David Olusoga

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
David Adetayo Olusoga
Ilustracja
David Olusoga (2022)
Data i miejsce urodzenia

styczeń 1970
Lagos, Nigeria

Zawód, zajęcie

historyk, pisarz, prezenter

Multimedia w Wikimedia Commons

David Adetayo Olusoga, OBE (ur. w styczniu 1970[1]) – brytyjski historyk, pisarz, prezenter i twórca filmowy. Jest profesorem historii publicznej na Uniwersytecie Manchesterskim[2]. Prowadził historyczne programy dokumentalne w BBC, współpracował przy programie informacyjnym The One Show i dzienniku The Guardian[3].

Wczesne lata i edukacja[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Lagos w Nigerii; jego ojciec jest Nigeryjczykiem, a matka Brytyjką[4]. W wieku pięciu lat wyemigrował z nią do Wielkiej Brytanii i dorastał w Gateshead w hrabstwie Tyne and Wear[5]. Był jedną z niewielu osób na swoim osiedlu o rasie innej niż europejska. Przed ukończeniem 14. roku życia doświadczył z tego powodu licznych ataków członków faszystowskiego Frontu Narodowego na swój dom. Otrzymał wraz z rodziną ochronę policyjną. Ostatecznie na skutek nękania opuścili kraj[6]. Po kilku latach rozpoczął studia historii niewolnictwa na Uniwersytecie Liverpoolskim[7], a w 1994 uzyskał tytuł licencjata (BA; z wyróżnieniem) z dziedziny historii[8]. Potem odbył kurs podyplomowy o dziennikarstwie telewizyjnym na Leeds Trinity University[9].

Kariera[edytuj | edytuj kod]

Olusoga rozpoczął karierę telewizyjną jako researcher w produkcji BBC Western Front (1999). Po studiach został producentem programów historycznych, pracując od 2005 roku nad takimi tytułami jak Namibia: Genocide and the Second Reich, The Lost Pictures of Eugene Smith czy Abraham Lincoln: Saint or Sinner?

W 2014 r. rozpoczął pracę prezentera telewizyjnego od The World’s War: Forgotten Soldiers of Empire – produkcji o żołnierzach indyjskich, afrykańskich i azjatyckich walczących w pierwszej wojnie światowej. Potem występował w innych dokumentach i programie The One Show w telewizji BBC One. W 2015 roku podano, że wraz z historykami Mary Beard i Simonem Schamą będzie współprowadził Civilizations, kontynuację telewizyjnego serialu dokumentalnego Kennetha Clarka z 1969 roku o tym samym tytule[6]. Kolejne tytuły to: Black and British: A Forgotten History, The World’s War, A House Through Time oraz nagrodzony nagrodą BAFTA Britain’s Forgotten Slave Owners (dosł. Zapomiani właściciele niewolników)[2][10][11]. W czasie tzw. lockown prowadził razem z pisarzem Stevenem Johnsonem program o odkryciach i zdarzeniach, które przyczyniły się do wzrostu średniej długości życia – Krótka kronika dłuższego życia (Extra Life: A Short History of Living Longer)[12]. W styczniu 2021 roku pojawił się w programie Desert Island Discs w BBC Radio 4[13].

Pod koniec 2020 r., w odpowiedzi na protesty ruchu Black Lives Matter po morderstwie George’a Floyda, ponownie wyemitowano programy prowadzone przez Olusogę: Black and British: A Forgotten History[14] i Britain’s Forgotten Slave Owners[15].

13 listopada 2020 roku BBC ogłosiła, że zamówiła program Barack Obama Talks To David Olusoga, w którym Barack Obama omawia pierwszy tom swoich prezydenckich wspomnień „Ziemia Obiecana” (oryg. Prommised Land; pol. tł. D. Żukowski)[4][16]. Tytuł oryginalnie wyemitowano 19 stycznia 2021 r.

Olusoga jest autorem książek historycznych, w tym związanych z prowadzonymi seriami. Książka A Forgotten History (2016) otrzymała nagrody „Longman – History Today Trustees Award 2017” oraz „PEN Hessell-Tiltman Prize 2017”. Wydawnictwo The World’s War w 2015 r. zdobyło tytuł Książki roku o I wojnie światowej od Paddy Power. The Kaiser’s Holocaust: Germany’s Forgotten Genocide and the Colonial Roots of Nazism (2011) napisana wspólnie z Casperem Erichsenem, oraz Civilisations (2018) to pozostałe tytuły. Współpracował z Oxford Companion to Black British History i pisał dla The Observer, New Statesman, BBC History czy The Guardian[17]. Od czerwca 2018 jest członkiem zarządu Scott Trust, wydawcy tego ostatniego[18].

Rozpoznawalność[edytuj | edytuj kod]

Znalazł się na liście 100 najbardziej wpływowych Czarnych Brytyjczyków Powerlist w latach 2019[19] i 2020[20], a w 2021 – w pierwszej dziesiątce (8. miejsce)[21].

Został mianowany oficerem Orderu Imperium Brytyjskiego (OBE), podczas wydarzenia 2019 New Year Honours, za zasługi dla historii i integracji społeczeństwa[22]. Medal otrzymał od króla Karola III w lutym 2023 r.[23] (przyp.)

Mianując go profesorem nadzwyczajnym w 2019 r., Uniwersytet w Manchesterze określił Olusogę jako eksperta w dziedzinie historii wojskowości, imperium, rasy i niewolnictwa oraz „jednego z czołowych historyków Wielkiej Brytanii”[2]. Jego inauguracyjny wykład profesorski (maj 2019) miał tytuł „Tożsamości, brytyjskości i Windrush” („Identity, Britishness and the Windrush”)[24].

W grudniu 2021 roku ogłoszono, że Olusoga został odznaczony President's Medal przez Akademię Brytyjską, jako 39-ty[25]. Medal jest przyznawany od 2010 roku za zasługi w dzianinach nauk humanistycznych i społecznych. Wśród poprzednich laureatów znaleźli się Margaret Atwood, Jimmy Wales i Hilary Mantel.

Nagrody i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

  • The World’s War: Forgotten Soldiers of Empire (2014)
  • Fighting for King and Empire: Britain’s Caribbean Heroes (2015)
  • The One Show (niektóre odcinki)
  • Britain’s Forgotten Slave Owners (2015)
  • Black and British: A Forgotten History (2016)
  • Timewatch: "British Empire – Heroes and Villains" and "Dictators and Despots" (both 2017)
  • Civilisations (dwa z dziewięciu odcinków – First Contact i The Cult of Progress) (2018)
  • A House Through Time (2018–2021)
  • The Unwanted: The Secret Windrush Files (2019)
  • Krótka kronika dłuższego życia (Extra Life: A Short History of Living Longer) (emisja w Polsce: BBC Earth) (2021)
  • Statue Wars: One Summer in Bristol (2021)
  • Our NHS: A Hidden History (2021)
  • Union with David Olusoga (2023)

Książki[edytuj | edytuj kod]

  • Zbrodnia Kajzera (Wielka Litera, 2012; tł. Piotr Tarczyński)[32] (oryg. The Kaiser's Holocaust: Germany's Forgotten Genocide and the Colonial Roots of Nazism; Faber and Faber, 2011) (oraz Casper W. Erichsen); ISBN 978-0571231423
  • Black and British: A Forgotten History (Macmillan, 2016); ISBN 978-1447299745
  • Civilisations: First Contact/The Cult of Progress (Profile Books, 2018); ISBN 978-1781259979
  • The Black History Book: Big Ideas Simply Explained (DK, 2021); ISBN 978-0744042146

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ David Adetayo OLUSOGA. Companies House. [dostęp 2018-01-07].
  2. ↑ a b c David Olusoga OBE becomes Professor at The University of Manchester [online], David Olusoga OBE becomes Professor at The University of Manchester [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  3. ↑ David Olusoga | The Guardian [online], the Guardian [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  4. ↑ a b David Olusoga's Biography at biogs.com.
  5. ↑ Simon Meechan: David Olusoga won't let racists define his youth in the North East. nechronicle, 2019-04-09. [dostęp 2019-04-10].
  6. ↑ a b David Olusoga is the new face of BBC history – but as a boy he was driven out of his home by racists, radiotimes.com [zarchiwizowane 2019-04-03].
  7. ↑ David Olusoga, lecturer at Slavery Remembrance Day 2015. International Slavery Museum. [dostęp 2021-01-15].
  8. ↑ Honorary degree nominations. University of Liverpool, 2019-03-10. [dostęp 2021-01-15].
  9. ↑ a b Honorary, David Olusoga tells graduates to 'be lucky'. University of Liverpool, 2017-07-20. [dostęp 2020-11-22].
  10. ↑ Britain’s forgotten slave-owners: BBC TV broadcast. Legacies of British Slavery. [dostęp 2023-05-14].
  11. ↑ Britain’s Forgotten Slave Owners S01 E02 The Price Of Freedom Official. YouTube. [dostęp 2023-05-14].
  12. ↑ Krótka kronika dłuższego życia, Oglądaj w WP Pilot [online], WP Pilot [dostęp 2023-10-20] (pol.).
  13. ↑ David Olusoga, historian and broadcaster. Desert Island Discs, 2021-01-15. [dostęp 2021-01-15].
  14. ↑ Susannah Alex: BBC to re-air historian David Olusoga's documentary series Black and British: A Forgotten History. Digital Spy, 2020-06-08. [dostęp 2020-10-04].
  15. ↑ Britain’s Forgotten Slave Owners. BBC iPlayer. [dostęp 2021-05-04]. (ang.).
  16. ↑ Ziemia obiecana | Barack Obama [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-10-20] (pol.).
  17. ↑ "Profile: David Olusoga". London Review Bookshop. Retrieved 15 January 2021,
  18. ↑ Matthew Weaver, David Olusoga: I wanted to join protesters who tore down Colston statue, „The Guardian”, 31 sierpnia 2020, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  19. ↑ Amber Hicks, List of 100 most influential black people includes Meghan Markle for first time [online], The Mirror, 23 października 2018 [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  20. ↑ Kelly-Ann Mills, Raheem Sterling joins Meghan and Stormzy in top 100 most influential black Brits [online], The Mirror, 25 października 2019 [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  21. ↑ Lewis Hamilton named most influential black person in UK, „BBC News”, 17 listopada 2020 [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  22. ↑ a b Page N13 | Supplement 62507, 29 December 2018 | London Gazette | The Gazette [online], thegazette.co.uk [dostęp 2023-10-20].
  23. ↑ King Charles honours historian featured in Harry & Meghan docuseries [online], honey.nine.com.au, 1 lutego 2023 [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  24. ↑ David Olusoga OBE Inaugural Professorial Lecture: "Identity, Britishness and the Windrush" [online], events.manchester.ac.uk [dostęp 2023-10-20].
  25. ↑ a b Aamna Mohdin, Aamna Mohdin Community, Historian David Olusoga awarded President’s Medal, „The Guardian”, 9 grudnia 2021, ISSN 0261-3077 [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  26. ↑ The Paddy Power Political Book Awards. Paddy Power Political Book Awards. [dostęp 2017-07-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-06)].
  27. ↑ Telegraph Reporters, Bafta TV Awards 2016: the full list of winners, „The Telegraph”, 30 marca 2016, ISSN 0307-1235 [dostęp 2023-10-20] (ang.).
  28. ↑ Longman-History Today Awards 2017: The Winners | History Today. historytoday.com, 2017-06-29. [dostęp 2017-07-28].
  29. ↑ Sharp, Robert;: David Olusoga wins PEN Hessell-Tiltman Prize 2017 for Black and British. English PEN, 2017-07-10. [dostęp 2017-11-10].
  30. ↑ Honorary graduates: David Adetayo Olusoga. University of Leeds, 2018-07-11. [dostęp 2021-01-15].
  31. ↑ TV broadcaster receives top honour from University of Leicester. University of Leicester, 2019-01-25. [dostęp 2020-12-28].
  32. ↑ Zbrodnia Kajzera | Casper Erichsen, David Olusoga [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2023-10-20] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=David_Olusoga&oldid=73693270”