Haseki Sultan
 |
Ten artykuł od 2021-05 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
Haseki Sultan – tytuł, którego używano w odniesieniu do ulubionej żony sułtana osmańskiego w XVI oraz XVII wieku.
Tytułu użyto po raz pierwszy w XVI wieku, kiedy to sułtan Sulejman Wspaniały nadał go swojej ulubienicy, Rusince o imieniu Hürrem. Wydarzenie to zapoczątkowało tzw. Sułtanat Kobiet - okres w dziejach Turcji, podczas którego faktyczną władzę sprawowały żony oraz matki sułtanów.
Sułtanki o tym tytule pozycją ustępowały tylko Valide Sultan, a na drabinie haremowej stały wyżej niż księżniczki osmańskie. Ponadto, w przypadku śmierci matki sułtana, to Haseki stawała się najważniejszą kobietą w państwie i przejmowała rządy w haremie. Haseki niejednokrotnie sprawowały faktyczną władzę w Imperium (Nurbanu, Safiye, Kösem), manipulując swoimi mężami i ciesząc się ogromnymi wpływami i władzą.
W przypadku posiadania tytułu Haseki w tym samym czasie przez kilka kobiet, dla tej najbardziej cenionej przez władcę używano tytułu Baş Haseki, pozostałe ulubienice winne były jej szacunek i ukłon.
Tytuł Haseki Sultan został później zastąpiony tytułem Kadinefendi, a sułtańskie ulubienice nie odgrywały już tak dużej roli w życiu politycznym Turcji.
Lista Haseki Sultan[edytuj | edytuj kod]
| Imię | Pochodzenie | Lata panowania | Mąż | Następca |
|---|---|---|---|---|
| Hürrem Sultan | Rusinka lub Polka | 1534-1558 | Sulejman I | Nurbanu |
| Afife Nurbanu Sultan | Wenecjanka lub hiszpańska Żydówka | 1566-1574 | Selim II | Safiye |
| Selimiye (żona Selima II) | Wenecjanka | 1525-1605 | Selim II | Safiye |
| Melike Safiye Sultan | Wenecjanka lub Albanka | 1575-1595 | Murad III | Kösem |
| Mahpeyker Kösem Sultan | Greczynka | 1605-1617 | Ahmed I | Ayşe |
| Ayşe Sultan | Nieznane | 1620-1622 | Osman II | Ayşe |
| Ayşe Sultan | Albanka | 1630-1640 | Murad IV | Turhan Hatice |
| Sanavber Sultan (niepewne) | Bośniaczka | ?-1640 | Murad IV | Turhan Hatice |
| Turhan Hatice Sultan | Rosjanka lub Rusinka | 1642-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Saliha Dilaşub Sultan | Serbka | 1642-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Hatice Muazzez Sultan | Polska Żydówka | 1643-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Ayşe Sultan | Tatarka | 1643-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Mahienver Sultan | Czerkieska | 1644-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Leyla Saçbağlı Sultan | Czerkieska | 1644-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Şivekar Sultan | Armenka | 1646-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Telli Hümaşah Sultan | Czerkieska | 1647-1648 | Ibrahim I | Rabia Gülnuş |
| Mahpare Emetullah Rabia Gülnuş Sultan | Greczynka | 1664-1687 | Mehmed IV | Rabia |
| Rabia Sultan | Nieznane | 1692-1695 | Ahmed II | - |
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Peirce, Leslie P. (1993): The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire