Jan Pruszyński (prawnik)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jan Pruszyński
Imię i nazwisko urodzenia

Jan Piotr Maria Pruszyński

Data i miejsce urodzenia

12 maja 1941
Warszawa

Data i miejsce śmierci

11 kwietnia 2008
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz Powązkowski w Warszawie

Zawód, zajęcie

prawnik

Tytuł naukowy

Profesor zwyczajny

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Małżeństwo

Agnieszka Pruszyńska z domu Jarzembska

Dzieci

Michał Jerzy (ur. 1973) prawnik

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Grób Jana Pruszyńskiego na warszawskim cmentarzu Powązkowskim

Jan Piotr Maria Pruszyński (ur. 12 maja 1941 w Warszawie, zm. 11 kwietnia 2008 tamże) – polski prawnik, specjalista w dziedzinie ochrony zabytków i dziedzictwa kultury, profesor nauk prawnych, pracownik Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, autor fundamentalnej monografii Dziedzictwo kultury Polski, jego straty i ochrona prawna (2001); bibliofil.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Syn Piotra Pruszyńskiego i Wilhelminy z Załęskich. W 1959 po ukończeniu Szkoły Ogólnokształcącej nr 44 w Warszawie, rozpoczął studia w Instytucie Orientalistycznym Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Rok później przyjęto go na Wydział Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył w 1965 ze specjalnością prawa międzynarodowego publicznego.

Ukończył także podyplomowe studia dokumentacji naukowej (PAN), studiował również filologię i historię kultury krajów basenu Morza Śródziemnego, nauki pomocnicze historii (Uniwersytet Warszawski) oraz prawo amerykańskie (American Seminar Salzburg).

Od 1967 pracował w Instytucie Nauk Prawnych PAN jako asystent naukowo-techniczny w redakcji „Przeglądu Ustawodawstwa i Czasopism Prawniczych”, a od 1972 jako adiunkt dokumentacji naukowej.

W 1975 na podstawie dysertacji Prawna ochrona zabytków architektury w Polsce, nagrodzonej przez Ministra Kultury i Sztuki, uzyskał stopień naukowy doktora nauk prawnych.

W latach 1975–1989 był członkiem Rady Naukowej Pracowni Konserwacji Zabytków, a w latach 1976-1985 był zatrudniony jako adiunkt w Zespole Prawa Administracyjnego INP PAN.

Na podstawie rozprawy habilitacyjnej pt. Stopnie naukowe. Studium z prawa administracyjnego i dorobku naukowego, w 1984 otrzymał stopień naukowy doktora habilitowanego prawa administracyjnego.

W latach 1983–1989 wielokrotnie brał udział w zagranicznych konferencjach naukowych, a także prowadził badania na wielu renomowanych uczelniach, np. w 1986 na zaproszenie British Academy prowadził badania w Institute of Advanced Legal Studies oraz na uniwersytetach w Oxfordzie, Edynburgu, Birmingham. Zapraszano go również jako profesora wizytującego.

W latach 1983–1986 prowadził wykłady na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego oraz na podyplomowym studium Wydziału Architektury Politechniki Warszawskiej.

W 1991 otrzymał tytuł naukowy profesora nauk prawnych i został powołany na stanowisko profesora nadzwyczajnego w Instytucie Nauk Prawnych PAN, w którym kierował Zespołem Prawa Administracyjnego. Prowadził również wykłady m.in. na Wydziale Konserwatorskim Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

W 1996 został mianowany na stanowisko profesora zwyczajnego.

W latach 1998-2003 prowadził zajęcia dydaktyczne w Wyższej Szkole Handlu i Prawa, a w latach 2001–2007 wykładał w Wyższej Szkole Informatyki, Zarządzania i Administracji w Warszawie.

Jego uczniami byli m.in.: prof. nadzw. AHE dr hab. Dariusz Matelski (UAM Poznań), ks. dr Paweł Bijak (Warszawa), Wojciech Paczuski (Warszawa) i dr. hab. Kamil Zeidler (Uniw. Gdański).

Od 1972 roku był żonaty z Agnieszką Pruszyńską (z domu Jarzembską), z którą miał syna Michała Jerzego (ur. 1973), prawnika.

Został pochowany 17 kwietnia 2008 na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 230-III-9)[1].

Księga Pamiątkowa[edytuj | edytuj kod]

Dariusz Matelski, Anatomia grabieży. Polityka Rosji wobec polskiego dziedzictwa kultury od XVII do XXI wieku. Książka dedykowana prof. zw. dr. hab. Janowi Pruszyńskiemu (1941-2008). Wydawnictwo AVALON, Kraków 2021, ss. 928, il., mapy ISBN 978-83-7730-451-8 (tam na s. 633-647 Bibliografia prac prof. Jana Pruszyńskiego za lata 1967-2007, 2015 , nr 1-390). https://www.academia.edu/48789994/30_04_2021_Dariusz_Matelski_Anatomia_grabie%C5%BCy_Polityka_Rosji_wobec_polskiego_dziedzictwa_kultury_od_XVII_do_XXI_wieku

Funkcje w organizacjach publicznych[edytuj | edytuj kod]

Był pracownikiem Zespołu Prawa Publicznego i Badań Europejskich, gdzie zajmował się zagadnieniami reformy nauki i szkolnictwa wyższego, etyki uczonego oraz prawnych granic wolności nauki. Opiniował także wiele rozwiązań prawnych w tym zakresie jak również przygotował projekt nowej ustawy o PAN. Jednocześnie współpracował z Biurem Pełnomocnika Rządu do Spraw Polskiego Dziedzictwa Kulturalnego za Granicą, dla którego przygotowywał ekspertyzy i opinie prawne oraz projekty ustawowych rozwiązań problemów ochrony zabytków.

W 1994 powołano go do Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Sztuki oraz Międzyrządowej Komisji Polsko-Ukraińskiej ds. ochrony i zwrotu dóbr kultury utraconych i bezprawnie przemieszczonych podczas II wojny światowej.

W 1994 był generalnym sprawozdawcą na VIII konferencji UNESCO poświęconej sprawom zwrotu dzieł sztuki. Był również ekspertem w polskiej delegacji rządowej na konferencji dyplomatycznej poświęconej przyjęciu konwencji UNIDROIT z 24 czerwca 1995 o międzynarodowym zwrocie dóbr kultury i w negocjacjach międzyrządowych dotyczących Biblioteki Pruskiej (1995). W 1996 reprezentował Polskę na IV Międzynarodowym Kongresie Kultury Europejskiej w Hiszpanii (Pamplona-Navarra).

Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]

Publikacje[edytuj | edytuj kod]

Autor 380 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w tym książek:

  • Kazimiera Michałowska, Bożenna Matusiak, Jan Pruszyński, Przepisy o przedsiębiorstwach państwowych w NRD, WRL i ZSRR (Warszawa 1968)
  • Kazimiera Michałowska, Bożenna Matusiak, Jan Pruszyński, Przepisy o ustroju prokuratury w socjalistycznych krajach Europy (Warszawa 1968)
  • Kazimiera Michałowska, Bożenna Matusiak, Jan Pruszyński, Ustawy o radach narodowych, postępowaniu administracyjnym i komisjach kontroli społecznej CSSR (tłumaczenie z j. czeskiego Ewa Turczyńska). Rozporządzenia o przedsiębiorstwach państwowych w NRD, WRL i ZSRR (tłumaczenie z j. rosyjskiego Kazimiera Michałowska, z j. węgierskiego K. Turzańska, z j. niemieckiego Janusz Podolski) (Warszawa 1968)
  • Kazimiera Michałowska, Jan Pruszyński, Kodeks postępowania karnego Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Tłumaczenie z j. niemieckiego Adolf Kasprzak (Warszawa 1969)
  • Książka piękna (druk bibliofilski) VIII Światowa Konferencja Bibliofilów, Ukazało się nakładem Oficyny Wydawniczej Przypkowskich (Jędrzejów 1973)
  • Gramofon. Informator. II Pokaz Kolekcji Prywatnych Muzeum Techniki NOT (Warszawa 1974)
  • Płyty stare i najstarsze czyli nieco historii – Folder Festiwalu w Sopocie (tekst dwujęzyczny) (Warszawa-Sopot 1975)
  • Prawna ochrona zabytków architektury w Polsce. Wyd. Prawnicze (Warszawa 1977)
  • Janusz Łętowski, Jan Pruszyński, Funkcjonowanie administracji w świetle orzecznictwa, t. V (Warszawa 1977)
  • Zaklęty dźwięk: w stulecie fonografii: katalog wystawy (Warszawa, od grudnia 1977 do sierpnia 1978). Opracował Jan Piotr Pruszyński (Warszawa 1977)
  • Janusz Łętowski, Jan Pruszyński, Odpowiedzialność pracownika administracji, Wyd. Ossolineum (Wrocław 1978)
  • Prawna ochrona zabytków techniki. Skrypt Ośrodka Postępu Technicznego NOT, serii „Ochrona zabytków techniki” (Warszawa 1979)
  • Stopnie naukowe. Studium z prawa administracyjnego, Wyd. Ossolineum (Wrocław 1983)
  • Janusz Łętowski, Jan Pruszyński, Administracja Republiki Federalnej Niemiec, Wyd. Ossolineum (Wrocław 1983)
  • Janusz Łętowski, Jan Pruszyński, Prawo – Administracja – Gospodarka. Księga ku czci Profesora Ludwika Bara, Wyd. Ossolineum (Wrocław 1983)
  • Stary gramofon, stara płyta, Wyd. KAW (Warszawa 1985)
  • Postępowanie administracyjne krajów zachodnich (Austria, Hiszpania, RFN, Stany Zjednoczone, Szwecja). Teksty i komentarze. Wyd. Ossolineum (Wrocław-Warszawa 1986)
  • Varsaviana rara et curiosa kolekcjonerów warszawskich. Wyd. Towarzystwo Przyjaciół Warszawy i Muzeum Historyczne m. st. Warszawy (Warszawa 1986)
  • Janusz Łętowski, Jan Pruszyński, Das polnische Verwaltungsverfahrensgesetzbuch. Tekst und Kommentar. Wyd. Ossolineum (Wrocław 1987)
  • Piosenka o mojej Warszawie. Fonografica z kolekcji Jana Pruszyńskiego. Katalog Muzeum m. st. Warszawy (Warszawa 1988)
  • Ustawa Czeskiej Rady Narodowej z dnia 30 marca 1987 roku „O opiece nad zabytkami”. Przekład z j. czeskiego i wprowadzenie Jan Pruszyński. Wydawnictwa Przedsiębiorstwa Państwowego Pracownie Konserwacji Zabytków (Warszawa 1988)
  • Ochrona zabytków w Polsce. Geneza – organizacja – prawo. Wyd. PWN (Warszawa 1989)
  • Ochrona zabytków na Kubie. Przepisy prawne, (tłumaczenie tekstu, komentarz). Wyd. Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków (Warszawa 1990)
  • Piosenka o mojej Warszawie. Fonografica z kolekcji Jana Pruszyńskiego. Katalog wystawy w Muzeum Historycznym m. st. Warszawy (Warszawa 1991)
  • Ochrona prawna zabytków w Republice Federalnej Niemiec. Teksty i komentarze, Wyd. Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków (Warszawa 1992)
  • Maria Kruk, Jan Pruszyński, Jaka konstytucja? Analiza projektów Konstytucji RP, Wyd. Sejmowe (Warszawa 1994)
  • Krzysztof Budziło, Jan Pruszyński, Dla dobra Rzeczypospolitej. Antologia myśli państwowej. Wyd. Sejmowe (Warszawa 1996)
  • Wnioski rewindykacyjne zbiorów Ossolineum oraz dzieł sztuki i zabytków ze zbiorów lwowskich Wyd. Biura Pełnomocnika Rządu Rzeczypospolitej Polskiej do Spraw Polskiego Dziedzictwa Kulturalnego za Granicą (Warszawa 1998)
  • Dziedzictwo kultury Polski, jego straty i ochrona prawna. Wyd. Zakamycze, t. I-II (Kraków 2001)
  • Grusicanta seu żurawiejki (pseud. Joannes Ursinus de Villanova [właśc. Jan Piotr Pruszyński]). Tekst w języku polskim i łacińskim. Wyd. bibliofilskie dla uczczenia Wilanowskiej Parady Kawalerii (Warszawa-Wilanów 2005)
Bibliografia prac

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Cmentarz Stare Powązki: JADWIGA LALEWICZOWA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-02-24].
  2. Medale zasłużony kulturze „Gloria Artis” dla wybitnych polskich artystów. mkidn.gov.pl, 2007-12-14. [dostęp 2012-11-28].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]