  2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 107 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  5. a b c Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, s. 40-49. ISBN 978-83-89102-63-8.
  6. Zarządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 7 maja 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 44, poz. 85).
  7. Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej
  8. Filie obozu koncentracyjnego Gross-Rosen. Informator. Muzeum Gross-Rosen, Wałbrzych, rok 2008, strona 20. ISBN 978-83-89824-07-3.
  9. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 50. [dostęp 2012-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  10. Łuczyński Romuald M. Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, ss. 40-49

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]