Błotniak afrykański

Błotniak afrykański
	Circus ranivorus
	(Daudin, 1800)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	szponiaste
Rodzina	jastrzębiowate
Podrodzina	jastrzębie
Plemię	Accipitrini
Rodzaj	Circus
Gatunek	błotniak afrykański
Synonimy
	Falco ranivorus Daudin, 1800;
	Falco ranivorus Daudin, 1800;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Błotniak afrykański^[4] (Circus ranivorus) – gatunek średniej wielkości ptaka szponiastego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Występuje we wschodniej i południowo-wschodniej Afryce. Nie wyszczególnia się podgatunków^[2]^[5].

Zasięg występowania

Zasiedla północno-zachodnie Kongo, centralną i wschodnią Demokratyczną Republikę Konga, centralne i południowe Ugandę i Kenię oraz Tanzanię, Mozambik, Malawi, Zimbabwe, Suazi, Lesotho, północną Botswanę i południową i wschodnią część Republiki Południowej Afryki.

Środowisko

Żyje na terenach podmokłych, w tym bagnach, rozlewiskach, trzcinowiskach i na brzegach jezior^[6].

Morfologia

Wymiary średnie^[6]:

długość ciała: 44–49 cm
rozpiętość skrzydeł:
- samca: 34,3–36,8 cm
- samicy: 36,5–39,5 cm

masa ciała^[7]: 430–570 g

Najmniejszy gatunek spośród błotniaków z rodzaju Circus. Ptaki młodociane są bardzo podobne do samicy błotniaka stawowego^[8].

Wierzch ciała ciemny, podobnie jak spód, który jednak ma rdzawy odcień. Lotki i sterówki są w paski. Tęczówka żółta, podobnie jak nogi^[9].

Pożywienie

70% jego pożywienia stanowią małe gryzonie, ale zjada także żaby, owady i ptaki (czasem do rozmiarów kaczki). Poluje nagle nurkując w powietrzu po ofiarę lub goniąc ją po ziemi. Może jeść padlinę, w tym martwe ryby, lub plądrować gniazda w koloniach czapli, by zjeść jaja i pisklęta^[10].

Lęgi

Zagęszczenie par lęgowych wynosi około 8 par na km². Zazwyczaj wyprowadza lęgi od czerwca do grudnia, jednak może to robić cały rok, bez zależności od pory deszczowej. Gniazdo stanowi platforma zbudowana z roślinności, w trzcinach, ponad poziomem wody. Liczba jaj wynosi 2–5 (czasami do 6), zazwyczaj są białe bez żadnych plamek. Inkubacja trwa 32–34 dni i zwykle rozpoczyna ją zniesienie pierwszego jaja, pisklęta opierzają się po 38–40 dniach od wyklucia^[10].

Status i zagrożenia

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje błotniaka afrykańskiego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy^[3].

Głównym zagrożeniem dla błotniaka afrykańskiego jest niszczenie jego środowiska życia – osuszanie terenu i wypalanie traw. Możliwe, że przemieszczają się one w inne miejsca, gdzie z powodu zbudowania tamy utworzy się nowy teren podmokły. Niski sukces lęgowy może być wynikiem nagromadzenia substancji szkodliwych w jajach^[11].

Przypisy

↑ Circus ranivorus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b African Marsh-harrier (Circus ranivorus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).
↑ ^a ^b Circus ranivorus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-11].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-11]. (ang.).
↑ ^a ^b ARKive: African marsh harrier videos, photos and facts. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-05)].
↑ Siyabona Africa: Kruger Park Birding: Harriers Birding Raptor Guide. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-21)]. (ang.).
↑ J.A. Harrison, D.G. Allan, L.G. Underhill, M. Herremans, A.J. Tree, V. Parker i C.J. Brown: Southern African Bird Atlas. s. 236–237.
↑ EcoTravel Africa: African Marsh Harrier – Circus ranivorus. [zarchiwizowane z tego adresu (22 kwietnia 2013)].
↑ ^a ^b Global Raptor Information Network: African Marsh Harrier. [dostęp 2013-04-01]. (ang.).
↑ African Marsh-harrier Circus ranivorus. BirdLife International. [dostęp 2013-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 października 2012)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Circus ranivorus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] African Marsh-harrier (Circus ranivorus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-17)]. (ang.).

[iucn-3] Circus ranivorus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-4] Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Accipitrini Vigors, 1824 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-11].

[ioc-5] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-11]. (ang.).

[arkive-6] ARKive: African marsh harrier videos, photos and facts. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-05)].

[kruger-7] Siyabona Africa: Kruger Park Birding: Harriers Birding Raptor Guide. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-21)]. (ang.).

[pdf-8] J.A. Harrison, D.G. Allan, L.G. Underhill, M. Herremans, A.J. Tree, V. Parker i C.J. Brown: Southern African Bird Atlas. s. 236–237.

[travel-9] EcoTravel Africa: African Marsh Harrier – Circus ranivorus. [zarchiwizowane z tego adresu (22 kwietnia 2013)].

[zi-10] Global Raptor Information Network: African Marsh Harrier. [dostęp 2013-04-01]. (ang.).

[birdlife-11] African Marsh-harrier Circus ranivorus. BirdLife International. [dostęp 2013-04-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 października 2012)]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]