Jezioro eutroficzne
Jezioro eutroficzne - w typologii jezior: jezioro słodkowodne odznaczające się dużą koncentracją substancji odżywczych rozpuszczonych w wodzie, co powoduje silny rozwój życia biologicznego przy jednoczesnym spadku ilości tlenu w wodzie i ograniczeniu procesów mineralizacji. Jeziora eutroficzne nie są głębokie, ich woda obfituje w sole mineralne i ma odcień zielony lub zielonożółty co spowodowane jest masowym rozwojem glonów. Charakteryzują się małą przezroczystością wody, w takich zbiornikach zasięg penetracji światła słonecznego do wód jest niewielki, szczególnie latem, i sięga niekiedy tylko 20–100 cm. Wody takich jezior mają odczyn zasadowy lub obojętny.
Skutkiem tego jest pojawienie się organizmów beztlenowych i powstawanie mułu jeziornego, które prowadzi do powolnego wypłycania zbiornika, przekształcania go w torfowisko, bagno itp., później całkowitego zaniku jeziora.
Roślinność
W jeziorach eutroficznych roślinność jest bardzo uboga i jednostajna. Są to zazwyczaj zespoły oczeretów, rdestnic i lilii wodnych. Głównie występują: trzcina pospolita, oczeret jeziorny, pałka wąskolistna, pałka szerokolistna. W jeziorach Serwy, Zelwa i jeziorze Białym Augustowskim spotkać można oczeret Tabernemontana. Występujące rdestnice to: rdestnica połyskująca i rdestnica przeszyta.
Roślinność tworzy układ przestrzenny, inny w strefie przybrzeżnej (litoralnej), inny w strefie głębinowej, jeszcze inny w strefie otwartej. Zmienność siedliska powoduje pasowe rozmieszczenie roślinności. W strefie roślinności dennej występują m.in.:
- moczarka kanadyjska – w jeziorach Hańcza, Serwy, Wigry, jezioro Boczne i Gaładuś
- ramienice:
- Chara fragilis, Chara rudis, Chara tomentosa, Chara jubata, Chara contraria – masowo występują w jeziorach Wigry, Hańcza, Serwy, Sajno, Gaładuś i Długie Sejneńskie
- Chara Strigosa – występuje w jeziorze Hańcza (gatunek nie jest znany dotąd z innych jezior Polski).
- mchy wodne
- Scorpidium scorpioides – występująca masowo w jeziorze Wigry
- Fontinalis antipyretica – w jeziorach Studzienicznym, Sajno, Necko, Gaładuś
W płytkich partiach strefy dennej: rośliny kwiatowe, roślinność o liściach pływających na powierzchni wody. Strefa ta obejmuje zazwyczaj wąski pas, gdzie spotyka się głównie: rdestnice, oczerety oraz zwarte skupienia ponikła błotnego , szczególnie w jeziorach Wigry, Sajno, Zelwa, Wilkokuk, rzadziej lilie wodne i przęstka pospolita ( Wigry). W miejscach bardziej wypłyconych oczerety ustępują roślinności turzycowej (turzyce wysokie): turzyca błotna, turzyca zaostrzona, turzyca dzióbkowata, turzyca pęcherzykowata, przy brzegu jeziora graniczą z nimi zarośla wierzbowe i lasy olszowe.
Świat zwierząt
w strefie przybrzeżnej:
- różne gatunki ślimaków, małże, larwy owadów, ryby drapieżne i niedrapieżne, jak: płoć, okoń, szczupak, leszcz, wzdręga, ukleja
w pasie oczeretów:
- liczne gatunki kaczek, zwłaszcza cyranka i krzyżówka, łyski, kurki wodne, perkozy, tracze, trzciniaki, nieraz także dzikie gęsi i łabędzie.
Źródła
- J. Wengris, B. Polakowski, Pojezierze Suwalsko-Augustowskie, Wiedza Powszechna, Warszawa 1975
- E. Kobojek, S.Kobojek, Z.Rdzany, M. Ziułkiewicz, Ilustrowana Księga Polski - środowisko przyrodnicze, Wydawnictwo Pascl 2003, ISBN 83-7304-196-6.