Margaret Atwood

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Margaret Atwood
Ilustracja
Margaret Atwood (2015)
Imię i nazwisko

Margaret Eleanor Atwood

Data i miejsce urodzenia

18 listopada 1939
Ottawa

Narodowość

kanadyjska

Język

angielski

Alma Mater

Uniwersytet w Toronto

Dziedzina sztuki

dramat historyczny, fantastyka, fantastyka naukowa, dystopia

Ważne dzieła
podpis
Odznaczenia
Order Kanady – Towarzysz (Companion) Order of Ontario Order Towarzyszy Honoru (Wielka Brytania) Medal Diamentowego Jubileuszu Królowej Elżbiety II (wer. brytyjska)
Nagrody
  • Nagroda im. Arthura C. Clarke'a: 1987 Opowieść podręcznej
  • Nagroda Bookera: 2000 Ślepy zabójca
  • Nagroda Bookera: 2019 The Testaments
  • Nagroda Księcia Asturii: Literatura, 2008
Strona internetowa

Margaret Eleanor „Peggy” Atwood (ur. 18 listopada 1939 w Ottawie) – kanadyjska pisarka, poetka i krytyczka literacka, aktywistka społeczna i ekologiczna. Zdobywczyni Nagrody Bookera w 2000 i 2019, laureatka Nagrody Księcia Asturii w 2008, wymieniana wśród kandydatów do literackiej Nagrody Nobla.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodzona w Ottawie jako drugie z trojga dzieci entomologa Carla Edmunda Atwooda i dietetyczki Margaret Dorothy Killiam. W związku z badaniami ojca Atwood spędziła sporą część swego dzieciństwa w lasach północnego Quebecu, później mieszkała także w Sault Ste. Marie i Toronto. Przez długi czas nie ukończyła z tego powodu ani jednego pełnego roku szkolnego. Będąc dzieckiem, zaczytywała się w książkach, komiksach i baśniach braci Grimm.

Atwood zaczęła pisać już w wieku sześciu lat, a gdy miała lat szesnaście postanowiła, że swą przyszłość zwiąże z pisarstwem. W 1957 zaczęła studia w Victoria College na Uniwersytecie w Toronto. W 1961 uzyskała tytuł bakalaureata z języka angielskiego, francuskiego i filozofii.

Jesienią 1961, po zdobyciu Medalu im. E. J. Pratta za tomik poezji Double Persephone, wydany własnym sumptem, rozpoczęła studia dyplomowe w Radcliffe College na Uniwersytecie Harvarda (otrzymała stypendium im. Woodrowa Wilsona). W 1962 uzyskała tytuł magistra (Master of Arts). Później kontynuowała studia jeszcze przez dwa lata, nie odebrała jednak dyplomu doktorskiego (Ph.D.).

Wykładała na Uniwersytecie Kolumbii Brytyjskiej (1965), Sir George Williams University w Montrealu (1967-1968), University of Alberta (1969-1979), Uniwersytecie York w Toronto (1971-1972) i Uniwersytecie Nowojorskim, gdzie była profesorem angielskiego.

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

W 1968 poślubiła Jima Polka, z którym rozwiodła się w 1973. Wkrótce po rozwodzie związała się z powieściopisarzem Graeme'em Gibsonem. Przeprowadzili się do miejscowości Alliston, 90 km na północ od Toronto. W 1976 urodziła się im córka Eleanor Jess Atwood Gibson (Graeme Gibson ma także dwóch synów z pierwszego małżeństwa). W 1980 pisarka powróciła do Toronto.

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

W swojej twórczości dotyka tematyki feministycznej. Utwory osadza często w realiach kanadyjskich. Ma na swoim koncie kilka zbiorów poezji, książki dla dzieci, eseje.

Jej najbardziej znany utwór to antyutopijna powieść Opowieść podręcznej (1985). Książka ta została sfilmowana w 1990 przez Volkera Schlöndorffa według scenariusza Harolda Pintera, a w 2017 Bruce Miller nakręcił serial telewizyjny na jej podstawie. Kontynuacja Opowieści podręcznejTestamenty zdobyła Nagrodę Bookera w 2019. Inna popularna powieść Atwood to Ślepy zabójca (2000), wyróżniona prestiżową Nagrodą Bookera.

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

Zbiory poezji[edytuj | edytuj kod]

  • Double Persephone (1961),
  • Expeditions (1965),
  • The Circle Game (1966),
  • Speeches for Doctor Frankenstein (1966),
  • The Animals in That Country (1968),
  • Dzienniki Susanny Moodie (The Journals of Susanna Moodie 1970),
  • Procedures for Underground (1970),
  • Power Politics (1971),
  • You Are Happy (1974),
  • Selected Poems (1976),
  • Two-Headed Poems (1978),
  • True Stories (1981),
  • Interlunar (1984),
  • Selected Poems II: Selected and New 1976-1986 (1986),
  • Morning in the Burned House (1995),
  • Eating Fire: Selected Poems, 1965-1995 (1998),
  • The Door (2007).
  • Dearly (2020, wyd. polskie jako Wiersze przychodzą późno, 2023, tłum. Jerzy Jarniewicz)

Zbiory opowiadań[edytuj | edytuj kod]

  • Dancing Girls (1977),
  • Morderstwo w ciemności (Murder in the Dark 1983, wyd. pol. Bellona 2009, tłum. Anna Żukowska-Maziarska),
  • Bluebeard's Egg (1983),
  • Wilderness Tips (1991),
  • Dobre kości (Good Bones and Simple Murders 1994, wyd. pol. Bellona 2009, tłum. Anna Żukowska-Maziarska),
  • Namiot (The Tent 2006, wyd. pol. Bellona 2007, tłum. Justyna Gardzińska),
  • Moralny nieład (Moral Disorder 2006, wyd. pol. Znak 2008, tłum. Zofia Uhrynowska-Hanasz),
  • Kamienne posłanie (Stone Mattress: Nine Tales 2014, wyd. pol. Wielka Litera 2019, tłum. Paweł Lipszyc).

Książki dla dzieci[edytuj | edytuj kod]

  • Up in the Tree (1978),
  • Anna's Pet (1980),
  • For the Birds (1990),
  • Princess Prunella and the Purple Peanut (1995),
  • Rude Ramsay and the Roaring Radishes (2003),
  • Bashful Bob and Doleful Dorinda (2004),
  • Wandering Wenda and Widow Wallop's Wunderground Washery (2011).

Prace krytyczne[edytuj | edytuj kod]

  • Survival, A Thematic Guide to Canadian Literature (1972),
  • Days of the Rebels 1815-1840 (1977),
  • Second Words: Selected Critical Prose (1982),
  • Strange Things: The Malevolent North in Canadian Literature (1995),
  • Negotiating with the Dead, A Writer on Writing (2002),
  • Moving Targets: Writing with Intent 1982-2004 (2004),
  • Curious Pursuits: Occasional Writing (2005),
  • Writing with Intent: Essays, Reviews, Personal Prose 1983-2005 (2005),
  • In Other Worlds: SF and Human Imagination (2011).

Zbiory esejów[edytuj | edytuj kod]

  • Dług: Rozrachunek z ciemną stroną bogactwa (Payback: Debt and the Shadow Side of Wealth 2008, wyd. pol. Znak 2010, tłum. Tomasz Macios).

Nagrody[edytuj | edytuj kod]

Niektóre nagrody, których laureatką jest Margaret Atwood:

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]