Królak bagienny

Królak bagienny
	Sylvilagus aquaticus
	(Bachman, 1837)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	zajęczaki
Rodzina	zającowate
Rodzaj	królak
Gatunek	królak bagienny
Synonimy
	Lepus aquaticus Bachman, 1837; Lepus aquaticus attwateri J.A. Allen, 1895; Lepus telmalemonus Elliot, 1899;
	Lepus aquaticus Bachman, 1837; Lepus aquaticus attwateri J.A. Allen, 1895; Lepus telmalemonus Elliot, 1899;
Podgatunki
	S. a. aquaticus (Bachman, 1837); S. a. littoralis Nelson, 1909;
	S. a. aquaticus (Bachman, 1837); S. a. littoralis Nelson, 1909;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Królak bagienny^[7], królik bagienny^[8] (Sylvilagus aquaticus) – gatunek ssaka z rodziny zającowatych (Leporidae).

Zasięg występowania

Królak bagienny występuje w południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych zamieszkując w zależności od podgatunku^[9]:

S. aquaticus aquaticus – północna część zasięgu od południowo-wschodniego Kansas, południowego Missouri i południowego Illinois, od południowo-wschodniego do zachodniego krańca Karoliny Północnej i północno-zachodniej Georgii oraz na południe do Alabamy, Missisipi, Luizjany i Teksasu (południowo-wschodnie Stany Zjednoczone).
S. aquaticus littoralis – przybrzeżna część zasięgu od Zatoki Meksykańskiej w południowo-wschodnim Teksasie, południowej i wschodniej Luizjanie, południowo-wschodnim Missisipi i południowo-zachodnim krańcu Alabamy (południowe Stany Zjednoczone).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisał w 1837 roku amerykański przyrodnik John Bachman nadając mu nazwę Lepus aquaticus^[2]. Holotyp pochodził z zachodniej Alabamy, w Stanach Zjednoczonych^[10].

Analiza genetyczna wykazała, że S. aquaticus i S. palustris tworzą grupę siostrzaną^[9]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dwa podgatunki^[9].

Etymologia

Sylvilagus: łac. silva „las”; gr. λαγός lagos „zając”^[11].
aquaticus: łac. aquaticus „wodny, żyjący w wodzie”, od aqua „woda”^[12].
littoralis: łac. litoralis „nadmorski, z brzegu”, od litus, litoris „brzeg, plaża”^[12].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 450–550 mm, długość ogona 50–74 mm, długość ucha 60–80 mm, długość tylnej stopy 90–113 mm; masa ciała 1,6–2,7 kg^[13].

Ekologia

Zamieszkuje głównie bagienne i podmokłe tereny^[10].

Jest zwierzęciem roślinożernym. Buduje gniazda powyżej poziomu wody z roślin i własnej sierści. Potrafi pływać. Aby chronić się przed wrogami, zdarza się, że całkowicie zanurza się w wodzie, wystawiając tylko nos nad powierzchnię.^{[potrzebny przypis]}

Przypisy

↑ Sylvilagus aquaticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b J. Bachman. Observations, on the different species of hares (genus Lepus) inhabiting the United States and Canada. „Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 7, s. 319, 1837. (ang.).
↑ J.A. Allen. Descriptions of new American mammals. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 7, s. 327, 1895. (ang.).
↑ D.G. Elliot. Description of apparently new species and sub-species of mammals from the Indian Territory. „Publication. Field Columbian Museum”. Zoological series. 1 (15), s. 285, 1899. (ang.).
↑ E.W. Nelson. The rabbits of North America. „North American Fauna”. 29, s. 273, 1909. (ang.).
↑ H.C. Lanier & C.H.C.L.& C. Nielsen H.C. Lanier & C.H.C.L.& C., Sylvilagus aquaticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2021-2 [dostęp 2021-09-21] (ang.).
↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 60. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 153, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
↑ ^a ^b ^c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 282. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Species: Sylvilagus (Tapeti) aquaticus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-15].
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 655, 1904. (ang.).
↑ ^a ^b The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ S. Schai-Braun & K. Hackländer: Family Leporidae (Hares and Rabbits). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 119. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[itis-1] Sylvilagus aquaticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Bachman-2] J. Bachman. Observations, on the different species of hares (genus Lepus) inhabiting the United States and Canada. „Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 7, s. 319, 1837. (ang.).

[Allen-3] J.A. Allen. Descriptions of new American mammals. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 7, s. 327, 1895. (ang.).

[Elliot-4] D.G. Elliot. Description of apparently new species and sub-species of mammals from the Indian Territory. „Publication. Field Columbian Museum”. Zoological series. 1 (15), s. 285, 1899. (ang.).

[Nelson-5] E.W. Nelson. The rabbits of North America. „North American Fauna”. 29, s. 273, 1909. (ang.).

[iucn-6] H.C. Lanier & C.H.C.L.& C. Nielsen H.C. Lanier & C.H.C.L.& C., Sylvilagus aquaticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2019, wersja 2021-2 [dostęp 2021-09-21] (ang.).

[Cichocki&inni-7] W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 60. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Kowalski&inni-8] K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 153, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.

[Burgin&inni-9] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 282. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Wilson&Reeder-10] D.E. Wilson & D.M. Reeder (red.): Species: Sylvilagus (Tapeti) aquaticus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-15].

[Palmer-11] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 655, 1904. (ang.).

[Jobling-12] The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Schai-Braun&Hackländer-13] S. Schai-Braun & K. Hackländer: Family Leporidae (Hares and Rabbits). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 119. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]