Leptacinus batychrus
Leptacinus batychrus | |||||
(Gyllenhaal, 1827) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Gromada | |||||
Rząd | |||||
Podrząd | |||||
Infrarząd | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Plemię | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
Leptacinus batychrus | ||||
|
Leptacinus batychrus – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1802 roku przez Thomasa Marshama pod nazwą Staphylinus diaphanus. Jako lokalizację typową wskazano Wielką Brytanię[1]. W 1827 roku gatunek ten opisany został niezależnie przez Leonarda Gyllenhaala pod nazwą Staphylinus batychrus. Jako lokalizację typową w tym przypadku wskazano Szwecję[2]. W 1833 roku oba gatunki przeniesione zostały do rodzaju ryżak (Gyrohypnus) przez Jamesa Francisa Stephensa[3]. W 1839 roku drugi z nich umieszczony został przez Wilhelma Ferdinanda Erichsona w nowym rodzaju bruzdniczek (Leptacinus)[4]. W 1851 roku James Hardy jako pierwszy podał L. diaphanus jako synonim L. batychrus. Współcześnie za ważny uznaje się późniejszy epitet nadany przez Gyllenhaala (nomen protectum), a ten nadany przez Marshama za starszy synonim (nomen oblitum)[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Chrząszcz o wydłużonym, wąskim ciele długości od 5 do 7 mm. Głowa jest duża, o małych oczach, umieszczonych tuż przy ich krawędziach wewnętrznych, skierowanych ku środkowi czoła, ale go nieosiągających bruzdach czołowych zewnętrznych i smukłym z zaostrzonym szczytem ostatnim członie głaszczków szczękowych, umieszczona na cienkiej szyi. Ubarwienie czułków i głaszczków jest czerwonobrunatne. Na przedpleczu występują grzbietowe szeregi liczące od 10 do 16 gęsto upakowanych punktów. Mikrorzeźba w postaci falistych zarysowań poprzecznych w tylnej części przedplecza jest dobrze widoczna. Barwa pokryw jest brunatna. Odnóża są czerwonobrunatne. Odwłok samca ma szósty sternit o płytko wyciętej i równomiernie porośniętej krótkim owłosieniem krawędzi tylnej[5].
Ekologia i występowanie
[edytuj | edytuj kod]Owad rozmieszczony od nizin po niższe tereny górskie. Bytuje wśród gnijących szczątków roślinnych, w odchodach, nawozie, pod napływkami i w pryzmach kompostowych[6][5].
Gatunek o szerokim zasięgu, na północ wykraczającym daleko poza koło podbiegunowe[6]. W Europie znany jest z Irlandii, Wielkiej Brytanii, Portugalii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Luksemburgu, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Albanii, Grecji i europejskiej części Rosji[7]. W Afryce stwierdzono jego występowanie na Azorach, Wyspach Kanaryjskich, Maderze[7][3], w Maroku, Algierii, Tunezji, Libii, Egipcie i Etiopii. W Azji palearktycznej znany jest z Rosji, Gruzji, Turcji, Libanu, Izraela, Kazachstanu, Uzbekistanu, Iranu, Afganistanu i Chin[3], w orientalnej zaś z Indii[6] i Indonezji[3]. Ponadto podawany jest z Kanady i Stanów Zjednoczonych w Nearktyce oraz z Australii[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ T. Marsham: Entomologia Britannica: sistens insecta Britanniae indigena, secundum methodum Linnaenam disposita: Tomus I. Coleoptera. Londini: J. White, 1802, s. 514.
- ↑ L. Gyllenhal: Insecta Suecica. Classis I. Coleoptera sive Eleuterata. Tom. I. Pars IV. Cum appendice ad partes priores. Lipsiae: F. Fleischer, 1827, s. 480.
- ↑ a b c d e f Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Insecta: Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 3). Staphylininae: Staphylinini (Quediina, Staphylinina, Tanygnathinina, Xanthopygina), Xantholinini. Staphylinidae incertae sedis. Fossils, Protactinae†. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 3021–3840, 2001.
- ↑ W.F. Erichson: Die Käfer der Mark Brandenburg. Vol. 1, Part 2. Berlin: F.H. Morin, 1839, s. 385–740.
- ↑ a b Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 d Kusakowate - Staphylinidae: Wydłużaki - Xantholininae. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 1976.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980.
- ↑ a b Leptacinus batychrus (Gyllenhal, 1827). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2023-04-04].
- Kusakowate
- Chrząszcze Afganistanu
- Chrząszcze Afryki
- Chrząszcze Ameryki Północnej
- Chrząszcze Australii
- Chrząszcze Azji Środkowej
- Chrząszcze Chin
- Chrząszcze Egiptu
- Chrząszcze Europy
- Chrząszcze Indii
- Chrząszcze Indonezji
- Chrząszcze Iranu
- Chrząszcze Izraela
- Chrząszcze Libanu
- Chrząszcze Makaronezji
- Chrząszcze Rosji
- Chrząszcze Turcji
- Chrząszcze Zakaukazia
- Gatunki i podgatunki zwierząt nazwane w 1827 roku