Przejdź do zawartości

Latarnia Morska Świnoujście

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Tomasz Lerczak (dyskusja | edycje) o 14:55, 20 lip 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Latarnia Morska Świnoujście
Ilustracja
Latarnia Morska Świnoujście
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Miejscowość

Świnoujście

Wysokość wieży

67,7 m m

Wysokość światła

65 [1] m n.p.m.

Zasięg światła

białe: 27 Mm, czerwone: 9[1] Mm

Charakterystyka światła

Przerywane, sektorowe
Okres: 5,00 s
Światło: 4,00 s
Przerwa: 1,00 s
[2]

Data budowy

1854[1]

Data uruchomienia

1 grudnia 1857[1]

Administrator

Urząd Morski w Szczecinie

Położenie na mapie Świnoujścia
Mapa konturowa Świnoujścia, u góry znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Świnoujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko lewej krawiędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Świnoujście”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Latarnia Morska Świnoujście”
Ziemia53°54′57,6″N 14°17′03,0″E/53,916000 14,284167
15 lipca 2018

Latarnia Morska Świnoujście – najwyższa na polskim wybrzeżu Bałtyku, jedna z najwyższych latarń morskich na świecie. Wykonana z cegły[3], na jej szczyt prowadzi dokładnie 308 schodów[4]; położona jest w dzielnicy Warszów miasta Świnoujście (województwo zachodniopomorskie).

Latarnia znajduje się pomiędzy Latarnią Morską Peenemünde[a] w Niemczech (około 38 km na zachód), a Latarnią Morską Kikut (około 28 km na wschód).

Informacje ogólne

Latarnia jest administrowana przez Urząd Morski w Szczecinie i jest udostępniona do zwiedzania. Cały obiekt latarni składa się z trzech części. Wieża latarni jest zbudowana z ceramicznej cegły. Od strony północnej i południowej przylegają do niej dwukondygnacyjne budynki z czerwonej cegły, w których mieszczą się urządzenia radiolatarni oraz pomieszczenia dla obsługi. Kiedyś w budynkach mieszkali latarnicy z rodzinami, dbając o to, aby latarnia nigdy nie zgasła. W laternie jako źródło światła zainstalowano aparat Fresnela I klasy.

Dane techniczne

  • Położenie: 53 54·96 N 14 17·05 E[b]
  • Wysokość wieży: 67,7 m
  • Wysokość światła: 65 m n.p.m.[5]
  • Zasięg nominalny światła: 24 Mm (46,30 km) śwatło białe, 9,0 Mm światło czerwone[1]
  • Charakterystyka światła:

przerywane, sektorowe światło czerwone: w namiarze 029 - 057°, białe: 057° - 280°[2][6]

  • Okres: 5,0 s
  • Światło : 4,0 s
  • Przerwa: 1,0 s

Zmieniacz dwupozycyjny, zawiera dwie nowe żarówki, każda po 1000 W[7], przedtem były żarówki o mocy 4200 W.

Wyposażona w AIS[2] MMSI 2610800[8]

Historia

W XVII wieku nie istniała w Świnoujściu jeszcze żadna latarnia, ale jej funkcję pełniło ognisko o dużych rozmiarach palone na wzniesieniu w Chorzelinie. Pierwsza latarnia morska w Świnoujściu powstała w 1805 roku. Stała na głowicy falochronu i zbudowana była z desek i luster. W roku 1828 została w jej miejscu postawiona nowa, tym razem stalowa.

Budowę obecnej latarni rozpoczęto w 1854[1] roku i trwała niecałe trzy lata. Uruchomiono ją 1 grudnia 1857 roku[1]. W owych czasach była godnym podziwu osiągnięciem budowlanym. Do 1902 roku wieża latarni od dolnej galerii aż do galerii górnej, miała kształt ośmioboku zwężającego się ku górze i zbudowana była z żółtej licowanej cegły[1]. Grubość ścian wynosiła 1,7 metra nad galerią dolną do 1,3 metra przy galerii górnej. Do 1945 roku była to najwyższa latarnia morska na terytorium Niemiec[9].

Ciężkie warunki atmosferyczne, jakie panują w Świnoujściu spowodowały znaczne ubytki cegły i w latach 1902-1903 przeprowadzono kapitalny remont wieży[1]. Ponieważ okazało się, że najbardziej zniszczone były cegły na krawędziach, postanowiono zmienić kształt wieży z ośmiokątnego na okrągły[1]. Wokół wieży zbudowano na jej całej wysokości silne, drewniane rusztowanie i postępując od góry zdjęto całą okładzinę a następnie przystąpiono do murowania nowego płaszcza postępując odwrotnie tzn. od dołu do góry. W tej postaci latarnia przetrwała do dzisiaj[1]. Działania wojenne II wojny światowej oraz późniejsze przy budowie nabrzeża przeładunkowego w pobliżu latarni spowodowały, że wieża w wielu miejscach mocno popękała[1], a ogromne zapylenie atmosfery chemikaliami przeładowywanymi na statki w otaczającym porcie spowodowało, że okładzina kolumny wieży latarni uległa znacznemu zniszczeniu.

Od listopada 1998 roku do wiosny 2000 roku przeprowadzono remont, który objął całą budowlę czyli wieżę z przyległymi do niej dwukondygnacyjnymi budynkami.

Latarnia została udostępniona do zwiedzania 5 sierpnia 2000 roku.

  • Radiolatarnia

Od 1958 roku latarnia pełni rolę radiolatarni[1]. Została wyłączona 10 listopada 1999 r.[10]
Ciekawostka: W 2013 była jedną z dwu[11][c] działających radiolatarni morskich na polskim wybrzeżu. Wyposażona w nadajnik radiolatarni - wysyłała sygnał rozpoznawczy S (• • • według alfabetu Morse’a)[11]


Kalendarium

  • 1854 – rozpoczęcie budowy obecnej latarni
  • 1 grudnia 1857 – uruchomienie latarni
  • 1902-1903 – kapitalny remont wieży
  • 1958 – uruchomienie radiolatarni, 1999 – wyłączenie radiolatarni[10]
  • listopad 1999 - wiosna 2000 – generalny remont
  • 5 sierpnia 2000 – udostępnienie latarni do zwiedzania
  • 01.10.2015 - testowanie nowego źródła światła: nowa żarówka metalohalogenkowa o mocy 1000 watów i napięciu 230 woltów. Pozostałe dane bez zmian.[12]

Zdjęcia

Zobacz też

Uwagi

  1. Latarnia ta, to w zasadzie światło nawigacyjne na kaszycy. Wys. św. 12 m, sektorowe, zasięg białego św. 9 Mm, numer w angielskim Spisie Świateł C2659.
    Zdjęcie kaszycy w Peenemünde http://www.leuchttuerme.net/index.php?nav=1000166&lang=1&id=244&action=portrait dostęp 2013.08.20
    Ciekawostka - światło nie jest uwzględniane w polskim Spisie Świateł ani na polskich mapach morskich. Św. jest podobne do naszej polskiej kaszycy przed portem Jastarnia.
    Lepszym odniesieniem jest latarnia morska na wyspie Greifswalder Oie wys. 48 m, zasięg 26 Mm.
  2. Z taką dokładnością i w taki sposób (czyli 53°54,96′ oraz 14°17,05′) podawane są współrzędne w angielskich Spisach Świateł. W polskim Spisie Świateł tom I od 1966 r. jest 53 55.0 oraz 14 17.1
  3. Pub. 116 List of lights jest niemiarodajnym (niewiarygodnym) źródłem informacji, nie do końca aktualnym we wszystkich sprawach. Dla polskiego wybrzeża najważniejszym źródłem są publikacje nautyczne wydawane przez BHMW w Gdyni, tutaj Spis radiostacji nautycznych część 1, w którym nie ma nic o włączonych (działających) radiolatarniach na polskim wybrzeżu. Lepszym źródłem w języku angielskim jest brytyjski Admiralty List of Radio Signals w 6 tomach.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m Apoloniusz Łysejko: Polskie latarnie morskie. Wrocław: „ZET”, 1998, s. 42-43. ISBN 83-86736-88-7.
  2. a b c Pub. 116 List of lights radio aids and fog signals Baltic Sea with Kattegat, Belts and Sound and Gulf of Bothnia. Springfield, VA: NATIONAL GEOSPATIAL-INTELLIGENCE AGENCY, 2013, s. 85. [dostęp 2013-07-05]. (ang.).
  3. Russ Rowlett: The Tallest Lighthouses. The Lighthouse Directory, University of North Carolina at Chapel Hill. [dostęp 2013-04-23]. (ang.).
  4. Latarnia Morska [online], Noclegowo.pl [dostęp 2017-05-16] (pol.).
  5. Wiadomości Żeglarskie Nr 41 z 11 października 2013 r. http://www.bhmw.mw.mil.pl/index.php?akcja=Archiwum
  6. 029° - R - 057 - W - 280° za: Szczepan Górzyński: Polskie latarnie morskie według polskiego Spisu Świateł i Sygnałów Nawigacyjnych tom I wyd. 2009 ISBN 978−83−61175−02−5 poprawiony do zeszytu Wiadomości Żeglarskich nr 41/2010 z 2010-10-08. [dostęp 2013-09-10]. (pol.).
  7. Latarnia morska w nowym świetle - TVP3 Szczecin - Telewizja Polska S.A [online], szczecin.tvp.pl [dostęp 2017-11-24].
  8. port Świnoujście w marinetraffic.com. [dostęp 2013-07-05]. Cytat: 2610800 (pol.).
  9. Reinhard Scheiblich, Hans Helge Staack: Leuchttürme Lexikon. Wyd. 4. Edition Ellert & Richter, 2010, s. 168. ISBN 978-3-8319-0038-1. (niem.).
  10. a b polskie Wiadomości Żeglarskie nr 47 z 20 listopada 1999
  11. a b Pub. 116 List of lights radio aids and fog signals Baltic Sea with Kattegat, Belts and Sound and Gulf of Bothnia. Springfield, VA: National Geospatial-Intelligence Agency, 2013, s. 241. [dostęp 2013-07-05]. (ang.).
  12. testowanie nowej żarówki metalohalogenkowej o mocy 1000 watów i napięciu 230 woltów.http://www.iswinoujscie.pl/artykuly/39251/

Linki zewnętrzne