Przejdź do zawartości

Karol Kurek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Karol Kurek
Ilustracja
podpułkownik piechoty podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia

4 listopada 1895
Kraków

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Jednostki

24 Pułk Piechoty (II RP)
25 Pułk Piechoty (II RP)
1 Morski Batalion Strzelców
71 Pułk Piechoty

Stanowiska

kwatermistrz pułku
dowódca batalionu szkolnego
dowódca batalionu piechoty
zastępca dowódcy pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje – dwukrotnie ranny
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Zasługi Wojskowej „Signum Laudis” (w czasie wojny) Medal Waleczności (Austro-Węgry) Medal Waleczności (Austro-Węgry) Krzyż Wojskowy Karola

Karol Kurek (ur. 4 listopada 1895 w Krakowie, zm. 1940 w ZSRR) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Był synem Piotra i Rozalii z Pancków oraz bratem Jalu Kurka, polskiego literata. Ukończył Gimnazjum św. Anny rozpoczynając studia prawnicze na UJ, które przerwał wybuch wojny. Został powołany do armii austriackiej. W 1915 roku ukończył szkołę oficerską. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 sierpnia 1916 w korpusie oficerów rezerwy piechoty. Jego oddziałem macierzystym był pułk piechoty nr 13[1]. Walczył na froncie rosyjskim i włoskim jako dowódca plutonu i kompanii. Po wojnie wrócił na studia, jednak rozwój sytuacji w kraju spowodował kolejną przerwę. W 1919 roku jako dowódca kompanii w 24 pułku piechoty walczył na froncie ukraińskim.

W kwietniu 1924 roku został przydzielony do Centralnej Szkoły Podoficerów Zawodowych Piechoty Nr 1 w Chełmnie na stanowisko dowódcy 2 kompanii szkolnej, pozostając oficerem nadetatowym 24 pułku piechoty[2]. W grudniu tego roku został przeniesiony do 25 pułku piechoty w Piotrkowie na stanowisko kwatermistrza[3]. 23 grudnia 1927 roku został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym oddaniem do dyspozycji ministra skarbu[4]. 5 listopada 1928 roku został przeniesiony do baonu podchorążych rezerwy piechoty nr 10 w Gródku Jagiellońskim na stanowisko dowódcy[5]. W sierpniu 1931 roku został przeniesiony do 1 Morskiego batalionu strzelców w Wejherowie na stanowisko dowódcy[6]. 6 lutego 1935 roku został przeniesiony do 71 pułku piechoty w Zambrowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[7]. Od 23 września 1937 do lata 1939 kierował Okręgowym Urzędem Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Łodzi.

Karol Kurek został aresztowany w drugiej połowie 1939 roku w okolicach Lwowa. Był więziony w miasteczku Przemyślany. W styczniu 1940 wraz z osobami cywilnymi został przewieziony do więzienia Brygidki we Lwowie, a następnie do więzienia Zamarstynowskiego. W więzieniu tym odmówił udziału w zorganizowanej przez innych więźniów ucieczce (zakończonej sukcesem) przez piec i komin. Według powojennej relacji z Londynu powodem odmowy przyłączenia się do ucieczki była wiara w przestrzeganie konwencji wojennych.

Ślubowanie olimpijczyków na Letnie IO w Helsinkach w 1940: Antoni Gałecki (2. z lewej), Marcinkowski, Jadwiga Wajsówna, Henryka Słomczewska w obecności gen. Wiktora Thommee (1. z prawej) i kierownika Okręgowego Urzędu WFiPW w Łodzi ppłk Karola Kurka.

W pierwszych dniach lutego 1940 Karol Kurek został wysłany do obozu w Starobielsku. Znajdująca się w posiadaniu rodziny anonimowa kartka z roku 1945 twierdzi, że w roku 1940 Kurek był widziany w okolicach Smoleńska, maszerujący pod eskortą Rosjan w kierunku Katynia.

W publikacji Indeks Represjonowanych, tom VI – Aresztowani w rejonie Lwowa i Drohobycza (Alfabetyczny wykaz 5822 obywateli polskich aresztowanych przez NKWD w rejonie Lwowa i Drohobycza w latach 1939–1941), Państwowe Archiwum Służby Bezpieczeństwa Ukrainy, Centralne Archiwum Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji RP, Ośrodek KARTA, 1998, Karol Kurek figuruje na stronie 179, a jego nazwisko opatrzone jest sygnaturą „U-1611”. W Stowarzyszeniu Rodzina Katyńska (Sekcja Poszukiwań) Karol Kurek zarejestrowany jest pod nr 55/5-27[8]. Figuruje na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej[9]. Został pochowany na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Awanse

[edytuj | edytuj kod]
  • kapitan – zweryfikowany ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919
  • major – 31 marca 1924 ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 69 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty
  • podpułkownik – 23 stycznia 1929 ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929 i 33 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 314, 484.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 29 kwietnia 1924 roku, s. 243.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 127 z 4 grudnia 1924 roku, s. 714.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23 grudnia 1927 roku, s. 364.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928 roku, s. 332.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931 roku, s. 330.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 6 lutego 1935 roku, s. 3.
  8. Banaszek, Roman i Sawicki 2000 ↓, s. 167.
  9. Listy katyńskiej ciąg dalszy. Straceni na Ukrainie, Zeszyty Katyńskie (nr 4), Warszawa 1994, str. 50
  10. Dekret Wodza Naczelnego L. 3390 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 41, s. 1608)
  11. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 632 „za zasługi około podniesienia bezpieczeństwa granic”.
  12. a b c d Karol Kurek [online], Muzeum Polskich Formacji Granicznych [dostęp 2022-07-05] (pol.).
  13. a b c d Lista starszeństwa c. i k. Armii 1918 ↓, s. 484.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, 1918.
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
  • Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
  • Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 184, 349.
  • Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 120, 172.
  • Rocznik Oficerski 1932, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 23, 624.
  • Kazimierz Banaszek, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Warszawa: Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
  • Witold Jarno, Okręg Korpusu Wojska Polskiego nr IV Łódź 1918–1939, Łódź: Wydawnictwo Ibidem, 2001, ISBN 83-88679-10-4, OCLC 830292609.