Imam Szamil
Imam Szamil (ok. 1798-1871) – przywódca powstania górali kaukaskich przeciwko Rosji w latach 1834-1859.
Szamil stał na czele teokratycznego państwa, Imamatu Kaukaskiego, określanego niekiedy jako imamat Szamila. Przez pół wieku powstrzymywał Imperium Rosyjskie przed zajęciem Czeczenii i Dagestanu.
Był z pochodzenia Awarem, urodził się w aule Gimry na terytorium chanatu awarskiego. Odebrał staranne religijne wykształcenie. W roku 1834, po śmierci Gamzat-Beka został trzecim z kolei imamem wspólnoty ludów górskich stawiającej opór ekspansji rosyjskiej. Związany z sufickim bractwem nakszbandijja, ruchem, który był podporą wielu wystąpień muzułmańskiej ludności Kaukazu przeciw Rosji.
Posiadał niekwestionowany talent organizacyjny i wojskowy, wielokrotnie odnosił sukcesy w walce z armią rosyjską. Jego osobistą gwardię stanowiła grupa polskich kawalerzystów-dezerterów z wojska rosyjskiego; polski oficer dowodził też artylerią imamatu. W 1855 roku, po nieudanej obronie twierdzy Alchugo, Szamil zmuszony do podjęcia próby pertraktacji pokojowych z Rosjanami. Oddał wtedy jako amanata (kaukaskie określenie zakładnika gwarantującego dobrą wolę podczas negocjacji pokojowych) swojego pierworodnego syna Dżamal al-Dina[1]. W późniejszych latach wojska Szamila wielokrotnie stawiały jeszcze opór armii carskiej. Ostatecznie pokonany został 25 sierpnia 1859 w aule Gunib, w środkowym Dagestanie.
Przez resztę życia przebywał w niewoli rosyjskiej, jednakże zezwolono mu na odbycie pielgrzymki do Mekki, w trakcie której zmarł w Medynie, gdzie został pochowany.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
- ↑ Fakt ten stał się kanwą powieści historycznej Aleksandry Lapierre Ludzie honoru, Wydawnictwo WAM 2011, ISBN 978-83-7505-687-7
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Grigol Robakidze. Imam Shamil. Kaukasische Novellen, Lipsk 1932
- Lesley Blanch. The Sabres of Paradise, Nowy Jork 1960
- Nicholas Griffin. Caucasus: Mountain Men and Holy Wars
- Lew Tołstoj. Hadżi Murat
- John F. Baddeley. The Russian conquest of the Caucasus, 1908
- Alexandra Lapierre. Ludzie honoru, Wydawnictwo WAM, Kraków 2011
- Kaziev, Shapi. Imam Shamil "Molodaya Gvardiya" publishers. Moscow, 2001, 2003, 2006, 2010. ISBN 978-5-235-03332-0
- Kaziev, Shapi. Ahulgo. Caucasian War of XIX-th century. The historical novel. "Epoch", Publishing house. Makhachkala, 2008. ISBN 978-5-98390-047-9
