Kuchnia ochweśnicka

Kuchnia ochweśnicka – lokalna odmiana kuchni wielkopolskiej, charakterystyczna dla okolic Ślesina i Skulska, czyli terenów zamieszkałych licznie przez ochweśników - handlarzy religijnymi obrazami, a szerzej wszelkich obwoźnych przekupniów.

Geneza

Ochweśnicy, przemierzający rozległe tereny zaboru rosyjskiego (m.in. Częstochowa) i pruskiego, stykali się ze zróżnicowaną kuchnią. Efektem tego są widoczne w kuchni ochweśnickiej wpływy kulinarnej tradycji żydowskiej, rosyjskiej i niemieckiej. Dzięki odizolowaniu Ślesina od reszty regionu przez lasy i jeziora, kuchnia lokalna zachowała odrębność, która zaznacza się przede wszystkim w nazewnictwie poszczególnych potraw i składników.

Charakterystyka

Oryginalna kuchnia ochweśnicka bazuje na prostych składnikach, zapewniających stworzenie wysokoenergetycznych potraw. Ich podstawą są głównie ziemniaki, często z dodatkiem cebuli i mięsa. Sztandarowym daniem regionu jest pyrczok (gniecyniok), czyli tarte ziemniaki upieczone na blasze (np. z boczkiem i cebulą) w formie placka. Mogą być podawane w jelicie, w formie kiełbasy i wtedy noszą nazwę obsypunki (łopcypunki). Inne charakterystyczne dania lokalne to placki ziemniaczane, szare kluski ze skwarkami, szagówki, pyry z gzikiem (ziemniaki z białym serkiem), czy czernina. Na stołach świątecznych znajdowały się m.in. drób, np. kurczak pieczony lub duszony, gęś pieczona, a nawet gęsi pipek, wywodzący się wprost z kuchni żydowskiej. Najczęściej stosowane przyprawy to lokalne świeże zioła, a także obficie występujące w lasach ślesińskich grzyby.

Przykładowe nazwy

Dania

• blinki – placki z tartych ziemniaków,
• ciociurki – zacierki,
• czornina – czernina,
• gzik,
• kiszczunka – woda, w której gotowały się kiszki, np. obsypunki,
• kluszczunka – woda, w której gotowały się kluski,
• parzybroda – zupa z gotowanej kapusty,
• plynzy – placki ziemniaczane,
• śpiwoki – kluski z tartych ziemniaków, bez mąki.

Przyprawy, komponenty i inne

• bania – dynia,
• betka – grzyb jadalny,
• betka psia – grzyb niejadalny,
• bun – bób,
• bycze jaja – purchawka,
• bzdrynga – wzdręga,
• chabas – wieprzowina,
• groch łogrodowy – fasola,
• groch łokrungły – groch,
• kapotka, krowio gymba – gatunki grzybów jadalnych
• krychanie – tłuczenie gotowanych ziemniaków,
• maryjunka – majeranek,
• pantówki – ziemniaki,
• pirzok – uroczysta kolacja z okazji zakończenia darcia pierza,
• taterka – gryka.

Festiwal

W Ślesinie odbywa się cyklicznie Festiwal Kuchni Ochweśnickiej.

Linki zewnętrzne

• Folder informacyjny – dostęp 26.2.2016