Przejdź do zawartości

Jan Florian Drobysz Tuszyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Florian Drobysz Tuszyński
towarzysz jazdy
Data i miejsce urodzenia

21 czerwca 1640
Zabłocie koło Żytomierza

Data i miejsce śmierci

3 kwietnia 1707
Zamość

Przebieg służby
Lata służby

1656–1677

Siły zbrojne

Wojsko I Rzeczypospolitej

Główne wojny i bitwy

potop szwedzki
wojna polsko-rosyjska (1654–1667)
wojna polsko-turecka (1672–1676)

Późniejsza praca

oficjalista
pamiętnikarz

Kolorowe kamienice przy rynku w stylu renesansowym
Kamienica należąca niegdyś do Drobysza Tuszyńskiego (obecnie ul. Staszica 23, na rogu ul. B. Moranda; południowa pierzeja Rynku Wielkiego w głębi dawny klasztor klarysek przy Rynku Wodnym)

Jan Florian Drobysz Tuszyński (ur. 21 czerwca 1640 w Zabłociu koło Żytomierza, zm. 3 kwietnia 1707 w Zamościu) – towarzysz jazdy[1], polski pamiętnikarz, stolnik żytomierski, od 1677 gubernator ordynacji zamojskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wywodził się ze szlacheckiej (ziemiańskiej[2]) rodziny Drobyszów rozrodzonej na ziemiach ruskich, m.in. na Wołyniu i w województwie kijowskim[3]. Od 11 roku życia był w wojsku[4], najpierw jako czeladnik w poczcie swojego brata, potem jako towarzysz pancerny (od 1655)[5]. Walczył ze Szwedami (potop, 1655–60), Rosjanami (m.in. bitwa pod Cudnowem, 1660; wyprawa zadnieprzańska, 1663–64), Kozakami, Tatarami (m.in. wojna polsko-kozacko-tatarska, 1666–1671, np. jako towarzysz roty kozackiej Jerzego Wielhorskiego w bitwie pod Brahiłowem) i Turkami (m.in. bitwy pod Chocimiem i pod Żurawnem) oraz w trakcie rokoszu Lubomirskiego (pod Mątwami)[6].

Pisał pamiętniki bliskie raptularzowi. Stworzył opis swojego żołnierskiego życia (służył w wojsku przez 20 lat: 1656–1677), zamieścił informacje na temat rodziny i nakazy moralne dla potomnych. Pamiętniki zostały wydane z rękopisu we Wrocławiu w 1954 pt. Dwa pamiętniki z XVII wieku[7].

Służąc Marcinowi Zamoyskiemu, został stolnikiem żytomierskim[8]. W Zamościu był burgrabią i właścicielem kamienicy przy rynku (obecnie Staszica 23)[9]. Został pochowany w rodzinnym grobowcu w kościele św. Piotra w Zamościu[8].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Marek Wagner. Pamiętnikarstwo wojskowe czasów Jana III Sobieskiego (1674-1696). Próba bilansu. „Napis”. VII, s. 299, 305, 2001. 
  2. ↑ Z pamiętnika żołnierza. Książnica Zamojska im. Stanisława Kostki Zamoyskiego w Zamościu. [dostęp 2024-01-26].
  3. ↑ Przyboś 1954 ↓, s. XXXI.
  4. ↑ Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII wieku. [dostęp 2024-01-23].
  5. ↑ Marek Rogowicz: Kobiety i dzieci w wojsku - nowa moda czy odwieczny standard?. historia.org.pl, 2014-12-22. [dostęp 2024-01-26].
  6. ↑ Tuszyński Drobysz Jan Florian, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-01-23].
  7. ↑ Dwa pamiętniki z XVII wieku Jana Cedrowskiego i Jana Floriana Drobysza Tuszyńskiego. Adam Przyboś (oprac. i wstęp). Wrocław; Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1954, s. XXXVIII, 122.
  8. ↑ a b Przyboś 1954 ↓, s. XXXVII.
  9. ↑ Andrzej Kędziora: Tuszyński Jan Drobycz (1640-1707) pamiętnikarz, burgrabia zamojski. [w:] Zamościopedia, Encyklopedia Miasta Zamościa [on-line]. 2019-10-22. [dostęp 2024-01-26].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Adam Przyboś: Wstęp. W: Dwa pamiętniki z XVII wieku Jana Cedrowskiego i Jana Floriana Drobysza Tuszyńskiego. Wrocław; Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1954.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Jan_Florian_Drobysz_Tuszyński&oldid=73546361”