Dosso Dossi

Dosso Dossi

Imię i nazwisko	Giovanni di Niccolò de Luteri
Data urodzenia	1490
Data śmierci	1542
Narodowość	Włoch
Dziedzina sztuki	malarstwo
Epoka	renesans

Dosso Dossi, właśc. Giovanni di Niccolò de Luteri (ur. 1490, zm. 1542) – renesansowy malarz z Ferrary, reprezentant szkoły ferraryjskiej z XVI w.

Życiorys

Brakuje dokładnych informacji o młodości Dosso, nie ma nawet dokładnych źródeł o roku jego urodzenia. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 1512 r., gdy artysta pracował w Mantui przy dekoracji pałacu Gonzagów. Później przeniósł się do Ferrary, gdzie działał przez większą część życia. Pracował na dworze d’Estich, gdzie współpracował z poetą Ariostem przy wymyślaniu rozrywek dla dworu. Ariosto wymienił go jako jednego z dziewięciu najwybitniejszych żyjących malarzy w swoim poemacie Orland szalony. Pod koniec życia coraz częściej malował z młodszym, mniej uzdolnionym bratem Battistą, ale brakuje wystarczających danych, by stwierdzić indywidualny wkład brata w twórczość Dosso.

Twórczość

Malował obrazy o tematyce mitologicznej i religijnej, portrety, obrazy ołtarzowe i dekoracje freskowe. Ogromny wpływ na jego twórczość miały obrazy Giorgionego i Tycjana, których mógł poznać osobiście na dworze Alfonsa d’Este – największego mecenasa sztuki ówczesnych czasów. Twórczość Dossiego charakteryzują bardzo osobiste nawiązania do świata fantastycznego, mnogość alegorii, bogactwo dobrze dobranych barw. Do swoich prac wprowadził pejzaż będący kontynuacją pasterskiej tradycji Giorgionego i Tycjana. Współcześni Dossiemu określali jego sztukę mianem ekscentrycznej i nieszablonowej.

Prace

• Święty Jerzy – (1513-15)
• Lamentowanie nad Ciałem Chrystusa - (1517), National Gallery w Londynie
• Kirke lub Melissa – 1515 – 1516, Galeria Borghese, Rzym
• Zejście Eneasza do Pół Elizejskich – 1520, National Gallery of Canada, Ottawa
• Młody mężczyzna za psem i kotem – (1520)
• Czarodziejka Circe lub Melissa – (1523)
• Jowisz, Merkury i Cnota – 1524, olej na płótnie 111,3 x 150 cm, Zamek Królewski na Wawelu
• Sybilla – (1524-25)
• Święty Sebastian – 1526, olej na desce 182 x 95 cm, Pinakoteka Brera Mediolan
• Św. Jan i św. Bartłomiej z donatorami – (1527)
• Pejzaż ze scenami z życia świętych – 1527 – 1528, olej na płótnie 60 x 87 cm, Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie
• Czarnoksięstwo – (1535), Uffizi, Florencja
• Herkules wśród Pigmejów – 1535, 114 x 146, Universalmuseum Joanneum

• 
  Lamentowanie nad Ciałem Chrystusa - (1517), National Gallery w Londynie
• 
  Jowisz, Merkury i Cnota (1524), (obraz ze zbiorów Lanckorońskich na Wawelu)
• 
  Scena mitologiczna J. Paul Getty Museum, Los Angeles
• 
  Czarodziejka Circe 1523 r. (Melissa), Galeria Borghese, Rzym
• 
  Czarnoksięstwo (1535), Uffizi, Florencja

Bibliografia

• Oksfordzki leksykon sztuki (red. Ian Chilvers i Harold Osborne). Warszawa: Arkady, 2002

Linki zewnętrzne

• Obrazy na stronie Census of Ferrarese Paintings and Drawings