Mehmed IV

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Skocz do: nawigacja, szukaj

Mehmed IV

Tugra Mehmeda IV
Sułtan Imperium Osmańskiego
Okres panowania	od 1648 do 1687
Dane biograficzne
Dynastia	Osmanowie
Urodziny	2 stycznia 1642
Śmierć	6 stycznia 1693
Ojciec	Ibrahim I
Matka	Turhan Hadice
Dzieci	Mustafa II, Ahmed III
Galeria w Wikimedia Commons
Kolekcja cytatów w Wikicytatach

Mehmed IV (ur. 2 stycznia 1642, zm. 6 stycznia 1693) – sułtan z dynastii Osmanów, panujący od roku 1648 do 1687.

Mehmed był synem sułtana Ibrahima i nałożnicy Turhan Hadice, mającej ruskie pochodzenie. Został osadzony na tronie w wieku 6 lat, w okresie destabilizacji władzy centralnej i osłabienia państwa. Faktyczne rządy sprawował w tym czasie wielki wezyr Mehmed Köprülü Pasza, który ustabilizował sytuację wewnętrzną państwa. Dzięki jego polityce imperium odniosło wiele sukcesów, nie tylko militarnych. W 1661 r. podpisano pokój z Wenecją, co umożliwiło podjęcie walk w innych częściach imperium. Turcy zwyciężali m.in. w 1664 w Siedmiogrodzie i prowadzili także wojnę z Austrią, zdobywając m.in. Ujvar na Węgrzech po czym podpisali korzystny traktat pokojowy z Austrią. W 1669 r. ostatecznie zajęli Kretę. Sukcesem był także podpisany z Polską w 1672 r. traktat w Buczaczu, na mocy którego pod zwierzchnictwo tureckie przechodziły część Naddnieprza i Podole Kamienieckie z Kamieńcem Podolskim. Kolejna kampania przeciwko Polsce zakończyła się podpisaniem rozejmu w Żurawnie w 1676 roku.

Po Köprülü Mehmedzie Paszy wielkim wezyrem został Kara Mustafa. Osmanowie rozpoczęli wówczas nową wojnę z Austrią, w trakcie której wojska tureckie obległy Wiedeń w 1683 r. Klęska zadana Turkom przez wojska polskie, austriackie i niemieckie pod wodzą polskiego króla Jana III Sobieskiego doprowadziła do utraty przez nich niemal całych Węgier. W tym samym czasie na Morei i wyspach greckich miały miejsce starcia z wojskami weneckimi.

Niepowodzenia i klęski wojskowe doprowadziły do rewolty wojskowej, obalenia sułtana w 1687 r. i uwięzienia go w Edirne.

Poprzednik
Ibrahim I

sułtan Imperium osmańskiego
1648-1687

Następca
Sulejman II

p • d • e Władcy i prezydenci Egiptu

Starożytny Egipt (ok. 6000 p.n.e.-30 p.n.e.)	patrz: Królowie Starożytnego Egiptu (Faraonowie)

panowanie rzymskie (30 p.n.e.-641 n.e.)	patrz: cesarze rzymscy, cesarze bizantyjscy

panowanie kalifów (641–868)	patrz: kalifowie

Tulunidzi (868–905)	Ahmad Ibn Tulun • Chumarawajh • Dżajsz Ibn Chumarawajh • Harun Ibn Chumarawajh • Szajban

panowanie kalifów (905–935)	patrz: kalifowie

Ichszydydzi (935–969)	Muhammad Ibn Tughdż • Abu al-Kasim Unudżur • Abu al-Hasan Ali • Abu al-Misk Kafur • Abu al-Fawaris Ahmad

Fatymidzi (969–1171)	Al-Mu’izz • Al-Aziz • Al-Hakim • Az-Zahir • Al-Mustansir • Al-Mustali • Al-Amir • Al-Hafiz • Az-Zafir • Al-Fa’iz • Al-Adid

Ajjubidzi (1171–1250)	Saladyn • Al-Aziz Usman • Al-Mansur Muhammad • Al-Adil Sajf ad-Din • Al-Kamil Muhammad • Al-Adil Abu Bakr • As-Salih Ajjub • Al-Mu’azzam Turan Szah

Mamelucy (1250–1517)	Ajbak • Al-Mansur Ali • Kutuz • Bajbars • Baraka Chan • Salamisz • Kalawun • Al-Aszraf Chalil • An-Nasir Muhammad • Al-Adil Kitbuga • Ladżin • An-Nasir Muhammad • Al-Muzaffar Bajbars • An-Nasir Muhammad • Al-Mansur Abu Bakr • Kudżuk • An-Nasir Ahmad • As-Salih Isma’il • Al-Kamil Szaban • Al-Muzaffar Hadżdżi • An-Nasir Hasan • As-Salih Salih • An-Nasir Hasan • Al-Mansur Muhammad • Al-Aszraf Szaban • Al-Mansur Ali • As-Salih al-Mansur Hadżdżi • Barkuk • As-Salih al-Mansur Hadżdżi • Barkuk • An-Nasir Faradż • Al-Mansur Abd al-Aziz • An-Nasir Faradż • Al-Musta’in (abbasydzki kalif) • Al-Mu’ajjad Szajch • Al-Muzaffar Ahmad • Az-Zahir Tatar • As-Salih Muhammad • Barsbaj • Al-Aziz Jusuf • Czakmak • Al-Mansur Usman • Al-Aszraf Inal • Al-Mu’ajjad Ahmad • Chuszkadan • Jalbaj • Timurbugha • Kajtbaj • An-Nasir Muhammad II • Kansuh • Dżanpulat • Al-Adil Tumanbaj • Kansuh al-Ghauri • Al-Aszraf Tumanbaj

panowanie osmańskie (1517–1914) (Sułtani Imperium Osmańskiego)	Selim I Groźny • Sulejman I Wspaniały • Selim II • Murad III • Mehmed III • Ahmed I • Mustafa I • Osman II • Mustafa I • Murad IV • Ibrahim I • Mehmed IV • Sulejman II • Ahmed II • Mustafa II • Ahmed III • Mahmud I • Osman III • Mustafa III • Abdülhamid I • Selim III • Mustafa IV • Mahmud II • Abdülmecid I • Abdülaziz • Murad V • Abdülhamid II • Mehmed V

Wicekrólestwo Egiptu (1805–1914)	Muhammad Ali • Ibrahim Pasza • Muhammad Ali • Abbas I • Sa’id Pasza • Isma’il Pasza • Taufik Pasza • Abbas II Hilmi

Sułtanat Egiptu (1914–1922)	Husajn Kamil • Fu’ad I

Królestwo Egiptu (1922–1953)	Fu’ad I • Faruk I • Fu’ad II

Republika Egiptu (1953-1958)	Muhammad Nadżib • Gamal Abdel Naser

Zjednoczona Republika Arabska (1958–1971)	Gamal Abdel Naser • Anwar as-Sadat

Arabska Republika Egiptu (od 1971)	Anwar as-Sadat • Husni Mubarak • Muhammad Mursi • Adli Mansur