Fidesz

Fidesz – Magyar Polgári Szövetség
Skrót	Fidesz
Lider	Viktor Orbán
Data założenia	30 marca 1988
Adres siedziby	1088 Budapeszt, VIII. Szentkirályi utca 18.
Deklarowana ideologia polityczna	narodowy konserwatyzm, chrześcijańska demokracja,
Europejska Grupa Parlamentarna	Europejska Partia Ludowa
http://www.fidesz.hu/

Fidesz – Magyar Polgári Szövetség (pol. Fidesz – Węgierska Unia Obywatelska, wym. [ˈfidɛs]), dawnej Fidesz – Magyar Polgári Párt (pol. Fidesz – Węgierska Partia Obywatelska). Fidesz to skrótowiec nazwy Fiatal Demokraták Szövetsége (pol. Związek Młodych Demokratów) – partia polityczna działająca na Węgrzech. Brzmienie skrótowca fidesz jest także identyczne z łacińskim słowem fides, oznaczającym pewność, wiarygodność.

Historia

Fidesz został założony 30 marca 1988 r. przez grupę studentów i intelektualistów jako niezależna organizacja młodzieżowa. Program i statut organizacji przyjęto podczas I kongresu w październiku i listopadzie. Wtedy też powołano władze organizacji. Rok później podczas II kongresu większość delegatów zdecydowała, że ich ugrupowanie weźmie udział w wolnych wyborach parlamentarnych. Za swój symbol partia przyjęła pomarańczę, symbolizującą zmianę pokoleniową w węgierskiej polityce. W wyborach 25 marca i 8 kwietnia 1990 r. Fidesz uzyskał ok. 9% głosów i 22 mandaty. Partia była podzielona. Wyraźnie zaznaczały swoją obecność dwie frakcje. Pierwsza uważała, że można i warto zbudować koalicję z postkomunistami, druga, radykalna i o bardziej liberalnych poglądach, kierowana przez Viktora Orbána wykluczała jakąkolwiek współpracę z postkomunistami. W wyniku tego podziału doszło do rozłamu: dwaj wiceprzewodniczący i współzałożyciele partii Gabor Fodor i Péter Molnár opuścili Fidesz w 1993 r. i zrezygnowali z członkostwa wraz z ok. 500. innymi członkami – w większości przypadków przechodząc do Związku Wolnych Demokratów. W następnych wyborach, w maju 1994 na Fidesz zagłosowało 7 procent wyborców, co dało partii 20 mandatów.

W kolejnych wyborach, w maju 1998 r. Fidesz zdobył 29% poparcia i największą ilość mandatów. Wieloletni działacz partii Viktor Orbán został premierem. Rząd V. Orbana zakończyło zwycięstwo w wyborach 2002 roku Węgierskiej Partii Socjalistycznej, która utworzyła rząd wspólnie ze Związkiem Wolnych Demokratów.

Na początku 2003 podjęto gruntowną reformę partii: na kongresie w maju 2003 r zmieniono statut i nazwę partii. Odtąd nazywa się ona Fidesz – Magyar Polgári Szövetség. Zmiany te były elementem przygotowań do wyborów do Parlamentu Europejskiego w czerwcu 2004 r. Wybory te partia zdecydowanie wygrała, zdobywając 47,4% głosów. W 2006 roku partia ponownie przegrała wybory parlamentarne z Węgierską Partią Socjalistyczną, jednak kilka miesięcy później z powodu antyrządowych zamieszek poparcie dla Fideszu zaczęło rosnąć. W kolejnych wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 roku Fidesz również zdecydowanie wygrał odnosząc jeszcze lepszy wynik niż pięć lat temu zdobywając 56,36% głosów.

W wyborach parlamentarnych 11 i 25 kwietnia 2010 r. Fidesz wygrał zdobywając 58.8% mandatów, co jest najlepszym rezultatem od przemian ustrojowych w 1990. Razem z koalicjantem KDNP, który uzyskał 9.33% mandatów, stworzyli większość konstytucyjną (68.13% mandatów), umożliwiającą zmianę konstytucji (Konstytucja Węgier) i reformę państwa. W wyniku wyborów funkcję premiera objął Viktor Orbán formując swój drugi rząd.^{[potrzebne źródło]}

Na początku 2013 roku sensacje wywołała opinia Zsolta Bayera, współzałożyciela Fideszu i działacza partii który na łamach mediów stwierdził Cygańskie zwierzęta nie zasługują na to, by żyć jak istoty ludzkie, gdyż załatwiają swoje potrzeby tam, gdzie chcą. Wielu Romów jest zabójcami, których należy natychmiast wyeliminować. Polityk wzbudził kontrowersje swoimi wcześniejszymi, antysemickimi opiniami.