Jerzy Martyniak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Martyniak
Ilustracja
Jerzy Martyniak (1987)
Państwo działania

 Polska

Data i miejsce urodzenia

12 marca 1934
Lublin

Data i miejsce śmierci

22 kwietnia 2024
Katowice

doktor habilitowany nauk technicznych
Alma Mater

Politechnika Śląska w Gliwicach

Doktorat

1973
Główny Instytut Górnictwa

Habilitacja

1995
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie

Docent, Konsultant naukowy
Miejsce pracy

GIG w Katowicach

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi

Jerzy Martyniak (ur. 12 marca 1934 w Lublinie, zm. 22 kwietnia 2024 w Katowicach[1]) – polski szachista[2], dr hab. nauk technicznych[3], inżynier górnik, Mistrz Polski w szachach korespondencyjnych[4], otrzymał m.in.: Złoty Krzyż Zasługi; Złotą Odznakę „Zasłużony dla Górnictwa RP”; Złotą Odznaką Polskiego Związku Szachowego.

Dziedzina: nauki techniczne

Dyscyplina: górnictwo i geologia inżynierska

Specjalność: inżynieria mineralna, przeróbka i wzbogacanie węgli kamiennych, doskonalenie metod badań produktów ziarnistych oraz oferowanych dla nich technologii przeróbczych.

Biografia[edytuj | edytuj kod]

Jerzy Martyniak urodził się 12 marca 1934 r. w Lublinie. Ojciec – Zygmunt Martyniak[5], magister prawa, członek Akademickiego Związku Sportowego[6] Uniwersytetu Lubelskiego w Lublinie, uprawiał pilotaż sportowy[7] oraz piłkę nożną[8]. W latach 30. XX w. zaliczany był do najlepszych tenisistów okręgu lubelskiego. Największe sukcesy odnosił jednak w grze podwójnej[9], grając ze swym stryjecznym bratem – profesorem Czesławem Martyniakiem[10] (na KUL-u organizowane są rozgrywki tenisowe im. profesora Czesława Martyniaka[11] – MARTYNIAK CUP[12]). Zygmunt Martyniak[13], jako podporucznik Wojska Polskiego – lotnik, brał udział w kampanii wrześniowej 1939 roku, po czym, został wzięty do niewoli sowieckiej w Złotnikach k. Trembowli i przebywał w obozie jenieckim w Starobielsku. Został rozstrzelany w gmachu NKWD w Charkowie wiosną 1940 r. Umieszczony na Liście Katyńskiej. Mama – Helena z Janczewskich, ukończyła polonistykę na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.

Ze względu na trudną sytuację materialną w czasie okupacji Jerzy Martyniak mieszkał u profesora Ignacego Czumy i pianistki Lubow Czuminy z domu Szujskiej w Niepołomicach – przyjaciół rodziny Martyniaków z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, który „nie tylko był miejscem pracy, ale również domem”[14], gdzie przyjaźnili się też z późniejszym Prymasem Polski Stefanem Wyszyńskim. Następnie zamieszkał wraz z mamą Heleną i braćmi (Janem Martyniakiem – późniejszym magistrem prawa i Zbigniewem Martyniakiem – późniejszym wybitnym profesorem nauk ekonomicznych związanym z Akademią Ekonomiczną w Krakowie, gdzie był m.in. kierownikiem Katedry Metod Organizacji i Zarządzania[15]) w Krakowie przy Małym Rynku 4. Uczęszczał tam do szkoły podstawowej i był ministrantem w kościele św. Barbary. Po przeprowadzce do Chrzanowa ukończył Liceum Ogólnokształcące im. St. Staszica[16]. W 1957 roku uzyskał dyplom inżyniera górnika na Wydziale Górniczym Politechniki Śląskiej w Gliwicach, a następnie rozpoczął pracę w KWK „Siersza”, gdzie był kolejno inspektorem kontroli jakości węgla, kierownikiem kontroli jakości węgla i sztygarem oddziałowym. W kwietniu 1963 roku został zatrudniony w Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach na stanowisku inżyniera technologa, a po otrzymaniu dyplomu magistra inżyniera górnika ze specjalnością przeróbki mechanicznej kopalin – w 1966 r. został powołany na stanowisko starszego asystenta. W roku 1969 Rada Naukowa GIG podjęła uchwałę o otworzeniu przewodu doktorskiego. W tym też czasie został powołany na stanowisko adiunkta. W 1973 roku został dopuszczony do obrony rozprawy doktorskiej, która zakończyła się pomyślnie w 1974 r. W wyniku tego Rada Naukowa GIG nadała mu stopień doktora nauk technicznych[17]. Kolejnym ważnym krokiem związanym z rozwojem naukowym było kolokwium habilitacyjne, w wyniku którego w maju 1995 r. Rada Wydziału Górniczego AGH nadała mu stopień naukowy doktora habilitowanego nauk technicznych[18]. W maju 1994 r. uczestniczył w 12th International Coal Preparation Congress Cracow[19], gdzie przedstawił artykuł „Fundamentals on evaluation of efficiency for stabilization of feed quality”[20]. W 1996 r. został mianowany na stanowisko docenta, a następnie od 2001 r. do końca 2004 r. piastował stanowisko konsultanta naukowego. W latach 1953–1988 był czynnym zawodnikiem[21] i członkiem Polskiego Związku Szachowego. Ponadto był rzeczoznawcą z listy Branżowej Komisji Rzeczoznawców ds. Jakości Paliw Stałych w Katowicach (1961–1973), członkiem Sekcji Górnictwa Rady Normalizacyjnej PKN w Warszawie (1970–1974), członkiem Grupy Roboczej ISO TC27/SC1 WG6 (od 1982), rzeczoznawcą z listy SITG NOT w Katowicach (od 1987), członkiem Rady Naukowej GIG (2000–2001). W swoim dorobku posiadał 3 patenty[22] oraz 76 publikacji naukowych[23], np. w Inżynierii Mineralnej[24] z 2005 roku, czasopiśmie Polskiego Towarzystwa Przeróbki Kopalin[25] – „Problemy doskonalenia teoretycznych podstaw i procedur w badaniach wyrywkowych produktów ziarnistych”, w Zeszytach Naukowych Politechniki Śląskiej z 1977 r.[26] czy w pracy zbiorowej z 2002 roku: „Analiza ryzyka eksploatacyjnego w polskim zakładzie wzbogacania węgla”[27].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

W 1964 roku w kościele Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach zawarł związek małżeński z Teresą z domu Piontek (córką Pawła Piontka i Anastazji z domu Wąsik, a także kuzynką aktorki Aleksandry Śląskiej oraz profesora Rudolfa Buchały), która ukończyła Akademię Ekonomiczną w Katowicach i była kierowniczką działu księgowego w GIG w Katowicach, gdzie się poznali. Dzieci – Andrzej, Aneta i Aleksander, to owoc ich ponad 40-letniego małżeństwa. Jerzy Martyniak interesował się astronomią i muzyką klasyczną, lubił grać w ping-ponga oraz kontakt z przyrodą. Zmarł 22 kwietnia 2024 r. w Katowicach. Jego prochy zostały złożone w grobie rodzinnym na cmentarzu przy ulicy Sienkiewicza w Katowicach.

Nagrody, wyróżnienia, odznaczenia[18][edytuj | edytuj kod]

  • Nagroda AGH w konkursie im. prof. H. Czeczota na najlepszą pracę naukową (1987)
  • Srebrny Krzyż Zasługi (1982)
  • Złoty Krzyż Zasługi (1991) – odznaczenie przyznane przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
  • Srebrna Odznaka „Zasłużony dla Górnictwa RP” nadana przez Ministra Gospodarki (1993)
  • Złota Odznaka „Zasłużony dla Górnictwa RP” nadana przez Ministra Gospodarki (2000)
  • Złota Odznaka Polskiego Związku Szachowego
  • Złoty medal w Indywidualnych Mistrzostwach Polski w szachach korespondencyjnych (1963) – kategoria krajowego mistrza korespondencyjnego.

Oryginalne rozwiązania własne[18][edytuj | edytuj kod]

  • techniczne rozwiązanie hydraulicznego rozdzielania gruboziarnistych mieszanin mineralnych (patent)
  • matematyczny opis zależności międzypróbkowej wariancji od międzyziarnowej wariancji produktów ziarnistych
  • rozwiązanie zagadnienia wielowymiarowo-wektorowej estymacji jakości produktów ziarnistych
  • przedstawienie precyzji estymacyjnej wyników przeróbczych obliczeń bilansowych, jako funkcji podstawowych czynników
  • rozwiązanie zagadnienia i opracowanie zasad statystycznej oceny zgodności oznaczonej i rzeczywistej jakości produktu ziarnistego
  • rozwiązanie problemu minimalizacji liczby próbek pierwotnych w badaniach, których wyniki są przeznaczone do wykorzystania przeróbczych obliczeniach bilansowych.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jerzy Martyniak, Katowice, 24.04.2024 – nekrolog [online], nekrologi.wyborcza.pl [dostęp 2024-05-06].
  2. Jerzy Martyniak (1934-2024) zmarł w wieku 90 lat « Sz@chy korespondencyjne [online], kszgk.com [dostęp 2024-05-06].
  3. Informator nauki polskiej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 2003, s. 65 [dostęp 2024-05-17] (pol.).
  4. – IMP [online], szachykorespondencyjne.pl.tl [dostęp 2024-05-06].
  5. Zygmunt Stanisław Martyniak | Lista pomordowanych | Katyń – Korporanci w mogiłach katyńskich [online], www.katyn.korporant.pl [dostęp 2024-05-06].
  6. Straty osobowe AZS Lublin w latach II Wojny Światowej [online], LCDHS – Lubelskie Centrum Dokumentacji Historii Sportu, 17 grudnia 2013 [dostęp 2024-05-07] (pol.).
  7. Biblioteka Jagiellońska, Skrzydlata Polska. Miesięcznik lotniczy poświęcony głównie lotnictwu sportowemu i turystyce powietrznej. Wydawnictwo Komitetu Stołecznego Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. Organ polskich klubów lotniczych. 1933, nr 6, Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, 4 czerwca 1933, s. 26 [dostęp 2024-05-15].
  8. Kibice Lublinianki. Czy jesteście z nami? [online], LCDHS – Lubelskie Centrum Dokumentacji Historii Sportu, 30 listopada 2016 [dostęp 2024-05-15] (pol.).
  9. Akademicki Związek Sportowy w Lublinie w latach 1922–1939 [online], Lubelska Kronika sportu – z pasją o sporcie [dostęp 2024-05-07] (pol.).
  10. Czesław Martyniak (1906-1939). [dostęp 2024-05-07].
  11. Turniej imienia Profesora Czesława Martyniaka [online], www.kul.pl [dostęp 2024-05-14] (pol.).
  12. MARTYNIAK CUP – TENIS 3.06.2023 [online], www.kul.pl [dostęp 2024-05-07] (pol.).
  13. BETA Księgi Cmentarne [online], ksiegicmentarne.muzeumkatynskie.pl [dostęp 2024-05-07].
  14. Prof. Łukasz Ignacy Czuma (1935-2012) [online], www.kul.pl [dostęp 2024-05-07] (pol.).
  15. O Katedrze – Katedra Metod Organizacji i Zarządzania [online] [dostęp 2024-05-06] (pol.).
  16. Sławni absolwenci - 1 Liceum Ogólnokształcące im. St. Staszica [online], www.1lo.pl [dostęp 2024-05-24].
  17. Teoretyczne podstawy metod oznaczania jakości urobku: Praca doktorska – Prolib Integro [online], integro.gig.eu [dostęp 2024-05-15].
  18. a b c Krzysztof Pikoń, Złota Księga Nauk Technicznych – 2011 / red. Krzysztof Pikoń. | Biblioteka Główna [online], bg.pcz.pl [dostęp 2024-05-16].
  19. n, Glimpses of all Past International Coal Preparation Congress [online], John Finlay Group Of Companies, 19 marca 2024 [dostęp 2024-05-17] (ang.).
  20. Wieslaw S. Blaschke (red.), New trends in coal preparation technologies and equipment: proceedings of the 12th International Coal Preparation Congress, Cracow, Poland, May 23 – 27, 1994, Recent advances in coal processing, Amsterdam: Gordon and Breach, 1996, s. 31–35, ISBN 978-2-88449-139-6 [dostęp 2024-05-17].
  21. Władysław Red Litmanowicz, Szachy. Miesięcznik wydawany przez Główny Komitet Kultury Fizycznej. R.6 [7], 1952, nr 3, Główny Komitet Kultury Fizycznej, 4 marca 1952, s. 59 [dostęp 2024-05-14].
  22. https://api-ewyszukiwarka.pue.uprp.gov.pl/api/collection/b319dce71360aa245bbf114e4768dc10
  23. Autor: Martyniak, Jerzy – GIG – Prolib Integro [online], integro.gig.eu [dostęp 2024-05-15].
  24. J. Martyniak, Problemy doskonalenia teoretycznych podstaw i procedur w badaniach wyrywkowych produktów ziarnistych, „Inżynieria Mineralna” (R. 6, nr 1), 2005, s. 1–18, ISSN 1640-4920 [dostęp 2024-05-14] (pol.).
  25. https://www.infona.pl/resource/bwmeta1.element.baztech-article-AGH9-0003-0011/content/partContents/f7fbdba2-6eec-3c69-ba34-b77a43e06be2
  26. Jerzy Martyniak, Możliwości określenia dokładności metody oznaczania zawartości piasku w węglu za pomocą pomiarów wagowych i warunki ich przeprowadzania, „P.3351”, 1978 [dostęp 2024-05-15].
  27. http://www.potopk.com.pl/Full_text/2002_full/2002_1_03.pdf