Dudylany

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dudylany
dawna wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

szczecinecki

Gmina

Borne Sulinowo

Część miejscowości

Kłomino

SIMC
Położenie na mapie gminy Borne Sulinowo
Mapa konturowa gminy Borne Sulinowo, na dole znajduje się punkt z opisem „Dudylany”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Dudylany”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dudylany”
Położenie na mapie powiatu szczecineckiego
Mapa konturowa powiatu szczecineckiego, blisko dolnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Dudylany”
Ziemia53°30′06,538″N 16°29′33,273″E/53,501816 16,492576

Dudylany (niem. Doderlage[1]) – dawna wieś w Polsce. Leżała na obszarze współczesnego województwa zachodniopomorskiego, powiatu szczecineckiego, gminy Borne Sulinowo.

Dawna śródleśna wieś okolnica, ułożona wokół założonego stawu[2], na południe od Jeziora Kowal, około 4,5 km na północny zachód od Kłomina[1][3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pogranicze Powiatu Netze, do którego wieś dawniej należała, przynależało pierwotnie do Księstwa Pomorskiego, przejściowo znalazło się pod panowaniem polskim, a następnie przeszło w ręce margrabiów brandenburskich. W ramach I rozbioru Polski i Litwy wieś wróciła w 1772 roku wraz z powiatem Deutsch Krone pod panowanie Prus. Starsze nazwy miejscowości to Róża (1582) i Dodelag (1641). Wieś otrzymała przywilej od starosty Andrzeja II Górki. Pierwszy sołtys nazywał się Georg Szyba[4].

Około 1930 roku gmina jednostkowa Doderlage obejmowała obszar o powierzchni 24,5 km², a na jej terenie znajdowały się trzy osiedla, Doderlage, Forsthaus Birkhof i Mühlengut Bruchmühl, na których łącznie stały 33 zamieszkane budynki mieszkalne. W 1941 roku część gminy Doderlage została włączona do poligonu wojskowego Groß Born[5]. W 1945 roku wieś Doderlage należała do powiatu Deutsch Krone w okręgu administracyjnym Marchia Graniczna Poznańsko-Zachodniopruska, należącym do prowincji Pomorze III Rzeszy. Doderlage zostało przydzielone do dystryktu Rederitz. Podczas II wojny światowej Doderlage wchodziło w skład Wału Pomorskiego. W lutym 1945 Doderlage zostało zajęte przez Armię Czerwoną. Po zakończeniu działań wojennych sowiecki okupant przekazał ten region wraz z całym Pomorzem Wschodnim i południową częścią Prus Wschodnich – z wyłączeniem rejonów wojskowych zastrzeżonych – pod administrację PRL. Odtąd Doderlage było zarządzane pod polską nazwą miejscowości Dudylany, a miejscowa ludność została wypędzona do Niemiec[6].

Po wojnie Dudylany stanowiły samodzielną gromadę w gminie Sypniewo w powiecie wałeckim w województwie szczecińskim a od 1950 w województwie koszalińskim. W 1954 włączone do gromady Ostroróg w powiecie szczecineckim[7], a po jej zniesieniu 1 stycznia 1958 – do gromady Łubowo w tymże powiecie[8], gdzie przetrwały do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[9]. W W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa koszalińskiego.

Obecnie po Dudylanach nie zachowało się żadna zabudowa, a wieś została zatopiona, przez poszerzenia stawu, wokół którego Dudylany były osadzone[2]. Obecnie zbiornik ten nazywa się Jezioro Dudylany[10].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Doderlage
  2. a b Doderlage mapa
  3. Dudylany w Targeo
  4. Friedrich Wilhelm Ferdinand Schmitt: Geschichte des Deutsch Croner Kreises. Lambeck, Thorn 1867, S. 220
  5. Ortspolizeibezirk Groß Born
  6. Michael Rademacher: Deutschkrone. Online-Material zur Dissertation, Osnabrück 2006.
  7. Uchwała Nr 43/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady województwa koszalińskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 23 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 27 listopada 1954 r., Nr. 17, Poz. 72, § 10)
  8. Uchwała Nr 30 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 14 listopada 1957 roku w sprawie zniesienia i utworzenia niektórych gromad w województwie koszalińskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Koszalinie z dnia 12 grudnia 1957 r., Nr. 12, Poz. 56)
  9. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  10. Jezioro Dudylany w Geoportalu