Dąbrowa (powiat wieluński)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dąbrowa
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Wawrzyńca, XIV w
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

wieluński

Gmina

Wieluń

Liczba ludności (2022)

1421[2]

Strefa numeracyjna

43

Kod pocztowy

98-300[3]

Tablice rejestracyjne

EWI

SIMC

0717896

Położenie na mapie gminy Wieluń
Mapa konturowa gminy Wieluń, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dąbrowa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dąbrowa”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Dąbrowa”
Położenie na mapie powiatu wieluńskiego
Mapa konturowa powiatu wieluńskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dąbrowa”
Ziemia51°13′53″N 18°32′29″E/51,231389 18,541389[1]
Dąbrowa, wjazd 2024

Dąbrowa (zwana także Dąbrową Małą lub Dąbrówką[4]) – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieluńskim, w gminie Wieluń, przy drodze wojewódzkiej nr 488.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona w dokumentach zapisanych po łacinie w 1320 jako „Dambrorca", 1391 "Heyda?", 1408 "Dombrowa", 1520 "Dambrowa minor", 1524 "Dambrowka”. Prawdopodobnie miejscowość istniała wcześniej. Na terenie wsi archeolodzy znaleźli misę brązową z XII wieku[4].

Wieś została odnotowana w historycznych dokumentach prawnych i podatkowych. W 1320 papież Jan XXII zatwierdził koadiutorowi gnieźnieńskiemu m.in. wiardunek z Dąbrowy koło Wielunia. W latach 1389-1406 właścicielem był Henczlin Wadwicz lub Hanczko. W 1408 należała do Jana Mężyka z Dąbrowy herbu Wadwicz, starosty krzepickiego, który w 1410 pod Grunwaldem był w straży przybocznej króla polskiego Władysława Jagiełły[4].

Wymienia ją Liber beneficiorum archidiecezji gnieźnieńskiej spisany przez Jana Łaskiego w XVI wieku. W 1511 wieś płaciła dziesięcinę arcybiskupowi z 23 łanów po wiardunku oraz mierze żyta i owsa, dziesięcinę z pustek sprzedano za 3. wiardunki. W 1518 wieś liczyła 16 łanów. W 1552 w miejscowości gospodarowało 16. kmieci gospodarujących na 16. łanach, a jeden łan miał sołtys. W miejscowości stał opuszczony wiatrak. W 1553 we wsi było 9 łanów kmiecych, 1 łan sołtysa. W 1520 znajdujące się w Dąbrowie 2 łany dziekana wieluńskiego dawały po 1 grzywny czynszu. Pobierał on także dziesięcinę snopową z folwarku i ról kmiecych dla arcybiskupa oraz 6 groszy od karczmy i 1/2 grzywny z sołectwa. W 1552 wieś należała do lokalnej szlachty - Russockich[4].

W Dąbrowie urodziła się i zmarła[5] Augusta Bogumiła Teofila Ostrowska herbu Korab (1829–1878), późniejsza żona Józefa Bełzy i matka Władysława oraz Stanisława. Pod koniec XIX wieku folwark Dąbrowa posiadał cegielnię i wiatrak[6].

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dąbrowa, po jej zniesieniu w gromadzie Ruda. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Dąbrowa[7][8][9]
SIMC Nazwa Rodzaj
0717904 Kazimierz część wsi

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa[10] na listę zabytków wpisany jest obiekt:

  • kościół filialny pw. św. Wawrzyńca, XIV w., nr rej.: 936 z 30.12.1967

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 21993
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 208 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b c d Rosin 1963 ↓.
  5. strona rodu Myszkowskich
  6. Dąbrowa (16), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 920.
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. GUS. Rejestr TERYT
  9. KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części. opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06]. (pol.).
  10. NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2008-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-27)].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Ryszard Rosin: Słownik historyczno-geograficzny ziemi wieluńskiej w średniowieczu, hasło: „Dąbrowa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1963, s. 73-74.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]