Karwin (województwo lubuskie)
wieś | |
Architektura szachulcowa | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Strefa numeracyjna |
95 |
Kod pocztowy |
66-530[2] |
Tablice rejestracyjne |
FSD |
SIMC |
0181326 |
Położenie na mapie gminy Drezdenko | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego | |
Położenie na mapie powiatu strzelecko-drezdeneckiego | |
52°47′38″N 15°54′59″E/52,793889 15,916389[1] |
Karwin – wieś sołecka w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie strzelecko-drezdeneckim, w gminie Drezdenko, przy drodze wojewódzkiej nr 176.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wieś leży w północnej części Puszczy Noteckiej, 8 km na południowy wschód od Drezdenka, nad stawem i rzeczką Rudawa, lewym dopływem Noteci.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Nazwa osady może pochodzić od słowiańskiego słowa karw czyli wół. Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w 1602 r. w związku z istniejącą tu kuźnicą, podlegającą zamkowi w Drezdenku. Gdy wyczerpały się złoża rudy żelaza (w 1715 r.) założono tutaj młyn i folusz. W latach 1778–1795 na miejscu starszej świątyni wzniesiono szachulcowy kościół z przysadzistą, kwadratową wieżą. Majątek często zmieniał właścicieli: w XVII w. był nim Bogumił Horn, po 1784 r. komisarz Mittlestadt, na przełomie XVIII i XIX w. rotmistrz von der Osten i jego spadkobiercy. W połowie XIX w. kolejny właściciel August von Rochow skanalizował okoliczne łąki i wybudował cegielnię. Po II wojnie światowej w Karwinie mieściła się siedziba Nadleśnictwa Karwin, przeniesiona później do Drezdenka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.
Zabytki i osobliwości
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[3]:
- kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża, szachulcowy z XVIII wieku, z barokowym ołtarzem,
inne zabytki i osobliwości:
- budynek dawnej siedziby nadleśnictwa z lat 20. XX w. z szachulcowym poddaszem i zespołem budynków gospodarczych,
- pomnik partyzancki z 2014, upamiętniający antyhitlerowską akcję zbrojną dokonaną 14 października 1944[4],
- starodrzewy: dęby, buki lipy, zachowały się w parku,
- młyn wodny na mostku na Rudawie.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 51139
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 431 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego - stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 60. [dostęp 2013-02-07].
- ↑ napis in situ
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bohdan Kucharski, Informator Turystyczno-Krajoznawczy Województwa Gorzowskiego, Gorzów Wielkopolski, Urząd Wojewódzki w Gorzowie Wielkopolskim, 1998, ISBN 83-908511-1-3.
- J. Lewczuk, B. Skaziński (red.), Zabytki północnej części województwa lubuskiego, Zielona Góra - Gorzów Wielkopolski, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, 2004, ISBN 83-921289-0-7.
- P. Anders, W. Kusiak, Puszcza Notecka przewodnik krajoznawczy, G&P Oficyna Wydawnicza, Poznań 2005.