HMS Porlock Bay

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
HMS Porlock Bay
Ilustracja
Bliźniacza fregata HMS „Surprise” w 1946 r.
Klasa

fregata

Typ

Bay

Historia
Stocznia

Charles Hill & Sons, Bristol

Położenie stępki

22 listopada 1944

Wodowanie

14 czerwca 1945

 Royal Navy
Nazwa

HMS „Loch Muick”
HMS „Loch Seaforth”
HMS „Porlock Bay” (K650)

Wejście do służby

8 marca 1946

Wycofanie ze służby

1949

 Merivoimat
Nazwa

„Matti Kurki”

Wejście do służby

19 kwietnia 1962

Wycofanie ze służby

1975

Los okrętu

złomowany w 1976

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

standardowa: 1600 ton
pełna: 2420 t

Długość

całkowita: 93,57 metra
87,2 m między pionami

Szerokość

11,76 m

Zanurzenie

3,89 m

Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM
2 kotły, 2 śruby
Prędkość

19,5 węzła

Zasięg

7000 Mm przy prędkości 15 węzłów

Sensory
radary Typ 276, 285, 293
sonary
Uzbrojenie
4 działa kal. 102 mm (2 x II)
6 działek plot. kal. 40 mm (2 x II, 2 x I)
6 działek plot. kal. 20 mm (2 x II, 2 x I)
1 miotacz Hedgehog
4 mbg, 2 zrzutnie bg
Załoga

157

HMS Porlock Bay – brytyjska, a następnie fińska fregata przeciwlotnicza z okresu zimnej wojny, jedna z 21 zbudowanych jednostek typu Bay. Okręt został zwodowany 14 czerwca 1945 roku w stoczni Charles Hill & Sons w Bristolu, a w skład Royal Navy wszedł w marcu 1946 roku. W 1949 roku jednostkę wycofano ze służby i odstawiono do rezerwy. W 1962 roku fregata została zakupiona przez Fińską Marynarkę Wojenną i wcielona do służby pod nazwą „Matti Kurki”. Okręt został wycofany ze służby w 1975 roku i złomowany w roku następnym.

Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]

Projekt okrętu był ulepszoną i tańszą wersją fregat typu River, budowanych masowo z okresie II wojny światowej[1]. Nowością, znacznie skracającą czas budowy okrętów, było przejście na sekcyjną metodę montażu kadłubów fregat, spawanych z gotowych elementów produkowanych w zakładach śródlądowych[1]. Z zamówionych 110 jednostek tego typu 30 ukończono w wariancie przeciwpodwodnym (typ Loch), kolejnych 21 zbudowano jako fregaty przeciwlotnicze (Bay), 4 ukończono jako okręty hydrograficzne, zaś budowa 55 jednostek została anulowana[1][2]. Fregaty typu Bay miały wzmocnione uzbrojenie przeciwlotnicze kosztem broni przeciwpodwodnej, gdyż przeznaczone były do operowania na wodach Dalekiego Wschodu, gdzie japońskie samoloty były groźniejszym przeciwnikiem niż ich flota podwodna[2][3].

Przyszły HMS[a] „Porlock Bay” zamówiony został w stoczni Charles Hill & Sons w Bristolu jako fregata typu Loch pod nazwą „Loch Muick” (zmienioną później na „Loch Seaforth”), lecz 27 listopada 1943 roku zamówienie zostało anulowane[2][4]. Zamówiony ponownie, już jako fregata typu Bay, pod nazwą „Porlock Bay” (numer stoczniowy 302)[4]. Stępkę okrętu położono 22 listopada 1944 roku, został zwodowany 14 czerwca 1945 roku, a ukończono go 8 marca 1946 roku[5][6]. Był pierwszym (i dotychczas jedynym) w dziejach Royal Navy okrętem noszącym nazwę „Porlock Bay”, pochodzącą od Zatoki Porlock w Kanale Bristolskim[4][7]. Okręt otrzymał numer taktyczny K650, a jego mottem była łacińska sentencja „Virtute et Veritate”[4].

Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]

Miotacz Hedgehog z fregaty „Matti Kurki”, eksponowany w fińskim muzeum Forum Marinum.

Okręt był dużą fregatą, ze wzmocnionym uzbrojeniem przeciwlotniczym[2][3]. Długość całkowita wynosiła 93,57 metra (87,2 metra między pionami), szerokość 11,76 metra i zanurzenie maksymalne 3,89 metra[3][8]. Wyporność standardowa wynosiła 1600 ton, zaś pełna 2420 ton[2][3]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej mocy 5500 KM, do których parę dostarczały dwa kotły Admiralicji[3][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 19,5 węzła[3][5]. Okręt zabierał zapas 730 ton mazutu, co zapewniało zasięg wynoszący 7000 Mm przy prędkości 15 węzłów[2][3].

Uzbrojenie artyleryjskie jednostki składało się z dwóch podwójnych zestawów dział uniwersalnych kal. 102 mm (4 cale) QF HA Mark XIX L/45[2][3]. Silne było uzbrojenie przeciwlotnicze, na które składały się dwa podwójne zestawy działek Bofors kal. 40 mm RP.50 L/60 Mark 5, dwa pojedyncze działka Bofors kal. 40 mm L/60 Mark 7 oraz sześć działek automatycznych Oerlikon kal. 20 mm L/70 (dwa podwójne i dwa pojedyncze zestawy)[2][8]. Broń ZOP stanowiły: miotacz Hedgehog oraz cztery miotacze i dwie zrzutnie bomb głębinowych (z łącznym zapasem 50 bg)[2][8]. Wyposażenie radioelektroniczne obejmowało radary Typ 276, 285 i 293 oraz sonary[2][8].

Załoga okrętu składała się z 157 oficerów, podoficerów i marynarzy[3][5].

Służba[edytuj | edytuj kod]

Royal Navy[edytuj | edytuj kod]

W lutym 1946 roku okręt rozpoczął próby morskie, a jego pierwszym dowódcą został por. mar. D.L. Davenport[4]. 8 marca jednostka została formalnie ukończona i weszła w skład Royal Navy[5][6]. W lipcu „Porlock Bay” (wraz z bliźniaczą jednostką HMS „Padstow Bay”) został wysłany na Bermudy, wchodząc w skład North America and West Indies Station[4][b]. We wrześniu i październiku 1946 roku okręt przebywał w Dominium Nowej Fundlandii, odwiedzając St. John’s, Halifax i Québec, powracając w listopadzie na Bermudy, gdzie trafił na remont[4]. W grudniu 1946 roku nowym dowódcą okrętu został kmdr por. F.J. Twiss[4]. Od stycznia do kwietnia 1947 roku fregata odbyła długi rejs, odwiedzając Veracruz, Kingston, Galveston, Mobile i Key West[4]. Od 3 do 13 lipca jednostka wzięła udział w wizycie gubernatora Bahamów na wyspach Turks i Caicos, zaś 21 lipca została wysłana do Belize City z powodu zagrożenia możliwym atakiem Gwatemali na Honduras Brytyjski, patrolując tamtejsze wody do 7 sierpnia[4]. Następnie okręt odbył rejs do Aruby, Barranquilli, Trynidadu i Georgetown, docierając na początku października do Miami[4]. 7 października „Porlock Bay” powrócił na Bermudy, doznając w drodze lekkich uszkodzeń podczas przejścia przez strefę huraganu[4]. 3 listopada 1947 roku okręt powrócił do Wielkiej Brytanii, zawijając do Devonport, cały 1948 rok spędzając w służbie ochrony rybołówstwa[4]. W styczniu 1949 roku okręt przesunięto do rezerwy w Devonport (w lutym zmieniono numer taktyczny na F650)[4].

Merivoimat[edytuj | edytuj kod]

19 marca 1962 roku fregata została zakupiona przez Finlandię[6][9]. 19 kwietnia 1962 roku okręt przyjęto w skład Fińskiej Marynarki Wojennej pod nazwą „Matti Kurki”[8]. Jednostka pełniła funkcję okrętu szkolnego, a jego załoga została powiększona do 177 osób[6][8]. W dniach 11-15 września 1962 roku „Matti Kurki” (pod dowództwem kmdr. por. Mattsa Vikberga) złożył wizytę w Gdyni[10]. Jednostka ponownie odwiedziła Gdynię w dniach 10-14 lipca 1966 roku, dowodzona przez komandora Bo Gotthelma Klenberga[11][c]. Trzeci raz fregata przebywała w Gdyni w dniach 12-15 sierpnia 1971 roku[12]. Okręt zakończył służbę we wrześniu 1975 roku, kiedy został sprzedany[4][13]. Jednostka została złomowana w Helsinkach w styczniu 1976 roku[7].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ HMS – His/Her Majesty’s Ship – Okręt Jego/Jej Królewskiej Mości.
  2. ↑ Wchodząc do portu okręt doznał lekkich uszkodzeń w wyniku kolizji[4].
  3. ↑ Kawalera Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c Gogin 2018L ↓.
  2. ↑ a b c d e f g h i j Gogin 2018B ↓.
  3. ↑ a b c d e f g h i Gardiner i Chesneau 1980 ↓, s. 61.
  4. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Mason 1997 ↓.
  5. ↑ a b c d e Blackman 1953 ↓, s. 44.
  6. ↑ a b c d Moore 1974 ↓, s. 105.
  7. ↑ a b Colledge i Warlow 2006 ↓, s. 273.
  8. ↑ a b c d e f Gogin 2018M ↓.
  9. ↑ Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 92.
  10. ↑ Serafin 2008 ↓, s. 70.
  11. ↑ a b Serafin 2008 ↓, s. 83.
  12. ↑ Serafin 2008 ↓, s. 97.
  13. ↑ Moore 1981 ↓, s. 146.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Raymond Blackman (red.): Jane’s Fighting Ships 1953-1954. London: Sampson Low, Marston & Co., 1953. (ang.).
  • J.J. Colledge, Ben Warlow: Ships of the Royal Navy: The Complete Record of all Fighting Ships of the Royal Navy. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-281-8. (ang.).
  • Robert Gardiner, Roger Chesneau: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1922–1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7. (ang.).
  • Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947-1995. Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
  • Ivan Gogin: "BAY" frigates (1945 - 1949). Navypedia. [dostęp 2018-01-27]. (ang.).
  • Ivan Gogin: "LOCH" frigates (1943 - 1945). Navypedia. [dostęp 2018-01-27]. (ang.).
  • Ivan Gogin: MATTI KURKI frigate (1946/1962). Navypedia. [dostęp 2018-01-27]. (ang.).
  • Geoffrey B. Mason: HMS PORLOCK BAY (K 650) - Bay-class Frigate. Naval History Homepage, 1997. [dostęp 2018-01-27]. (ang.).
  • John E. Moore (red.): Jane’s Fighting Ships 1974-75. New York: Franklin Watts, 1974. ISBN 0-531-02743-0. (ang.).
  • John E. Moore (red.): Jane’s Fighting Ships 1981-82. London: Jane’s Information Group Ltd, 1981. ISBN 0-7106-0728-8. (ang.).
  • Mieczysław Serafin: Polska Marynarka Wojenna 1945-2007. Kronika wydarzeń. Gdynia: Zespół Redakcyjno-Wydawniczy Marynarki Wojennej, 2008. ISBN 978-83-88698-03-3.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=HMS_Porlock_Bay&oldid=73203830”