Maciejowiec
wieś | |
Pałac w Maciejowcu | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Wysokość |
345-395[2] m n.p.m. |
Liczba ludności (III 2011) |
152[3] |
Strefa numeracyjna |
(0-75) |
Kod pocztowy |
59-623[4] |
Tablice rejestracyjne |
DLW |
SIMC |
0190615 |
Położenie na mapie gminy Lubomierz | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego | |
50°58′26″N 15°36′42″E/50,973889 15,611667[1] |
Maciejowiec (niem. Nieder-, Ober- Matzdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim w powiecie lwóweckim w gminie Lubomierz.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wieś łańcuchowa położona na wschodnim krańcu Wzgórz Radoniowskich, w dolinie Maciejowickiego Potoku (dorzecze Bobru), około 8 km na południowy wschód od Lubomierza[2]. Zabudowania Maciejowca położone są na wysokości 345–395 m n.p.m.[2]
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Maciejowiec powstał u stóp Zamkowej Góry, na której wznosił się wczesnośredniowieczny gródek Bobrzan[2]. Jego ślady były ponoć widoczne jeszcze w XIX w. Górna część wsi była niegdyś oddzielną miejscowością o nazwie Drożna (Drossig). W latach 1478–1669 Maciejowiec znajdował się w posiadaniu rodziny von Spiller z Pasiecznika[2]. Jej przedstawiciele wznieśli w północnej części wsi w latach 1627–1648 renesansowy dwór. Duże zniszczenia w Maciejowcu spowodowała wojna trzydziestoletnia i wojny napoleońskie. W 1925 r. liczba mieszkańców wioski wynosiła 453 osoby (w tym 94% ewangelików). Krótko po wojnie (1945–1947) Maciejowiec nosił nazwę Góra[2].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:
- zespół pałacowy
- pałac klasycystyczny; w latach 1834–1838 rodzina Dolanów zbudowała nieopodal dworu klasycystyczny dwukondygnacyjny pałac, z obszernym gankiem, z kolumnadą rozplanowaną od strony południowej[6]. Zachowały się stiukowe ozdoby wnętrz. Właścicielką pałacu do 1945 r. była Emma von Kramsta, córka Emmy Pauline von Kramsta[2]
- park pałacowy założony w latach 30. XIX wieku[6]
- Mauzoleum w Maciejowcu rodziny von Kramsta, z lat 1920–1930. Na obrzeżu parku, w pobliżu pałacu, zbudowano niewielkie neorenesansowe mauzoleum, gdzie pochowano Christiana Georga von Kramsta, męża Emmy Pauline von Kramsta, właścicielki pałacu[2]; we wnętrzu przetrwał ozdobny sarkofag[6]
- kaplica z 1692 roku, obecnie pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny[6]
- dwór obronny, z lat 1627–1632[7], przebudowany w roku 1834; powstał prawdopodobnie w wyniku rozbudowania zameczku pochodzącego z 2. połowy XVI w. Po pożarze odbudowano go w 1652 r. Przebudowany na początku XX w. pozostawał nieużytkowany od 1938. Remontowano go w 1958 r. Jest to trzyskrzydłowe założenie z kurtynowym murem od strony południowej, z podcieniami arkadowymi w skrzydłach wschodnim i północnym. W skrzydle wschodnim, od strony dziedzińca, zachował się renesansowy portal. W tym samym skrzydle, na pierwszym piętrze, można zobaczyć fragmenty drewnianego malowanego stropu. Również w murze kurtynowym umieszczono portal ozdobiony tarczami herbowymi. Całość wraz z przyległymi zabudowaniami stanowi przykład renesansowej architektury, jeden z wielu na Dolnym Śląsku.
-
Mauzoleum w Maciejowcu
-
Wieś Maciejowiec
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 75062
- ↑ a b c d e f g h Pogórze Izerskie. Słownik geografii turystycznej Sudetów, t. 2 (M-Ż) pod red. Marka Staffy, Wrocław, wyd. I-Bis, 2003, ISBN 83-85773-61-4 (M-Ż), s. 10–11.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 765 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 117. [dostęp 2012-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
- ↑ a b c d Łuczyński R.M., 2010: Pałac w Maciejowcu. Sudety, 3.
- ↑ Łuczyński Romuald M. Zamki, dwory i pałace w Sudetach, Legnica, 2008, s. 244.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik geografii turystycznej Sudetów. Marek Staffa (redakcja). T. 2: Pogórze Izerskie (M-Ż). Wrocław: Wydawnictwo I-BiS, 2003, ISBN 83-85773-61-4.