Znaki diakrytyczne

Znaki diakrytyczne, diakrytyki (stgr. διακριτικός diakritikós „odróżniający”) – znaki graficzne używane w alfabetach i innych systemach pisma, umieszczane nad, pod literą, obok lub wewnątrz niej, zmieniające sposób odczytu tej litery i tworzące przez to nową literę. W alfabetach sylabowych mogą zmienić znaczenie całej sylaby.

W alfabecie polskim jest dziewięć liter tworzonych za pomocą znaków diakrytycznych (litery diakrytyzowane, litery diakrytyczne): ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ź, ż.

W obiegu potocznym jako „znaki diakrytyczne” określa się również litery diakrytyzowane, czyli tworzone poprzez dodanie znaków diakrytycznych.

W składzie komputerowym często do sprawdzania, czy dany font zawiera polskie litery diakrytyzowane, używa się zdania: „Zażółć gęślą jaźń”. Jest to najkrótsze znane zdanie, które zawiera wszystkie polskie litery diakrytyzowane; choć poprawne gramatycznie, nie przekazuje ono sensownej treści.

Rodzaje

Wyróżnić można takie znaki diakrytyczne, jak:

• ◌́ – akut
• ◌̀ – grawis
• ◌̂ – cyrkumfleks
• ◌̌ – haczek
• ◌̋ – podwójny akut
• ◌̏ – podwójny grawis
• ◌̃ – tylda
• ◌̇ – kropka górna
• ◌̣ – kropka dolna
• ◌·◌ – kropka środkowa
• ◌̈ – diereza/umlaut
• ◌̆ – brewis
• ◌̑ – odwrócony brewis
• ◌̄ – makron
• ◌̊ – kółko
• ◌̛ – róg
• ◌̉ – hak
• ◌̦ – przecinek
• ◌̧ – cedylla
• ◌̨ – ogonek
• ◌̔ – dasja
• ◌̓ – psili