Daniel Mikołajewski

Daniel Mikołajewski
Kraj działania	Polska
Data urodzenia	1560
Data i miejsce śmierci	1633 ; Dębnica
Wyznanie	kalwinizm
Kościół	Kościół reformowany

Daniel Mikołajewski (ur. 1560, zm. 1633 w Dębnicy pod Gnieznem) – polski duchowny i teolog reformowany, senior zborów na Kujawach, współtłumacz Biblii gdańskiej, jednego z najpopularniejszych polskich przekładów Pisma Świętego. W 1603 roku jako autor trafił do pierwszego polskiego Indeksu Ksiąg Zakazanych powstałego z inicjatywy biskupa Bernarda Maciejowskiego^[1].

Życiorys

Pięć lat studiował we Frankfurcie nad Odrą, następnie pracował w Heidelbergu jako nauczyciel dzieci z rodu Przyjemskich. Po powrocie do Rzeczypospolitej, w 1590 roku, opublikował rozprawę polemiczną przeciw Jakubowi Wujkowi pod tytułem O Sakramencie Ciała i Krwie Pańskiey. W 1591 roku został ordynowany na ministra w Radziejowie, gdzie mieszkał jego ojciec. W 1593 roku, w odpowiedzi na antyprotestanckie dzieło Stanisława Reszki Ministromachia, opublikował pod pseudonimem Jan Krzuski broszurę Vindiciae..., dedykowaną Świętosławowi Orzelskiemu, staroście radziejowskiemu wyznania luterańskiego. W 1597 roku został seniorem zborów reformowanych na Kujawach. W 1599 roku brał udział w zjeździe protestantów i dyzunitów w Wilnie (konfederacja wileńska), podczas którego spotkał się z pastorem Marcinem Janickim; po jego zakończeniu przeprowadził sześciogodzinną dysputę z jezuitą Marcinem Śmigleckim, której opis dedykował Andrzejowi Leszczyńskiemu. W 1601 roku udał się do Bazylei, gdzie studiowali syn i pasierb Leszczyńskiego; na życzenie wojewody spotkał się w Genewie z Teodorem de Bèze, któremu przedstawił obu młodzieńców.

W 1604 roku Danielowi Mikołajewskiemu oraz Janowi Turnowskiemu, seniorowi Jednoty czeskiej w Wielkopolsce, zlecono rewizję przekładu Nowego Testamentu, opracowanego przez Marcina Janickiego w 1600 roku. Nowy Testament został wydany w 1606 roku; nie wiadomo, w jakim stopniu tekst opiera się na tekście Janickiego. Daniel Mikołajewski kontynuował pracę nad przekładem wykorzystując tekst Poligloty antwerpskiej^[2]; cały tekst Biblii opublikowany został w 1632 roku.

W latach 1615–1627 pełnił urząd pastora w Izbicy Kujawskiej^[3].

Jego przyjacielem był Jakub Gembicki, z którym działał na rzecz połączenia się z braćmi czeskimi^[4].

Dzieła

O Sakramencie Ciała i Krwie Pańskiey (1590)
Vindiciae... (1593)
Dysputacyja wileńska, którą miał ks. Marcin Śmiglecki Soc. Iesu z ks. Danielem Mikołajewskim, sługą słowa bożego: de primatu Petri, a o jednej widomej głowie Kościoła Bożego (1599)
Syncrisis abo zniesienie nauki Kościoła rzymskiego z ewangelicką, w przedniejszych artykułach wiary powszechnej krześcijańskiej. (1609)

Przypisy

↑ Piotr Guzowski. Pierwszy polski indeks ksiąg zakazanych. „Studia Podlaskie”. 12, s. 173-202, 2002.
↑ Poliglota antwerpska w Sieci
↑ Nowicki, Błażej: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Izbicy Kujawskiej. izbica-kujawska.com. [dostęp 2007-08-15].
↑ Dawid Jung, Gdańskie hymny Jakuba Gembickiego, Biblioteka Staropolska 2014, s. 16-19.

Linki zewnętrzne

Studium o Biblii gdańskiej – artykuł ks. dr Tadeusza Wojaka
Daniel Mikołajewski, Sermon pogrzebny nad szlachetnym ciałem... w bibliotece Polona

[1] Piotr Guzowski. Pierwszy polski indeks ksiąg zakazanych. „Studia Podlaskie”. 12, s. 173-202, 2002.

[2] Poliglota antwerpska w Sieci

[3] Nowicki, Błażej: Parafia Ewangelicko-Augsburska w Izbicy Kujawskiej. izbica-kujawska.com. [dostęp 2007-08-15].

[4] Dawid Jung, Gdańskie hymny Jakuba Gembickiego, Biblioteka Staropolska 2014, s. 16-19.

[1]

[2]

[3]

[4]