Marek Wawrzkiewicz
Marek Wawrzkiewicz, 2008 | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość |
polska |
Język |
polski |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki |
literatura, poezja |
Epoka |
XX, XXI w. |
Odznaczenia | |
Marek Aleksander Wawrzkiewicz (ur. 21 lutego 1937 w Warszawie) – polski poeta, dziennikarz, tłumacz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Absolwent Wydziału Historii Uniwersytetu Łódzkiego, tłumacz władający kilkoma językami, wydał m.in. antologię poezji rosyjskiej Pamięć. Poeci St. Petersburga. Ponad trzydzieści lat pracował jako dziennikarz radiowy i prasowy. Był redaktorem naczelnym pism literackich „Nowy Wyraz”, „Poezja”, oraz tygodnika „Kobieta i Życie”.
Redaktor audycji literackich Polskiego Radia Łódź[1].
Debiutował w 1960 roku zbiorem wierszy Malowanie na piasku. W swoim dorobku twórczym ma ponad 30 książek. Są wśród nich tomy wierszy, powieść, szkice teatralne, antologie i książki przekładowe. Do ważnych tomów wierszy należą m.in. Późne popołudnie, Każda rzeka nazywa się Styks, Eliada i inne wiersze, Smutna pogoda, Coraz cieńsza nić, oraz Dwanaście listów – tom apokryficznych tekstów o miłości, śmierci i przemijaniu.
Wiersze Marka Wawrzkiewicza przełożone zostały na kilka języków. Jego opowiadania, wiersze, reportaże i przekłady znaleźć można w kilkudziesięciu antologiach polskich i zagranicznych.
W 1968 roku otrzymał Nagrodę Miasta Łodzi w dziedzinie upowszechnienia kultury (wraz z Jerzym Niteckim, Władysławem Orłowskim, Romanem Sykałą i Tadeuszem Szewerą – zespół odpowiedzialny za opracowanie i zrealizowanie widowiska Idąc tysiącleciem, widowiska plenerowego Ballada partyzancka oraz widowiska Dni, które wstrząsnęły światem)[1][2].
Uhonorowany wieloma nagrodami literackimi, w tym m.in. nagrodą literacką im. Władysława Reymonta (2007)[3].
Członek PZPR od 1972 roku[4] Od 2000 roku prezes Oddziału Warszawskiego Związku Literatów Polskich, od 2003 roku prezes Zarządu Głównego ZLP.
Był attaché kulturalnym ambasady PRL w Moskwie. Według zasobów archiwalnych Instytutu Pamięci Narodowej w 1980 roku został pozyskany jako konsultant Służby Bezpieczeństwa do sprawy o kryptonimie Almanach na środowisko literackie[5].
Został jurorem konkursów literackich.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]- Poezja
- Malowanie na piasku, WŁ 1960
- Orzech i nimfa, Czytelnik 1963
- Ultima Thule, Czytelnik 1967
- Jeszcze dalej, WŁ 1968
- Przed sobą, Czytelnik 1973
- Serce przepiórki, Czytelnik 1977
- Wybór wierszy, Czytelnik 1982
- Aż tak, PIW 1984
- O miłości (wybór), PIW 1990
- Późne popołudnie, PIW 2001
- Każda rzeka nazywa się Styks, Wydawnictwo Adam Marszałek 2003
- Eliada i inne wiersze, Wydawnictwo Adam Marszałek 2003
- Smutna pogoda, Wydawnictwo Adam Marszałek 2003
- Dwanaście listów, Wydawnictwo Astra 2005
- Coraz cieńsza nić, Studio EMKA 2005
- Ostateczność, Stoen2 2006
- Światełko; Wiersze wybrane, PIW 2007
- Dawne słońca, Wydawnictwo Adam Marszałek 2010
- Epizod, Wydawnictwo Adam Marszałek 2012
- Piętnaście listów, Zaułek Wydawniczy Pomyłka 2013
- Wybory wierszy w innych językach
- Dacno popładne (Macedonia), Spektar Pres, Skopje 1998
- Pesme(Serbia), Meridijan, Smederevo 2003
- Swetlina (Macedonia) Edicja Plejodi, Struga 2008
- Świtielko (Ukraina) Feniks, Kijów 2008
- Wyczerpat morie (Rosja) Wahazar, Moskwa 2012
- Światełko (Chiny) Zuoija, Pekin 2012
- Varia
- Ballada o człowieku spokojnym, 1990; słowa piosenki
- Ballada o burzy i pogodzie, słowa piosenki
- Sceny wielkie i średnie, szkice teatralne; WŁ 1970
- Cztery miesiące (pod pseudonimem) ŁUK 1994
- Kamyki z chińskiej mozaiki, szkice z podróży, Wydawnictwo Adam Marszałek 2008
- Przekłady
- Jewgienij Jewtuszenko – Kradzione jabłka, wybór wierszy (z rosyjskiego), Czytelnik 1978
- Wasil Bykau – Sotnikow, powieść (z białoruskiego), Czytelnik 1979
- Siergiej Obrazcow – Krótkie opowiadania o zwierzętach (z rosyjskiego), Małysz Moskwa 1980
- Korniej Czukowski – Krokodyl; wiersze dla dzieci (z rosyjskiego), Małysz Moskwa 1980
- Mateja Matewski – wybór wierszy (z macedońskiego), WL 1978
- Ante Popławski – List wiarołomny, wybór wierszy (z macedońskiego) KiW 1998
- Iwan Barkow – Pańskie igraszki, wybór wierszy (z rosyjskiego), Łuk 1994
- Jidi Maija – Magiczna ziemia, wybór wierszy (z chińskiego, wspólnie z Piotrem Tobołą) Wydawnictwo Adam Marszałek 2007
- Ling Ping – Blisko, daleko, blisko, wybór wierszy (z chińskiego, wspólnie z Piotrem Tobołą) ZLP 2008
- Kyz Żibek – narodowy epos kazachski (z rosyjskiego), Oficyna Olszynka 2008
- Filmografia
- 1961 – I kurczęta muszą się uczyć (komentarz)
- 1977 – Rekord świata (obsada aktorska)
- Antologie autorskie
- Od Kochanowskiego do Szymborskiej..., antologia polskiej poezji patriotycznej, KiW 1997
- Noc miłosna; Eros w poezji polskiej., KiW 1998
- Czerwone winorośla; Panorama poezji macedońskiej, KiW 1996
- Pamięć; Poeci St. Petersburga, Stelko 2003
- 12 antologii Warszawskiej Jesieni Poezji
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2002)[6]
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2006)[4]
- Złot Krzyż Zasługi[4]
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”[4]
- Medal Pamiątkowy „Pro Masovia”[7]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Nagrody Miasta Łodzi. „Dziennik Łódzki”. Rok VXIII, Nr 16 (6561), s. 4, Piątek, 19 stycznia 1968. Zob. wersję zdygitalizowaną w Bibliotece Cyfrowej „Regionalia Ziemi Łódzkiej”: Dziennik Łódzki. 1968-01-19 R. 23 nr 16.
- ↑ Nagrody Miasta Łodzi. Biuletyn informacji publicznej - BIP ŁÓDŹ (bip.uml.lodz.pl). [dostęp 2022-08-26].
- ↑ Związek Rzemiosła Polskiego: Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta w latach 1994–2009. [dostęp 2014-09-12].
- ↑ a b c d Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 5. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Joanna Siedlecka, Kryptonim „Liryka”. Bezpieka wobec literatów, Warszawa 2008, s. 294.
- ↑ M.P. z 2002 r. nr 18, poz. 322.
- ↑ Pro Masovia – 2011 r.. mazovia.pl. [dostęp 2018-02-10].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marek Wawrzkiewicz. literaci.eu. [dostęp 2013-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-25)].
- Absolwenci Uniwersytetu Łódzkiego
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Członkowie Związku Literatów Polskich (III Rzeczpospolita)
- Laureaci Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta
- Odznaczeni Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni odznaką „Zasłużony Działacz Kultury”
- Polscy tłumacze literatury chińskiej
- Polscy tłumacze literatury rosyjskojęzycznej
- Polscy tłumacze literatury macedońskiej
- Polscy poeci
- Polscy tłumacze literatury białoruskiej
- Polscy dziennikarze
- Urodzeni w 1937
- Wyróżnieni Medalem Pamiątkowym „Pro Masovia”
- Ludzie urodzeni w Warszawie
- Laureaci Nagrody Miasta Łodzi